آيا حکومت جامعه اسلامي حقي است که از طرف خدا به پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ داده شده است؟ لطفا دلايل خود را از قرآن ذکر بفرماييد؟

با تأمل در قرآن کريم روشن مي شود که پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ از جانب خداوند مأذون و مأمور براي برپايي حکومت مي باشند و آيات زيادي بر اين مطلب دلالت دارند که به برخي از آن ها اشاره مي کنيم. اين آيات به چند دسته تقسيم مي شوند يک دسته آياتي که مي گويند: اطاعت مطلق از رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ واجب است از جمله: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنکمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَي اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِک خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلاً اي کساني که ايمان آورده ايد اطاعت کنيد از خدا و اطاعت کنيد از پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و اولي الامر و هر گاه در چيزي نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد... و ... و اطيعوا الله و اطيعو الرسول.... و آيات ديگر از تکرار «اطيعوا» در برخي از اين آيات و حذف متعلّق اطاعت به خوبي مي توان به دست آورد که اطاعت از آن وجود مقدس، مختص همان احکام الهي نيست که ايشان حامل، مبلّغ و مبيّن آن هاست، بلکه شامل امر و نهي هايي که از سوي ايشان به عنوان زمامدار جامعه صادر شده نيز مي شود. از اين رو از اين آيات استفاده مي شود که پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ غير از مقام ابلاغ و بيان وحي الهي مقام ولايت و رهبري امت را نيز برعهده دارند. که يکي از شئون برجسته آن، حکومت و اداره جامعه است. دسته دوم آياتي است که از سرپيچي از فرامين و دستورات آن حضرت نهي کرده و چنين افرادي را مورد نکوهش قرار داده است از جمله: وَمَن يَعْصِ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا فِيهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُّهِينٌ «و هر کس خدا و پيامبرش را نافرماني کند و از مرزهاي او تجاوز نمايد، او را در آتشي وارد مي کند که جاودانه در آن خواهد ماند». واز آيات نظير آن روشن مي شود که نافرماني رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ شامل فرامين و دستوراتي که از سوي ايشان صادر مي شود، نيز مي گردد و اين آيات بيانگر مقام حکومت و ولايت حضرت و لزوم اطاعت از فرامين آن حضرت در امر حکومت مي باشد. دسته سوم آياتي است که به خصوص، درباره حکومت و قضاوت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي باشد و تصريح دارد که فرمانبرداري از ايشان در امور و شئون حکومتي، واجب است، اين دسته آيات از دو دسته قبل صريح تر است از جمله: إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْک الْکتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاک اللّهُ وَلاَ تَکن لِّلْخَآئِنِينَ خَصِيمًا. ما اين کتاب را به حق بر تو نازل کرديم تا به رونق آنچه خداوند به تو نشان داده، حکم کني و حامي خائنان نباش. و آيه شريفه النَّبِيُّ أَوْلَي بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُوْلُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَي بِبَعْضٍ فِي کتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَي أَوْلِيَائِکم مَّعْرُوفًا کانَ ذَلِک فِي الْکتَابِ مَسْطُورًا. پيامبر نسبت به مؤمنان از خودش سزاوارتر است. اين آيه شريفه اطلاق بسيار قوي و گسترده دارد به اين که هرگونه تصرّفي در مال و جان مردم و هر دخالتي در امور زندگي آنان، براي رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ جايز است و بر مردم واجب است که در جميع شئون حيات از جمله حکومت از آن وجود مقدس فرمان ببرند. و آيه شريفه وَمَا کانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَي اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن يَکونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِينًا. هيچ مرد و زن با ايماني حق ندارند هنگامي که خدا و پيامبرش امري را لازم بدانند، اختياري در برابر فرمان خدا داشته باشند و هر کس خدا و رسولش را نافرماني کند، به گمراهي آشکار گرفتار شده است. در اين آيه شريفه لفظ قضي تنها به معنا قضاوت مصطلح نيست بلکه منظور اين است هنگامي که خدا و پيامبر کاري را يکسره کردند و درباره آن فرمان قطعي صادر کردند، ديگران حق اعتراض ندارند. بنابراين آيه شريفه امور مربوط به حکومت را نيز شامل مي شود. از مجموع اين آيات به خوبي استفاده مي شود که خداي سبحان همان گونه که سمت تزکيه و تعليم کتاب و حکمت را به رسول خود عطا فرمود: لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَي الْمُؤمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَکيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْکتَابَ وَالْحِکمَةَ وَإِن کانُواْ مِن قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُّبِينٍ ولايت و حکومت اجتماعي آن حضرت را نيز با آياتي مانند: النبي اولي بالمؤمنين من انفسهم و انما وليکم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاة و يؤتون الزکوة و هم راکعون. تثبيت فرموده است و با فرمان اطيعوالله و اطيعوا الرسول و اولوا الامر منکم و ما کان لمؤمن و مؤمنه اذا قضي الله و رسوله امرا... تخلف از احکام حکومتي و قضائي و مقررات و دستورهاي پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را همانند تخلف از قوانين کلي شريعت، گناه و معصيت مي شمارد و اطاعت از فرمان ايشان براي شرکت در جهاد را مانند فرمان خود در برپاسازي نماز و پرداخت زکات واجب ساخته است و اگر فرمان خدا در اطاعت از دستورهاي پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نمي بود، آن حضرت هيچ ولايتي بر انسان هاي ديگر نداشتند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه