مگر در اسلام گفته نشده که تزیین مساجد با طلا حرام است. پس چرا گنبد ائمه معصومین(امام رضا علیه السلام و ایوان حضرت علی و غیره) از طلا هستند واین نشانه چیست؟

دوست عزیز به پرسشی که مطرح نمودید می توان از دیدگاه های مختلف پاسخ گفت:1.از نظر عقل :انسانها به هر چه ارزش بیشتری قائل باشند، آن را زیباتر و ... می سازند. و شاید همین علت است که سعی می کنند ،حرمها و زیارتگاه های خود راکه از اهمیت بیشتری برخوردارند، با بیشترین امکانات می سازند و تزیین می کنند.2. از لحاظ دینی ومذهبی: قرآن مجید به روشنی به ما دستور می دهد که به بستگان و خویشاوندان پیامبر گرامی(ص) مهر ورزیم : و مسلماً یکی از راه های ابراز علاقه به خاندان رسالت، حفظ و بزرگداشت حرم های آنان است. به دلیل همین ابراز احساسات و نشان دادن عشق و علاقه فراوان به اهل بیت(ع)، شیعیان همواره سعی کرده اند که ارزنده ترین و با ارزش ترین فلزات ـ اعم از طلا و نقره و سایر جواهرات ـ را وقف آن قبور مطهر نمایندوبا زیباترین هنرهای معماری و آیینه کاری و منبت کاری آنها را در حرم ها و بناهای متعلّق به آنان، در تزیین گنبد و بارگاه به کار برند . «طلاکاری گنبد و ضریح نیز نشان دهنده عشق به اهل بیت است ، خداوند به پیامبرش می فرماید: (قل لا اسئلکم علیه اجرا الاّ المودّة فی القربی بگو:من چیزی به عنوان مزد رسالت از شما مطالبه نمی کنم ، مگر دوستی با اهل بیت من.در واقع طلا کاری گنبد و ضریح ، نوعی ابراز علاقه و محبّت به اهل بیت پیامبر و تعظیم شعائر و تشکّر از آنهاست . علاوه بر آنکه نوعی زینت وزیبایی است و زیبایی نیز هیچ ایراد و اشکالی ندارد، بلکه امری پسندیده است». (حجت الاسلام محسن قرائتیhttp://www.qaraati.net/library/)بنابر این از لحاظ دینی نه تنها هیچ مشکل ومنعی ندارد بلکه بر مسلمانان لازم است در تکریم وحراست بیوتی که به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله[حرم ائمه] منسوب است، بکوشند وآن را یک امر قربی تلقی کنند. 3. ازلحاظ فقهی:طبق احکام فقهی نیز،بسیاری از مبالغی که صرف ساخت وتوسعه مکانهای متبرکه ومشرفه می شود،از طریق نذورات و موقوفات مردمی است که با عشق و علاقه آن را به زیباسازی و توسعه بارگاه امامان معصوم (ع) اختصاص داده اند و از نظر شرعی تنها می بایست در همین راه استفاده شود . وچه بسا خیرینی که به طور خود جوش در این امر مهم سهیم می شوند.از این رونباید این گونه عشق ورزی وطلاکاری گنبد های حرم های ائمه را اسراف تلفی کرد. 4.از لحاظ فرهنگی:خردمندان جهان،به بزرگان مذهبی وملی خود ارزش والایی قائلند ودر نگهداری آثارآنان کوشا بوده وآن را تحت عنوان میراث فرهنگی از گزند روزگار حفظ می کنند.این کار حرکت ملتها را در تبیین سیر وترقی وتعالی به روشنی ترسیم می کند.ودر حفظ ایمان وعقیده مردم نسبت به آنها ،تأثیر به سزایی دارد.روی این اصل مسلمانان نیز در ساخت هرچه پر شکوه تروزیباتر ونگهداری آن کوشش می کنند.5.از لحاظ علمی: زیباسازی فضا های معنوی از جمله مساجد وحرمها، در ایجاد جذابیت برای زائران , دارای آثار ثمربخش و سازنده ای است . به عبارت دیگر تعظیم جلال و عظمت بزرگان دین از طریق آبادانی و زیباسازی قبور آنان و در کنار آن به وجود آوردن امکانات رفاهی , برای زائران و ارائه خدمات فرهنگی , و... می تواند نقش سازنده ای در گسترش و ترویج فرهنگ و ارزش های اسلامی , اسوه قراردادن ائمه اطهار(ع ), تمسک به سیره آن بزرگواران برای عموم مردم و... داشته باشد. این نتایج مهم و ارزشمندی در حوزه فردی و اجتماعی به دنبال دارد و در نهادینه کردن ارزش های الهی و انسانی موثر است . چنانچه بسیاری از امور عام المنفعه (مانند خیرات , نذورات , اوقاف ,, سرپرستی ایتام , پرداخت وجوهات شرعی , کمک به نیازمندان و...) از تاثیرات و نتایج بسیار ارزنده ساخت و ساز صحن و بارگاه امامان و امامزاده ها می باشد; زیرا شکوه این مکان های مقدس در جذب مردم , برای زیارت و انجام دادن خیرات موثر است و با یادآوری مقام و عظمت والا و سیره و سنت آن بزرگان مردم بسیار زیادی را به سوی خود جلب می کند و در گسترش فرهنگ و ارزش های الهی و سیره و منش فردی و اجتماعی آن بزرگواران در کمک به محرومان موثر است .البته باید از هرگونه اسراف , ریخت و پاش و انجام دادن اموری که به هیچ وجه زیبنده نظام اسلامی و مکتب اهل بیت (ع ) نیست جلوگیری کرد و برای استفاده بهینه از امکانات موجود, در جهت گسترش فرهنگ صحیح اسلامی و ارائه خدمات گوناگون (مانند ایجاد کتابخانه , زائرسرا, سالن اجتماعات , مراکز درمانی , امکانات آسایش , مراکز فرهنگی , تفریحی ورزشی و... برای عموم افرادی جامعه خصوصا افراد نیازمند و کمک به آنان ) باید برنامه ریزی های مناسب انجام داد. همان طور که شاهد انجام این گونه اقدامات , از سوی برخی مراکز دینی و زیارتی (مانند آستان قدس رضوی در مشهد, آستانه مقدسه حضرت معصومه (س ) در قم و...) می باشیم . بنابراین، ساختن گنبد و ضریح از طلا و نقره یا ساخت صحنهای بزرگ به منظور گرایش به دنیا و یا دنیا پرستی و تشویق مردم به زر اندوزی نیست، بلکه مسلمانان با این کار می خواهند به امام خود احترام بگذارند و مقام و منزلت آن بزرگان را در انظار عمومی به رخ جهانیان بکشانند.از طرف دیگر امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ دستور ندادند که گنبدها یا ضریح آنان را کسی طلا کاری کند بلکه این عشق و علاقة شیعیان و طرف‎داران امامان هست که آن‎ها را وادار می‎کند تا با ارزش‎ترین چیزی را که در اختیار دارند در راه معشوق‎شان مصرف کنند و با این کار ابراز علاقه نمایند.قرآن مجید تعظیم شعائر الهی را نشانة تقوای قلوب می داند و می فرماید: تعظیم شعائر الهی ، نشانة تقوای دلها است.( حج ، 32) بدیهی است که منظور از شعائر، نشانه های وجود خدا نیست، زیرا همة عالم نشانة وجود او است، بلکه مقصود، نشانه های دین او است. از این رو مفسران آن را به نشانه های دین خدا تفسیر کرده اند.( مجمع البیان، ج 4، ص 83)در این صورت انبیا و اولیای الهی از بزرگ ترین نشانه های دین الهی هستند و یکی از راه های بزگداشت آن ها، حفظ آثار و قبور آنان و صیانت از فرسودگی و نابودی است.خداوند در آیة دیگر قرآن مجید می فرماید: این نور الهی در خانه هایی است که خدا اذن داده است که رفعت یابد.( نور، 36) مقصود از رفعت، رفعت ظاهری و معنوی را شامل می شود و مراد از رفعت ظاهری، تعمیر و آبادی خانة انبیا و اولیای الهی است.قرآن مجید می فرماید: و رفعنا لک ذکرک؛ آوازة تو را در جهان بلند کردیم.( انشراح ، 4) مسلمانان به پیروی از قرآن با تعمیر و تزئین مرقد ائمه اطهار در صدد بالا بردن نام و نشان و آوازة ایشان هستند و از این طریق عشق و علاقة خود را نشان می دهند. از این رو در طول تاریخ هیچ عالمی با این کار نه تنها مخالفتی نکرده، بلکه به طور مستقیم و غیر مستقیم از آن حمایت کرده اند. این امر اختصاص به دین شیعیان ندارد بلکه اهل سنت نیز بزرگان خود را با ساخت مساجد بزرگ و گنبد و بارگاه و ضریح تعظیم می کنند. نیز در دنیا اگر کلیساها را ملاحظه کنید، در می یابید که در بهترین نقطة شهر و با بهترین شکل ساخته شده است.از طرف دیگر بزرگداشت مقام بزرگان دین از طریق آبادانى و زیباسازى قبور آنان و به وجود آوردن امکانات رفاهى براى زائران و ارائه خدمات فرهنگى و مادى و مى تواند نقش ارزنده اى در گسترش و ترویج فرهنگ و ارزش هاى اسلامى و اسوه قراردادن ائمه اطهار (ع) و تمسّک به سیرة آن بزرگواران براى عموم مردم داشته باشد. این خود، نتایج مهم و ارزشمندى در حوزه فردى و اجتماعى به دنبال دارد و در نهادینه کردن ارزش هاى الهى و انسانى مؤثر است. بسیارى از امور عام المنفعه (مانند خیرات، نذورات، اوقاف، مدرسه سازى، سرپرستى ایتام، پرداخت وجوهات شرعى، کمک به نیازمندان و) از تأثیرات و نتایج بسیار ارزندة ساخت و ساز صحن و بارگاه امامان و امامزاده ها است زیرا شکوه این مکان هاى مقدس، در جذب مردم براى زیارت و انجام دادن خیرات مؤثر است. به عبارت دیگر، صرف هزینه هاى مالى به وسیلة افراد نیکوکار، براى زیباسازى و تجلیل بارگاه بزرگان دین، سبب یادآورى مقام و عظمت والاى آن بزرگان وتعظیم شعائر الهى است و مردم بسیار زیادى را به سوى خود جلب مى کند و در گسترش فرهنگ و ارزش هاى الهى و سیره و منش فردى و اجتماعى آن بزرگواران مؤثر است. همچنین توسعه حرم حضرات ائمه اطهار و صحنهای آنها ضرورى است. زیرا على رغم توسعه اى که در این چندین سال در این حرم داده شده است به علت کثرت زائران آن امامان همام، هنوز بسیار افراد از توفیق زیارتى آسان و راحت محروم هستند واین را در برخورد با اکثریت زائران مى توان فهمید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه