برای اینکه مشخص شود چند بار آمدن موعود در قرآن ذکر شده ، نیاز به بیان مقدمه ای است . از دو دسته آیات قرآن، می توان برای وجود حضرت ولی عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود: البته باید دانست که قرآن به صورت کلی سخن می گوید و برای تشریح و تفسیر آن باید به سراغ آگاهان از حقایق قرآنی ـ معصومین (ع) ـ رفت که «الراسخون فی العلم» (آل عمران۷) هستند. به عبارت دیگر، وظیفه و مسئولیت روشنگری و بیان مقصود آیات قرآن به حجت های الهی واگذار شده است. (حدیث ثقلین، مستدرک حاکم، ج ۳ ، ص ۱۴۸، طبع داردالمعرفه، بیروت)از دو دسته آیات قرآن، می توان برای وجود حضرت ولی عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود:

برای اینکه مشخص شود چند بار آمدن موعود در قرآن ذکر شده ، نیاز به بیان مقدمه ای است . از دو دسته آیات قرآن، می توان برای وجود حضرت ولی عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود: البته باید دانست که قرآن به صورت کلی سخن می گوید و برای تشریح و تفسیر آن باید به سراغ آگاهان از حقایق قرآنی ـ معصومین (ع) ـ رفت که «الراسخون فی العلم» (آل عمران7) هستند. به عبارت دیگر، وظیفه و مسئولیت روشنگری و بیان مقصود آیات قرآن به حجت های الهی واگذار شده است. (حدیث ثقلین، مستدرک حاکم، ج 3 ، ص 148، طبع داردالمعرفه، بیروت)از دو دسته آیات قرآن، می توان برای وجود حضرت ولی عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود: 1 ـ آیاتی که ضرورت وجود حجت الهی را در زمین بیان می کنند.:از نظر قرآن کریم، در طول تاریخ زندگی بشر، هیچ گاه زمین از حجت خدا خالی نبوده و خداوند برای هر امتی فردی مناسب را برگزیده تا انسان ها را در راه رسیدن به کمال مطلوب رهنمون باشند؛ چنان که خداوند سبحان فرمود: «إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ ۖ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ» (به درستی که تو بیم دهنده ای و برای هر جامعه راهنمایی هست. رعد/7)پس همواره یک بیم دهنده و هدایتگر در جوامع انسانی حضور دارد که از جانب خدا برگزیده شده است. امام صادق(ع) در تفسیر آیه یاد شده فرمود: «در هر زمانی امامی از خاندان ما وجود دارد که مردم را به آنچه رسول الله آورده (دین اسلام) هدایت می کند». («و فی کل زمان امام منا یهدیهم الی ما جاء به رسول الله (ص) » (مجلسی، بحارالانوار، ج 23 ، ص 5)از مجموع این آیه و روایت، ضرورت وجود حجت الهی به عنوان هدایت گر در هر عصر، به خوبی فهمیده می شود.دلیل دیگر بر ضرورت وجود امام معصوم در جامعه این است که قرآن مبین و مفسر لازم دارد و به جز امام معصوم کسی به تمام معانی و خصوصیات آیات قرآن از محکمات و متشابهات آگاه نیست. پس به حکم عقل قطعی پس از رسول، امام معصوم لازم است. (بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین ، مخزن العرفان در تفسیرقران، ج 3، ص 39، توضیح آیه ی 44 ،نحل)امامان معصوم (ع) مایه آرامش و امنیت هستی و واسطه فیض الهی اند و نعمات و برکات خداوند متعال به واسطه آنها و به یمن حضورشان به انسان ها داده می شود، که اگر لحظه ای برکت وجودشان نباشد، زمین اهلش را فرو می برد. ( در بحارالانوار، به مقوله ای لزوم وجود همیشگی رهبر آسمانی بر می خوریم. (مجلسی بحارالانوار، ج 23 ، ص 56))اما این که مصداق این امام معصوم کیست و چه هویتی دارد،‌روایات فراوانی وارد شده که بیان می دارند این فرد امام مهدی فرزند امام حسن عسکری (ع) است و ... . ( ر.ک: صافی، لطف الله، منتخب الاثر؛ طبرسی نوری، میرزا حسین، النجم الثاقب؛ مجلسی بحارالانوار)2 ـ آیاتی که بشارت به حکومت صالحان و مومنان بر روی زمین می دهد: بر اساس ده ها آیه از قرآن کریم موضوع ظهور حضرت مهدی (عج) قابل استناد است. تمرکز غالب این آیات بر بشارت به بندگان صالح و مستضعف برای بازستادن حق خود و رسیدن به قدرت و ایجاد یک حکومت واحد جهانی مبتنی بر حق و عدل و غلبه اسلام بر تمامی مکاتب و ادیان است. قرآن کریم از یک سو بیان می کند این بشارت در بعضی کتب آسمانی دیگر هم آمده است: «و همانا در زبور بعد از ذکر (تورات) نوشتیم که زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد». («وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ» ، انبیاء /150)از سوی دیگر این بشارت را به اراده خداوند استناد می دهد: «و خواستیم بر مستضعفان روی زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان گردانیم»(قصص/5) این آیات بشارت به ظهور می دهند که در تفسیر آنها روایات زیادی وجود دارد.در آیه ای دیگر خداوند حکومت و جانشینی مومنان و صالحان را به عنوان «وعده ی الهی» بر بندگان با ایمان خود بیان می کند و امنیت و آرامش را مژده می دهد: «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند، وعده داده است که حتماً آنان را در این زمین جانشین (خود) قرار دهد و آن دینی را که بر ایشان پسندیده است، به سودشان مستقر کند و بیمشان را به امنیت مبدل گرداند تا مرا عبادت کنند و ... ». (نور 55) روایات معصومان (ع) این آیه را بر حضرت حجت ولی عصر‌ (عج) و اصحاب او منطبق نموده اند. (رک: فرزی، محمدعلی، امید سبز، ص 34)انتظار فرج نیز که خود بحثی مسبوط و مفصل است و دلالت بر «وجود» و «ظهور» حضرت ولی عصر‌(عج) می کند، در قرآن و روایات ائمه اطهار (ع) مورد اشاره قرار گرفته است؛ «وَارْتَقِبُوا إِنِّی مَعَکُمْ رَقِیبٌ» (هود/93)در حدیثی، امام رضا (ع) در تفسیر آیه ی یاد شده، انتظار فرج را موجب گشایش و آرامش دانسته اند. (طباطبائی، محمد حسین، المیزان، ص393-394)حاصل سخن اینکه از نظر جامعه اسلامی کلیه مفاهیم و اعتقادات اصیل اسلامی ریشه در کلام الهی دارد و اساس عقیده به ظهور امام زمان (عج) در کتاب خدا وجود دارد و این کتاب بزرگ آسمانی فرا رسیدن آن روز مبارک و فرخنده را به تمام پیروان بشارت داده است.آیات متعددی در شان امام مهدی (عج) هست که امامان معصوم (ع) تفسیر، تاویل و تطبیق این آیات را بر وجود مقدس امام زمان (عج) و حکومت جهانی ان عدالت گستر بیان نموده اند . در زمینه ظهور و قیام آن حضرت و جامعه آرمانى مهدوى، مى توان توصیفات و اشارات زیر را از قرآن به دست آورد :1. غلبه نهایى حقّ بر باطل و شکست جبهه کفر و فساد و نفاق ؛2. جانشینى و خلافت مستضعفان بر روى زمین و حاکمیت صالحان و نیکان ؛3. گسترش و فراگیرى دین حقّ در برهه اى خاص از زمان ؛4. از آن روز موعود، تحت عناوین ایام اللّه، وقت معلوم، روز نصرت و پیروزى و طلوع فجر و سلامتى و... یاد شده است ؛5. در آیاتى از آن حضرت با نام هاى نعمت باطنى، بقیة اللّه، کلمه باقیه، اولى الامر ؛ مهتدون (مهدى) ؛ اقامه کننده نماز، مضطرّ، جنب اللَّه، حزب اللَّه، فجر، «نهار اذا تجلى» و... نام برده است.6. خداوند، ، نور خود را کامل مى کند ؛7. در آن عصر، زمین بعد از مرگش، زنده مى شود ؛8. او منصور از جانب خدا و انتقام گیرنده از دشمنان است ؛9. زمین، به نور پروردگار، روشن خواهد شد ؛10. در روز پیروزى، ایمان آوردن کافران، سودى نخواهد داشت ؛11. هر چه در روى زمین است، تسلیم و مطاع او خواهند شد ؛12. حضرت مهدى «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» است ؛13. او تأمین کننده امنیت و آرامش در روى زمین است. در مجموع می توان آیات زیر را درباره امام مهدی دانست :ـ سوره بقره:1 ـ آیه 1 - 3 2 ـ آیه 1483 ـ آیه 155ـ سوره آل عمران:1 ـ آیه 832 ـ آیه 200ـ سوره نساء:1 ـ آیه 472 ـ آیه 593 ـ آیه 694 ـ آیه 77 5 ـ آیه 159ـ سوره مائده:1 ـ آیه 142 ـ آیه 89ـ سوره انعام1 ـ آیه 44 2 ـ آیه 893 ـ آیه 158ـ سوره اعراف: 1 ـ آیه 1 2 ـ آیه 533 ـ آیه 1284 ـ آیه 1575 ـ آیه 159ـ سوره انفال:1 ـ آیه 39ـ سوره توبه:1 ـ آیه 332 ـ آیه 343 ـ آیه 364 ـ آیه 36ـ سوره یونس:1 ـ آیه 202 ـ آیه 24 3 ـ آیه 35ـ سوره هود:1 ـ آیه 82 ـ آیه 80ـ سوره یوسف:1 ـ آیه 110ـ سوره ابراهیم:1 ـ آیه 52 ـ آیه 443 ـ آیه 454 ـ آیه 46ـ سوره حجر:1 ـ آیه 362 ـ آیه 87ـ سوره نحل:1 ـ آیه 12 ـ آیه 383 ـ آیه 45ـ سوره اسراء1 ـ آیه 4-62 ـ آیه 83 ـ آیه 334 ـ آیه 44ـ سوره سوره مریم:1 ـ آیه 372 ـ آیه 75ـ سوره طه1 ـ آیه 1102 ـ آیه 1153 ـ آیه 135ـ سوره انبیاء:1 ـ آیه 11-152 ـ آیه 105ـ سوره حج:1 ـ آیه 392 ـ آیه 413 ـ آیه 60ـ سوره مومنون:1 ـ آیه 101ـ سوره نور1 ـ آیه 352 ـ آیه 55ـ سوره فرقان:1 ـ آیه 112 ـ آیه 26ـ سوره شعراء:1 ـ آیه 42 ـ آیه 205و2063 ـ آیه 227ـ سوره نمل1 ـ آیه 62ـ سوره قصص:1 ـ آیه 5ـ سوره روم:1 ـ آیه 1-5ـ سوره سجده:1 ـ آیه 212 ـ آیه 29ـ سوره سباء:1 ـ آیه 182 ـ آیه 51-54ـ سوره صافات:1 ـ آیه 83ـ سوره ص:1 ـ آیه 88ـ سوره زمر:1 ـ آیه 69ـ سوره حم سجده:1 ـ آیه 172 ـ آیه 163 ـ آیه 53ـ سوره شوری:1 ـ آیه 1-22 ـ آیه 183 ـ آیه 19و204 ـ آیه 215 ـ آیه 246 ـ آیه 41 7 ـ آیه 45ـ سوره زخرف:1 ـ آیه 282 ـ آیه 66ـ سوره دخان:1 ـ آیه 1-4ـ سوره جاثیه:1 ـ آیه 14ـ سوره محمد:1 ـ آیه 18ـ سوره فتح:1 ـ آیه 252 ـ آیه 28ـ سوره ق:1 ـ آیه 41و42ـ سوره ذاریات:1 ـ آیه 23ـ سوره طور:1 ـ آیه 1-3ـ سوره قمر:1 ـ آیه 12 ـ آیه 2ـ سوره رحمن:1 ـ آیه 41ـ سوره حدید1 ـ آیه 162 ـ آیه 17ـ سوره ممتحنه:1 ـ آیه 13ـ سوره صف:1 ـ آیه 82 ـ آیه 9ـ سوره ملک:1 ـ آیه 30ـ سوره معارج:1 ـ آیه 1-32 ـ آیه 263 ـ آیه 44ـ سوره جن:1 ـ آیه 24ـ سوره مذثر1 ـ آیه 8-102 ـ آیه 113 ـ آیه 19و204 ـ آیه 31ـ سوره تکویر:1 ـ آیه 15و16ـ سوره انشقاق:1 ـ آیه 19ـ سوره بروج:1 ـ آیه 1ـ سوره طارق:1 ـ آیه 15-16ـ سوره غاشیه:1 ـ آیه 1-4ـ سوره فجر:1 ـ آیه 1-4ـ سوره شمس:1 ـ آیه 1-4ـ سوره لیل:1 ـ آیه 1-2ـ سوره قدر:1 ـ آیه 5ـ سوره بینه:1 ـ آیه 5ـ سوره عصر:1 ـ آیه 1-3 برای مطالعه بیشتر ر.ک:1. مهدویت(پیش از ظهور)، رحیم کارگر (نشر معارف)2 ـ با گام های سبز انتظار، جمعی از نویسندگان، موسسه خانه خرد .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه