استادی می گفت امام موسی کاظم(ع) زنهای خیلی زیادی داشتند علت آ ن چه بوده؟

مساله تعدد زوجات یکی از احکام بسیار بااهمیت وارزشمند از نظر اجتماعی و نظام خانوادگی دراسلام است . تعدد زوجات در صدر اسلام و در محیط جزیرة العرب امری متعارف بود و اسلام با تعیین شرایطی حدود آن را مشخص و آن را تائید نموده است. . درقرون پیشین مستشرقین و اسلام شناسان غربی این مساله را براسلام خرده می گرفتند. اما تحقیقات اخیر و واقعیات و رخدادهای اجتماعی قرن ما اهمیت این حکم را به آنان ثابت کرد به طوری که اندیشمندانی چون برنارد شا و جان دیون پورت گوستاد لوبون و ... در این رابطه از در تحسین آمدند و به حکمت آن گواهی دادند. زیرا .1 : آمارهای موجود درسطح جهان نشان می دهد میزان تولد دختر غالبا بیش ازپسر می باشد . بنابراین تکیه بر تک زنی باعث می شود همواره تعدادی از زنان تا آخر عمر از نعمت ازدواج محروم بمانند و درتجرد و عزوبت به سربرند واین ظلمی فاحش درحق آنان است .2 : در طول تاریخ همواره براثر حوادث اجتماعی - مانند جنگ ها - تعداد بیشماری از مردان تلف می شوند و همسران آنان بی سرپرست می گردند . طبیعی است که غالب مردان جوان حاضر به ازدواج باچنین کسانی برای اولین بار نیستند . بنابراین اگر از نظر قانون و نظام اجتماعی اینان نتوانند به عنوان همسر دوم گزینش شوند همواره بدون شوهر خواهند ماند و این نیز ظلم برآنان است و تنها راه حل آن جواز چند زنی باقیود و شرایط خاص است . جالب است بدانید که پس از جنگ جهانی دوم در آلمان چند هزار بیوه زن که سرپرستان خود را در جنگ از دست داده بودند به تظاهرات پرداخته و از کلیسا درخواست کردند که چند همسری را مجاز گرداند . ولی کلیسا در برابراین خواست سرسختی نشان داد و همین باعث شد که پس از آن فساد و بزهکاری در آلمان به شدت رواج یابد.3 بلوغ جسمی وجنسی دختران معمولا چند ین سال پیش از پسران است و درطول زمان همراه با رشد جمعیت بشری باعث می شود که در جامعه تک همسرگرا همواره انبوه کثیری از زنان که آمادگی و علایق جنسی دارند در برابر مردانی فاقد شعور و درک جنسی قرارداشته و تمایلات جنسی آنان به نحو مشروع ارضا نگردد.(برای مطالعه بیشتر به کتاب نظام حقوق زن در اسلام نوشته شهید مطهری مراجعه کنید)اما راجع به ازدواج های امام کاظم علیه السلام: درباره کثرت زوجات امامان(ع) علل و اسبابی گفته اند که با مراجعه به کتابهای تحلیلی تاریخی می توان به آنها پی برد؛ ولی نسبت به مورد سؤال شما که در خصوص همسران امام کاظم علیه السلام است باید به چند نکته توجه نمود: نکته اول: تعداد زوجات حضرت موسى بن جعفر (ع ) روشن نیست . بیشتر آنها از کنیزان بودند که اسیر شده و حضرت موسى کاظم (ع ) آنها را مى خریدند و آزاد کرده یا عقد مى بستند. نخستین زوجه آن حضرت (تکتم ) یا (حمیده ) یا (نجمه ) داراى تقوا و فضیلت بوده و زنى بسیار عفیفه و بزرگوار و مادر امام هشتم شیعیان حضرت رضا (ع ) است .بعضی اعتقاد دارند که حضرت امام موسی کاظم(ع) با توجه به موقعیت عصر خویش زنی خاص به عقد دائم نگرفتند، و علت آن به این خاطر بوده که زنی عذاب نکشد چون که حضرت تحت نظر بودند و حضرت را ازاین شهر به آن شهر می بردند و زنانی که خود افتخار زناشویی امام را می خواستند خود را به امام(ع) عرضه می داشتند و امام هم به صورت عقد منقطع قبول می فرمودند که اسامی آنها هم ضبط نشده غیر از مادر حضرت امام رضا(ع) که درکتب روائی ما ثبت گردیده است.اما نکته اساسی و مهمی در این زمینه باید در نظر داشت این است که خلقای اموی و عباسی یک هدف مشترک را دنبال می کردند و همه در پی ریشه کنی و از بین بردن سادات و نسل معصومین بودند؛ طبیعی است که در برابر این حرکت نامیمون، تلاش بر بقای این شجره طیبه امری مبارک و پسندیده است ؛ به عنوان نمونه از اقدامات منصور عباسی در قتل سادات یاد می کنیم:الف.ابن طقطقی می نویسد: «او مشایخ آنها را از قبیل عبد الله محض بن حسن بن حسن بن علىّ بن ابى طالب (ع) که شیخ طالبیّین در عصر خود بود، و فرزندان و برادران و پسران برادران وى را که جملگى از سادات حسنى بودند گرفته نزدیک خود زندانى کرد، تا آنکه همگى در زندان جان سپردند»[1]ب. هموم می نویسد: «شخص دیگر از سادات حسنى که محمّد بن ابراهیم بن حسن بن حسن بن علىّ بن ابى طالب (ع) نامیده مى شد رویى زیبا داشت چندانکه به سبب حُسن و جمالش وى را «دیباج الأصفر»- دیباى زرد- مى خواندند، منصور وى را احضار کرد و بدو گفت: دیباج الأصفر تویى؟ وى گفت: مردم چنین مى گویند، منصور گفت: تو را نوعى بکشم که تاکنون کسى را نکشته ام، سپس فرمان داد او را زنده واداشته ستونى روى او بنا نهادند تا آنکه در میان آن جان سپرد»[2]طبعا در فضایی این چنین که مدام از فرزندان پیامبر(ص) کشته و نابود می شوند، تداوم نسل پیامبر (ص) و ائمه اطهار در گروه این است که با ازدواج های متعدد و فرزندان زیاد این توطئه را از بین برد و جلوی نابودی کامل خاندان رسول خدا را گرفت و به هیچ وجه نمی توان آن را ناشی از شهوت ودانست بلکه باید آنرا حرکتی تاکتیکی و سیاسی دانست .توجه به آثار فراوان امام زادگان و از جمله فرزندان امام موسی کاظم (ع) مانند حضرت معصومه (س) در قم و شاه چراغ احمد بن موسی (ع) در شیراز و صدها فرزند بی واسطه یا با واسطه امام در ایران و دیگر کشورهای اسلامی و تاثیر زیاد حضور آنان در نشر فرهنگ تشیع در این مناطق ،خود بهترین گواه بر درستی این سیاست امام کاظم (ع) است. [1] ابن طقطقی، الفخرى، ترجمه،ص221[2] الفخرى،ترجمه،ص222 ؛ براى آگهى بیشتر از ستم منصور دوانیقى نسبت به سادات علوى به ویژه سادات حسنى به بحث مفصل ابو الفرج اصفهانى در مقاتل الطالبیین، ص 226- 118 مراجعه فرمایید .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه