چرا در زمان خلافت عثمان ابوذر به خلافت عثمان اعتراض مي كرد که در آخر منجر به تبعيد وي شد و به شهادت رسيد و حال اين كه امام علي عليه السلام چنين عكس العملي در برابر خلافت عثمان انجام ندادند ؟ سوال اين است که مگر وظيفه ي مردم تبعيت از امام نيست پس چرا ابوذر رحمه الله برخلاف سیره امام (ع) چنين رفتاری را انجام داد ؟

امیر مومنان نیز از جمله معترضان بر کارهای خلفا بود، بدعت های آنان نمونه اش در منابع تاریخی مانند ارشاد مفید ، پس آنچه به جناب عالی رسیده یا شنیده یا جائی دیده اید کامل نیست علاوه بر ابوذر عبدالله بن مسعود، مقداد و... به عثمان اعتراض می کردند که به دست عثمان کتک خوردند، لذا بسیاری از صحابه بعدها به عثمان خرده گرفتند که چرا ابن مسعود را مضروب و مجروح کرد، ، همه ی این جریانات و مواضع جمع شد و به شورش اهالی مصر و عده ای از کوفیان گردید که منجر به کشته شدن عثمان به دست شورشیان و معترضان گردید. راجع به جناب ابوذر چنین نوشته اند که ابوذر نيز مانند سلمان فارسى، در تمام دوره خلفا، در پيروى از على (ع) مى‏كوشيد واز چشمه گواراى علم او بهره مى‏جست، در راه حفظ ارزشهاى دينى و اجراى عدالت اسلامى از هيچ تلاشى دريغ نمى‏كرد و پيوسته فضايل و شايستگى اهل بيت پيامبر (ص) را متذكر مى‏شد. «1» البته در زمان دو خليفه اول، به دليل فعاليت آنان براى گسترش كلمه توحيد و حفظ دستاوردها و ظواهر دستورهاى دينى، مجالى براى ظهور او وجود نداشت؛ زمان خليفه دوم، به دليل نقل احاديث پيامبر (ص) توسط خليفه زندانى شد. «2» اما هنگامى كه خليفه سوم از اصول اسلامى، كه در واقع اصول تشيع نيز به حساب مى‏آمد دور شد، رجال برجسته شيعى مثل سلمان، ابوذر و عمار ضمن نقل فضيلتهاى على (ع)، بر خليفه و سرپيچى او از اصول معترض شدند. «3» ابوذر غفارى مى‏گفت: از پيامبر (ص) شنيدم كه فرمود: بعد از من، به كتاب خدا و على (ع) رجوع كنيد. «4» او در كنار كعبه مى‏ايستاد و فرياد مى‏زد: اى مردم! هر كس مرا نمى‏شناسد، من ابوذر غفارى هستم. از پيامبر (ص) شنيدم كه فرمود: اهل بيت من به كشتى نوح مى‏ماند؛ هر كس از آنان تخلف كند، غرق مى‏شود. «5» ابوذر سعى داشت فضيلتهاى اهل بيت (ع) به ويژه على (ع) را در ميان نسل جوانى كه زمان پيامبر (ص) را درك نكرده بودند، بيان كند؛ بدين سبب، عثمان او را به شدت از تماس با جوانان پرهيز مى‏داد. بنابراین ابوذر هیچگاه از اطاعت امام بر نتافت بلکه در تمام امور تابع علی ـ علیه السلام ـ بود خود امیر مومنان ـ علیه السلام ـ از معترضان به عثمان و کارهای ناشایست او بود چنان که به ولید بن عقبه در حکومت عثمان حد جاری کرد که خود عثمان جرات چنین کاری را نداشت. علاوه بر این امیر مؤمنان در تأیید کار ابوذر که به دستور عثمان به ربذه تبعید شد او را بدرقه کرد و همچنین او و دیگر معترضان را از اعتراض و اقدامات بعدی نهی نکرد و می دانیم ممکن است هرکس تکلیفی جدا داشته باشد و وظیفه علی ـ علیه السلام ـ با دیگران متفاوت باشد. ما موظف به پیروی از اوامر و نواهی ایشان هستیم. اگر امام ـ علیه السلام ـ نهی نکرده باشند ابوذر کار خلافی انجام نداده است. آنچه ما می بینیم تنها حمایت امام (ع) از ابوذر است ، بنابراین نمی توان گفت او برخلاف خواست امام عمل کرده است ، و نکته مهم آن است که قرار نیست همه افراد به یک شیوه عمل کنند و الا ممکن بود هیچ مومنی از شر ظالمان زنده نماند ، نظیر رابطه امام و ابوذر ،رابطه رسول الله و یاسر پدر عمار است ، که یاسر زیر شکنجه ها شهید شد ،و هیچ فردی نمی گوید ، یاسر با سیره پیامبر (ص) مخالفت کرد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه