در مورد چشمه سلسبیل و تسنیم در بهشت توضیح دهید.

یکی از نعمتهایی که خداوند در قرآن از آن نام می برد چشمه هایی است که برای مؤمنان در بهشت مهیا کرده است، چشمه هایی مانند سلسبیل و تسنیم.در مورد چشمه سلسبیل باید گفت که: «سلسبیل» نوشیدنی بسیار لذیذی را گویند که به راحتی در دهان و گلو جاری شود و کاملا گوارا است، بسیاری بر این باورند که از ماده «سلاسه» به معنی «روانی» گرفته شده، همان طور که به عبارات روان و جالب نیز «عبارات سلیس» گفته می شود. و گروهی نیز معتقد اند که از ماده «تسلسل» گرفته شده که به معنی «حرکت پی در پی» است و در نتیجه، روان بودن چیزی را تداعی می کند. بنابراین هر دو معنی به هم نزدیک است. بعضی هم بر این باوردند که این واژه، واژه ای است مرکب از دو کلمه «سال» و «سبیل» و بعضی نیز آن را مرکب از «سل» و «سبیل» می دانند که در صورت اول مفهومش «راهی به طلب» است و در صورت دوم «راهی طلبید» و معنی کنائی هر دو «گوارا» است. (ر.ک تفسیر نونه، ج 25، ص364)و این واژه را در آیه 18 سوره انسان می بینیم: « وَ یُسْقَوْنَ فیها کَأْسًا کانَ مِزاجُها زَنْجَبیلا(ً17)عَیْنًا فیها تُسَمّى سَلْسَبیلاً(18)؛ و در آنجا از جامهایی سیراب می شوند که لبریز از شراب طهوری است که با زنجبیل آمیخته است.(17) از چشمه ای در بهشت که نامش سلسبیل است.»در سوره مطففین(28-26) با آیاتی روبرو می شویم که از چشمه ای به نام تسنیم خبر می دهد و تسنیم هم چشمه ای است بهشتی که دارای برترین شراب طهور بهشتی است و مقربان آن را به طور خالص می نوشند.تسنیم از ریشه «سنم» گرفته شده است که در لغت به معنای «بزرگ شدن کوهان شتر» و نیز «بزرگ و مهتر قوم گردیدن» است. و از همین ریشه کلمه «سنام» به معنی کوهان شتر و جمع آن به صورت «اسنمه» نیز استعمال شده است. بنابراین در معنای تسنیم نوعی رفعت و بلندی لحاظ شده است.در توصیف تسنیم گفته اند که نهری است جاری در هوا(شاید مراد بالا باشد) و هنگامی که اهل بهشت بخواهند، در ظرفهایشان ریخته می شود. با توجه به اینکه تسنیم از نظر لغت به معنی چشمه ای است که از بالا به پایین فرو می ریزد. از ابن عباس و ابن مسعود روایت کرده اند که: تسنیم نام آبی است که از زیر عرش، روان است و بهترین نوشیدنی بهشتی است. در حقیقت شرابهای بهشتی انواعی دارد، بعضی در نهرها جاری است(محمد/15) و برخی در ظرفهای در بسته مهرشده است و برخی نیز از آسمان هفتم بهشت و یا طبقات بالای آن فرو می ریزد و این همان شراب «تسنیم» است که هیچ یک از نوشیدنی های بهشتی به پای آن نمی رسد.در آخر باید گفت که در حقیقت اینها همه شبحی است از دور که فقط تا حدی می تواند واقعیت آن جهان و بهشت الهی را نشان دهد و گرنه توصیف نعمتهای الهی در قالب الفاظ و عبارت نمی گنجند.(ر.ک. تفسیر نمونه، ج26، ص276) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه