درباره علت تفاوت ها در میان افراد بشر و نیز پیدایش انسانهاى ناقص الخلقه و ارتباط آن با خداوند، باید به نکات زیر توجه کنید:

درباره علت تفاوت ها در میان افراد بشر و نیز پیدایش انسانهاى ناقص الخلقه و ارتباط آن با خداوند، باید به نکات زیر توجه کنید: 1. خداوند، عالم هستى را بر اساس نظام علت و معلول (اسباب و مسببات) استوار کرده است. هیچ پدیده اى بدون علت به وجود نمى آید، هر آنچه که در عالم هستى محقق مى شود ناشى از علت و سبب خاصى است. آتش علت سوزاندن است، پیدایش درخت میوه معلول قرار گرفتن نهال درون خاک با شرایط و کیفیت خاص و آب و هواى مناسب و غیره است. پیدایش انسان سالم نیز معلول یک سلسله امورى است همچون شرایط خاص هنگام انعقاد نطفه، کیفیت تغذیه مادر در هنگام باردارى نوع مواد و غذاها و داروهاى مصرفى هنگام باردارى، حرکات فیزیکى مادر در هنگام باردارى و غیره مى باشد هر یک از امور فوق در پیدایش نوزاد سالم مؤثر است. بینا و نابینا تولد یافتن یک فرد لازمه ى حتمى مجموعه ى علل و عواملى است که در به وجود آمدن وى مؤثر بوده اند. 2. این اراده ى حکیمانه ى خداوند که تحقق هر پدیده اى را معلول علت خاصى قرار داده است، موجب قوام زندگى موجودات و از جمله انسان است اگر اصل علّیت بر جهان هستى حکمفرما نبود ما هیچ کارى نمى توانستیم انجام دهیم و هیچ تصمیمى براى انجام کارى نمى توانستیم بگیریم. در آن صورت، پدید آمدن هر چیزى از هر امر نامربوطى ممکن و محتمل مى بود. به تعبیر معروف، اگر قانون علیت نبود، سنگ روى سنگ نمى ایستاد. 3. لازمه ى نظام علت و معلولى حاکم بر جهان هستى، تحقق پدیده ها به دنبال علت آنهاست. یعنى همان گونه که بر اساس نظام علت و معلولى، استفاده بیمار عفونى از آنتى بیوتیک موجب سلامت یافتن و بهبود بیمار است، استفاده از این دارو در هنگام باردارى بر روى جنین اثر مى گذارد و موجب اخلال در آن و ناقص الخلقه شدن نوزاد خواهد شد. همان گونه که قانون جاذبه زمین موجب آسایش انسانها و ساختن بناهاى مرتفع و زندگى و حرکت بر روى کره زمین است، قانون جاذبه باعث مى شود که اگر کسى از ارتفاع بپرد، با زمین برخورد کند و بمیرد. همان طور که آتش علت سوزاندن است و براى انسان منافعى مانند روشن کردن کوره هاى ذوب آهن و یا پختن غذا دارد، اگر این آتش به خانه یا بدن انسان برسد علت و سبب سوزاندن و از بین رفتن آنها مى شود و... 4. اینکه همه ى آنچه را که در جهان هستى رخ مى دهد به خداوند استناد مى دهیم از جمله تولد نوزاد را بدین جهت است که خداوند است که جهان را بر اساس نظام علت و معلول و اسباب و مسببات استوار کرده و هم اوست که به علّت، وجود و قدرت تأثیرگذارى را داده است و هر آن و هر لحظه وجودِ علت و قدرت تأثیرگذارى آن، از خداوند و وابسته و قائم به اوست. بنابراین پیدایش افراد ناقص الخلقه مستند به علل و اسباب خاص آن است و هیچ منافاتى با مسأله عدالت الهى ندارد. آیا عدالت خدا به این معنا است که به همه عمر مساوى بدهد؟! چه بسا کوتاهى عمر شخصى لطف و رحمت به آن شخص باشد (یعنى به مراتب بالاتر از عدالت). ظاهراً ما نمى توانیم با این محدودیت علمى که داریم درباره عدالت خدا قضاوت کنیم. مى توان احتمال داد که کوتاهى عمر از جهتى حسن است (زیرا کمتر گناه خواهد کرد) و از طرفى کمبود است (زیرا کمتر طاعت و عبادت خواهد کرد) و در مورد افراد مختلف هم متفاوت است و حکم واحدى ندارد. آرى، پذیرفتنى است که اگر در عالم دنیا کمبود و نقصانى بر کسى وارد شد در عوالم دیگر جبران گردد. برای آگاهی بیشتر ر.ک: عدل الهى، شهید مطهرى، بحث راز تفاوت ها. عدل الهى، شهید بهشتى. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه