تعبیر «فتبارک الله احسن الخالقین» در قرآن کریم تنها در هنگام خلق انسان به کار رفته است ، امّا در روایات اهل بیت (ع) در بیان شگفتی خلقت ملائک و دیگر موجودات نیز این تعبیر استعمال شده است. معمولاً هر جا که شبهه خالق پنداری غیر خدا وجود داشته باشد یا خلقتی عظیم توصیف شود ، این تعبیر استعمال می شود.خدا در خلق هر چیزی بهترین خلق کنندگان است ، حتّی در خلق یک پشه یا کوچکتر از آن. چون هیچ خالق مستقلّی جز او نیست و همه خلق کنندگان به اذن او خلق می کنند و مجاری ظهور خالقیّت او هستند.

تعبیر «فتبارک الله احسن الخالقین» در قرآن کریم تنها در هنگام خلق انسان به کار رفته است ، امّا در روایات اهل بیت (ع) در بیان شگفتی خلقت ملائک و دیگر موجودات نیز این تعبیر استعمال شده است. معمولاً هر جا که شبهه خالق پنداری غیر خدا وجود داشته باشد یا خلقتی عظیم توصیف شود ، این تعبیر استعمال می شود.خدا در خلق هر چیزی بهترین خلق کنندگان است ، حتّی در خلق یک پشه یا کوچکتر از آن. چون هیچ خالق مستقلّی جز او نیست و همه خلق کنندگان به اذن او خلق می کنند و مجاری ظهور خالقیّت او هستند. اگر عیسی مسیح(ع) مجسمه گلی را پرنده می نمود یا موسی بن عمران (ع) عصا را اژدها می کرد همه با اذن خدا و به قدرت او بود و این بزرگواران مجرای فیض و خالقیّت خدا بودند. بنا بر این خدا برترین خالقین است چون صاحب اختیار همه آنهاست و همه خالقین ، مخلوقات او هستند.برکت به معنی خیر زیاد نامحسوس است. و خیر به اصطلاح فلسفی مساوق با وجود است ، بر این اساس ، هر امر وجودی به اندازه وجود خود خیر است. و خدا که وجود محض است خیر محض است ؛ لذا خدا منبع هر خیری است ، پس «فتبارک الله احسن الخالقین» یعنی خدا مصدر و منبع هر برکت و خیری بوده و بالاتر از هر خالق و منبع برکتی است. انسان نیز یکی از مصادیق برکت و خیر اوست که دارای صفت خالقیّت و آفرینندگی است. اگر این انسان به اوج کمال خود بار یابد ، اشرف مخلوقات و برترین خلق کنندگان در بین مخلوقات خواهد بود ؛ آنچنان که با دم او خاک و چوب خشک جان می گیرند و مردگان پوسیده زنده می شوند. لذا انسان در اوج مرتبه خود منبع تمام برکتها شده و بر تمام موجودات عالم حکمرانی می کند. امّا باز خدا بالاتر از او بوده و خود او خیر و برکت از خدا می گیرد ؛ لذا او نه منبع خیر و برکت که واسطه خیر و برکت است ؛ و خداست که بالذّات منبع خیر و برکت است.خداوند متعال آدمی را آفرید و او را مظهر همه اسماء خود قرار داده خلیفه خود نامید و تمام ملائک را در مقابل کمال او به سجده واداشت ، امّا با خلق این مخلوق جامع و خدا نما ، خدا از اریکه خدایی خود پایین نیامد لذا فرمود:« فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ » تا بفهماند که همچنان اوست که منبع خیر و برکت بوده و خالق بالذّات است. و انسان به مقصد رسیده با تمام عظمتی که دارد باز عبد او مخلوق است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه