آیا انسان قدرت ماورایی دارد؟ اگر دارد چگونه می توان آن را ثابت کرد؟

در پاسخ به قسمت اول سؤال باید گفت: بله انسان قدرت ماورایی دارد. نکته اوّل: از راه عقل و نقل ثابت شده است که انسان علاوه بر بعد مادی دارای یک بعد غیر مادی نیز هست و به عبارت دیگر علاوه بر بدن دارای حقیقتی بنام نفس و روح نیز هست و مادامی که آدمی در طبیعت زندگی می کند، جسم و روح او، تعاملی دو سویه دارند و از یکدیگر متأثرند و هیچ یک نمی توانند بدون دیگری باشند اما محور همۀ تعالیم ادیان الهی و روح آدمی است و اگر به جسم انسان نیز توجه می کنند، به دلیل تأثیر آن در روح است. قرآن کریم در آیات متعدد به این دو ساحتی بودن انسان اشاره کرده است آنچه باعث تمایز و برتری انسان از سایر موجودات شده است و آنچه که باعث شده خداوند مقام خلافت خود در زمین را به انسان واگذارد مربوط به خواص روح است. مهمترین ویژگی روح، شرافت آن است زیرا خداوند روح انسان را به خود نسبت می دهد و می فرماید: فاذا سَوَّیتُه ونفخت فیهِ مِن روحی نکته دوّم: قدرت ماورایی یعنی اینکه انسان بتواند کارهایی انجام بدهد که از عهدۀ غالب مردم خارج است و چون انسان ها در جسمیّت جسم با هم شریکند پس انجام این اعمال مربوط به روح و نفس است که عده ای خاص قادر به انجام آن هستند. انسان هایی که به این قدرت می رسند دو دسته اند: گروه اول، که با ریاضت نفس و مخالفت با هواهای نفسانی و تعالی روح به این مقام رسیده اند و عبارتند از انبیاء و اولیاء و مؤمنین. قدرت ماورایی برای این گروه دو معنا دارد معجزه و کرامت. خداوند همراه هر پیغمبری نشانه هایی قرار داد تا از طریق آنها صدق ادعای خود را به اثبات برساند تعبیری که قرآن کریم در این باره به کار برده بیّنه، برهان، حجّت و آیه است. به گونه ای که برای افراد منصف هیچ شکی باقی نمی ماند که مدعی در ادعای خود صادق است. اما گاهی مردمی به این اکتفا نمی کردند و می خواستند که انبیاء با قدرت قاهره و به طور خارق العاده کارهایی انجام دهند تا حقانیت خود را اثبات کنند در این جا بود که پیامبران گاهی برای صدق ادعای خود و یا در ضمن رفتار معمولی خویش کاری انجام می دادند که بر مردم روشن می شد اینان متکی به قدرتی فوق بشری هستند و ارتباط عمیق و روحانی با عالم غیب دارند معجزه کاری خارق العاده است که برای اثبات ادعای امری الهی تحقق پیدا می کند. مدّعی نبوت بدون تعلیم از دیگری و مطابق ادعای خود برای اثبات منصب الهی خود معجزه اقامه می کند و در امر نبوّت، مخالفان خود را به تحدّی فرا می خواند و آنان ناتوان از انجام کاری هستند که او برای مردم ارائه داده است بنا براین کارهای خارق العاده که از سوی مرتاضان، شعبده بازان و جادوگران انجام می گیرد معجزه نیست به دلایلی که ذکر می شود. قرآن معجزه پیغمبر اسلام، بیرون آمدن ناقۀ از کوه معجزه حضرت صالح، تبدیل شدن عصا به اژدها معجزه حضرت موسی، شکافته شدن آب رود نیل بوسیله حضرت موسی، شفای کور مادر زاد و احیای اموات معجزه حضرت عیسی. و اما کرامت، ظهور خوارق عادت بدست غیر انبیاست. انسانهایی که برای تعالی روح، با هواهای نفسانی جنگیده و بر او غالب می شوند. خداوند به لطف خود بعضی از امور عجیب و خارق العاده را به دست ایشان جاری می سازد. اصل آن است که این گروه به خاطر این قدرت ماورایی عمل نمی کنند هدف آنها هدایت مردم و رسیدن به خداست و در ضمن این اعمال، خداوند به ایشان کرامتی عطا می کند: از نمونه های معجزات انبیاء می توان به موارد زیر اشاره کرد: و از نمونه کرامات اولیاء می توان موارد زیر را نام برد: روزی دادن خداوند به حضرت مریم از بهشت، حاضر کردن تخت بلقیس نزد سلیمان،کرامت آصف، و کرامات بسیار دیگری که از امیر المؤمنین و اولاد طاهرین او صادر شده است مانند کندن قلعه خیبر، جنگ با جنیّان و بازگشتن خورشید برای حضرت علی که همه شاهد این مدّعاست که ظهور خوارق عادت و قدرت ماورایی به دست انسان های صالح صورت گرفته و خواهد گرفت. و اما گروه دوّم: که با ریاضت بدن و اعمال غیر شرعی مثل غذا و آب نخوردن برای روزهای متوالی یا زیر آفتاب ماندن برای مدت طولانی یا خود را در یک خانه تاریک حبس کردن، به این نیرو رسیده اند که می توانند کارهای خارق العاده بکنند. برای این گروه قدرت ماورایی در دو مفهوم خلاصه می شود: جادوگری و ساحری و انجام کارهای محیّر العقول فرق این گونه کارها با معجزات انبیاء و کرامت اولیاء این است که: اولّا اینان بعضی از این امور را از طریق آموزش و تمرین و به کمک دیگران انجام می دهند در حالیکه در معجزات و کرامات، صاحبان معجزه و کرامت هیچ نیازی به کمک دیگران نداشته و برای خوارق عادت خود تمرین یا آموزش ندیده اند ثانیاً اینکه مرتاضان و جادوگران توان تحدّی و مبارزه طلبی ندارند در حالی که انبیاء برای معجزات خود تحدّی کرده و دیگران را به انجام کارهایی مثل کارهای خود دعوت می کردند زیرا می دانستند که هیچکس قدرت انجام آن کارها را ندارد. ثالثاً معجرات و کرامات مورد تأیید حق تعالی و به فرمان اوست در حالي که کارهايي مثل جادوگري و شعبده بازي مورد تأييد خدا و اسلام نیست اما نکته مهم اینجاست که خدا به هر گروه آنچه می خواهند عطا می فرماید اما آنانکه در پی دنیا بودند از آخرت هیچ نصیبی ندارند. اولئک لَهُم نَصیبٌ مِمّا کَسَبوا. عن رسول الله ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ : و الذَّی نَفسی بیَده لا یَضَع الله الرحَّمةَ الّا علی الرّحیم قالوا: یا رسول الله کُلُّنا رحیم قال: لیس الّذی یَرحم نفسه و اَهله خاصَّةً و لکنَّ الذی یرحَمُ المسلمینَ پیغمبر فرمود: سوگند به کسی که جانم در دست اوست خداوند رحمتش را جز بر کسی که رحیم است نمی فرستد گفتند یا رسول الله همه ما رحیم هستیم. فرمود: رحیم آن نیست که فقط به خود و خانواده اش مهربانی کند بلکه رحیم آن است که بر مسلمانان رحم و مهربانی کند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه