@ ـ چه ارتباطی بین نماز و نظم درزندگی وجود دارد؟

عنوان مقدمه باید عرض کنیم :خداوند متعال تمام آفرینش را براساس نظم استوار نموده است و در دستگاه خلقت، هر پدیده ای جای خاصی دارد و مأموریت و کار ویژه ای به عهده دارد. کرات آسمانی در مدار معیّنی حرکت می کنند، فصول سال و گذشت شب و روز نظم خاصی دارد و خلقت اشیا از اندازه، حدّ و میزان خاصی برخوردار است. خدای تعالی می فرماید: «إِنَّا کُلَّ شَیْ ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ»( قمر، آیه 49) ما هر چیزی را به اندازه (و روی حساب) آفریدیم. درقرآن کریم نیز بخش عظیمی از دستورات و سفارشات در راستای تنظیم اندیشه و اعمال انسان است. امیرمؤمنان ـ علیه السلام ـ می فرماید: « أَلَا إِنَّ فِیهِ عِلْمَ مَا یَأْتِی وَ الْحَدِیثَ عَنِ الْمَاضِی وَ دَوَاءَ دَائِکُمْ وَ نَظْمَ مَا بَیْنَکُم » ؛ « آگاه باشید که آگاهی از آینده، خبر از گذشته، داروی درد (نادانی و گمراهی) و نظم و ترتیب زندگی روزمرّه شما در قرآن (آمده) است. »علاوه بر قرآن در روایات اسلامی نیز نظم و انضباط مورد تأکید قرار گرفته است. به عنوان نمونه، امیرمؤمنان ـ علیه السلام ـ که بارها نتایج زیانبار بی نظمی و تشتّت را در فکر و عمل مسلمانان دیده بود، در بستر شهادت و در آخرین پیامش، فرزندان خود و مسلمانان را به تقوای الهی و نظم در کارها فراخوانده، می فرماید: « أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُم » ؛ « شما را (ای حسن و حسین) و همه خانواده و فرزندانم و هر کس را که نوشته من به او می رسد، به تقوای الهی و نظم در کارهایتان سفارش می کنم. »با توجه به مقدمه ای که خدمت شما ارائه شد باید بگوئیم که :اوقات پنج‌گانه نماز در طول روز ، زندگی بشر را به نوعی بخش‌بخش و در عین حال طبقه‌بندی می‌کند. مسلمانان در صدر اسلام،به‌کمک اوقات شرعی،روز خود را تقسیم‌بندی و برنامه‌ریزی می‌کردند.شاید آن‌وقت مسلمانان ارزش این برنامه‌ریزی واوقات را نمی‌دانستند،اما امروزه همه می‌دانند که این طبقه‌بندی اوقات چقدر می‌تواند در صرفه‌جوئی وقت کمک کند. آداب و احکام ظریف نماز موجب می شود ، ناخودآگاه در طولانی‌مدت پذیرش انضباط و برنامه‌ریزی را در زندگی آسان و روح نظم را در انسان تقویت شود .شهید مطهری(ره) می‌گوید: «عبادت که می‌خواهی بکنی یک وقت مشخصی دارد و دقیقه‌اش هم حساب می‌شود... انضباط و وقت را باید بشناسی و جز در وقت خودش در وقت دیگر نباید نماز بخوانی.»لذا می بینیم کسانی مانند امام خمینی (قدس سره ) که در این مکتب رشد پیدا کرده اند از منظم ترین افراد جامعه بوده و با مطابقت دادن خود با همین نظم الهی توانسته اند به تمامی کارهای مهم تحصیلی و شغلی خود رسیدگی نموده و به بالاترین درجات علمی و شغلی نیز نائل گردند . آری! نماز، یک برنامه ی منظمی است که روح انضباط را در انسان، تقویت می کند، و اوقات آن بر اساس حرکت منظم خورشید، و سفیده ی سحر قرار گرفته و شرائط و اجزاء آن همچون مهره های تسبیح است که نماز و ارتباط با خدا، نخ آن مهره ها است، به این ترتیب روح سست و سهل انگار و یا سرکش انسان از کلاس نماز، تعدیل و تنظیم می شود و از کندروی و تندروی، محفوظ می ماند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه