در بحث ربا، در قبال دادن مال غیر قابل شمارش، نمی‌توان طلب معوض از همان جنس با مقدار بیشتر را نمود، در صورتی که در مورد طلا معمولا، طلا فروشان در قبال ارائه‌ی طلای نوی کارشده، مقدار بیشتری طلای کهنه را مطالبه می‌کنند که این مطلب عقلا قابل پذیرش است؛ چون قیمت طلای کار شده با طلای کهنه تفاوت دارد. با این‌حال در اکثر رساله‌های عملیه این کار مجاز شمرده نمی‌شود. خواهشمند است دلیل مجاز نبودن را بیان فرمایید.

ربا در آیات و روایات به شدت تقبیح و تحریم شده و به بعضی از حکمت‌های تحریم آن نیز اشاره شده است. مواردی؛ مانند از بین رفتن گرایش به قرض در جامعه، ظالمانه بودن ربا و از بین رفتن تمایل مردم به تجارت‌های مورد نیاز اجتماع به عنوان حکمت تحریم ربا بیان شده است.اما باید توجه داشت که آنچه به عنوان حکمت تحریم ربا مطرح شده، همگی مربوط به ربای قرضی است و برای ربای معاملی در آیات و روایات به جهاتی که فعلا بر ما معلوم نیست، علتی ذکر نشده و باید از روی تعبد و اطاعت محض از پیامبر(ص) و ائمه(ع) به آن عمل کرد. البته این نکته بدان معنا نیست که حکمتی در ورای این حکم وجود ندارد و این حکم بر اساس مصلحتی نیست.بعضی از علما حکمتی را برای حرمت ربای معاملی حدس زده و گفته‌اند: چون ممکن بود ربای معاملی مورد سوء استفاده قرار گیرد و برای فرار از ربای قرضی استفاده گردد، تحریم شده است. به عبارت دیگر، ربای معاملی حریم ربای قرضی است. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه