در سورة توبه آمده: « ... وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ[1]؛ .. وشما (در كفر و نفاق و استهزاى مؤمنان) فرو رفتيد، همان گونه كه آنها فرو رفتند (ولى سرانجام) اعمال شان در دنيا و آخرت نابود شد و آنها همان زيانكارانند! » در حالي كه بايد اسم موصول را كه به ضمير جمع برمي‌گردد ،جمع مي‌آورد و «وخضتم کالذين خاضوا» مي گفت؟

جملة « وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا» به معناي اين است كه شما(منافقان) نيز در كفر خود و تمسخر به مؤمنان فرو رفتيد، چنانچه پيشينيان شما در آن فرو رفتند.جملة «« كَالَّذِي خَاضُوا » در واقع به معني «كَالَّذِي خاضُوا فيه» است و به تعبير ديگر تشبيه فعل منافقان امروز به فعل منافقان پيشين است، همان‌گونه كه در جملة قبل بهره‌گيري آنها را از نعمت‌ها و مواهب الهي در راه شهوات، به بهره‌گيري منافقان پيشين تشبيه مي‌كند، بنابراين، تشبيه شخص به شخص نيست كه ناچار شويم، «الذي» را به معناي «الذين» يعني مفرد را به معناي جمع بگيريم، بلكه تشبيه عمل به عمل است.[2]لذا اگر «الذين» مي گفت خود منافقان به منافقان قبلي تشبيه مي شد در حالي که خداوند متعال مي خواهد بگويد که هر کس اين عمل را انجام دهد ،منافق است و لذا الذي گفت يعني کاري که شما مي کنيد.معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. تفسير نمونه، ج8، ص 33.2. قرآن پژوهي، خرمشاهي، ص 198. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه