کتابی در عصر غیبت صغری که به اثبات امامت امام زمان(عج) می‌پردازد «کتاب التنبیه فی الامامه» اثر ابوسهل نوبختی در سال ۲۹۰ هجری در دوران غیبت صغری به رشته تحریر در آمده است و سند محکمی برای اثبات وجود ولادت امام زمان(عج) است.

کتابی در عصر غیبت صغری که به اثبات امامت امام زمان(عج) می‌پردازد «کتاب التنبیه فی الامامه» اثر ابوسهل نوبختی در سال ۲۹۰ هجری در دوران غیبت صغری به رشته تحریر در آمده است و سند محکمی برای اثبات وجود ولادت امام زمان(عج) است. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی حسینی‌زاده خضرآباد، مدیر گروه کلام و اعتقادات مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی در گفت‌و‌گوی خبری در خصوص دلایل اثبات وجود امام زمان (عج) و ولادت آن بزرگوار، ابراز داشت: یکی از منابع معتبری که در اثبات امامت امام زمان ارواحناه فداه از اهمیت بالایی برخوردار است، «کتاب التنبیه فی الامامه» اثر ابوسهل نوبختی از بزرگان شیعه در دوران غیبت صغری است که متاسفانه اکثر این کتاب گرانبها از بین رفته و تنها صفحاتی از آن را شیخ صدوق در کتاب «کمال‌الدین» خود نقل کرده است. وی با اشاره به مطالب باقی مانده از این کتاب، افزود: این کتاب در اثبات وجود و امامت امام عصر عجل الله تعالی فرجه‌الشریف است که با ادله عقلی بر این مطلب استدلال شده و ابوسهل از ادله نقلی به عنوان شاهد استفاده کرده است. حجت‌السلام حسینی‌زاده با تاکید بر اینکه کتاب «کتاب التنبیه فی الامامه» در میانه غیبت صغری نگاشته شده است، درباره نکات جالب این کتاب اظهار داشت: از جمله نکات جالب این کتاب این است که امام زمان (عج) را دارای دو غیبت که یکی شدیدتر از دیگری است، معرفی می‌کند، همچنین ابوسهل از بیان نام نایب اول و دوم امام خودداری می‌کند و آن را مستور می‌شمارد که بیانگر خطراتی است که نواب امام عصر (عج) را تهدید می‌کرده، به گونه‌ای که شیعیان حتی نام آنها را از مخالفین پنهان می‌داشتند. *ابوسهل نوبختی با ادله عقلی با مخالفین امامیه احتجاج می‌کند وی ادامه داد: در این کتاب ابتدا ابوسهل با مخالفان امامیه به احتجاج در مورد نص بر امامت می‌پردازد و با ادله عقلی آن را تبیین می‌کند و در ادامه بحث وجوب عقلی وجود امام(ع) بعد از پیامبر (ص) را مطرح کرده، در جواب خصم که از مصداق امامت بعد از پیامبر(ص) سوأل می‌کند، شناخت مصداق را متوقف بر نقل می‌داند و از آنجا که فرقه‌ای غیر از امامیه قائل به ورود نص بر کسی بعد از نبی نیست، لاجرم باید ادعای شیعه را مبنی بر وجود نص بر امامت علی (ع) پذیرفت. *علت غیبت امام زمان (عج)؛ تعقیب از سوی سلاطین جور مدیر گروه کلام و اعتقادات مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با بیان اینکه ابوسهل با تکیه بر اینکه قدرت بعد از پیامبر(ص) در دست شیعه نبوده تا به جعل احادیث بپردازد، در کتابش نصوص وارده از امامی بر امامت امام بعدی تا امام یازدهم را که متذکر می‌شود، خاطرنشان کرد: ابوسهل، امامت امام زمان(عج) را با توجه به تأیید اصحاب امام حسن عسکری (ع) که ثقه بوده‌اند و شهادت آنان بر امامت آن حضرت ضروری می‌داند و علت غیبت آن امام همام را مورد تعقیب بودن از سوی سلطان بیان می‌دارد که این تعقیب دو سال به طول کشیده و در این مدت منازل امام عسکری (ع) مورد تجسس قرار گرفته بود. * غیبت پیامبر (ص) در غار ثور، نمونه‌ای کوچک از غیبت امام عصر(عج) وی افزود: ابوسهل نوبختی مطرح می‌کند: در این ایام امام (ع) امور شیعیان را به وسیله نوابش پی‌گیری می‌کند، اشکال فرضی دیگری که ابوسهل از جانب مخالف فرضی مطرح می‌کند، این است که با غیبت امام به مدت سی سال و بیش از آن موضوع لزوم وجود حجت در عالم دچار اشکال می‌شود، در پاسخ به این سوأل ابوسهل علاوه بر ادله عقلی به جریان غیبت پیامبر از میان مردم در زمانی که در غار ثور بود، استشهاد می‌کند که در این ایام مؤمنان به رسول خدا (ص) دسترسی نداشتند حجت‌السلام حسینی‌زاده بیان داشت: در ادامه ابوسهل در پاسخ به این شبهه که، فرزند امام یازدهم در میان خواص اصحاب و عموم مردم ظهور تامی نداشته، از کجا به وجود او در عالم اعتقاد دارید؛ چنین می‌گوید: امور دینی با استدلال اثبات می‌شود، سپس با استشهاد به مباحثی چون این که ما خدا را ندیده‌ایم و شاهدی هم که او را دیده باشد، برای ما از او خبر نیاورده است، اما با استدلال وجود او برای ما اثبات شده و صدق ادعای نبوت پیامبر را با استدلال دریافته‌ایم و جانشینی علی بن ابی‌طالب را با استدلال ثابت کرده‌ایم. *وفات امام حسن عسکری(ع) دلالت بر وجود حضرت مهدی(عج) دارد وی ادامه داد: ابوسهل می‌گوید: هنگامی که برای ما با استدلال ثابت شد که پیامبر و ائمه علیهم‌السلام به کتاب و سنت عالم هستند و اخباری متواتر از آنان به ما رسید که امامت بعد از حسن (ع) و حسین (ع) تنها در فرزند امام قبلی است، لاجرم امامی از دنیا نمی‌رود مگر اینکه فرزند ذکوری دارد که جانشین اوست و چون امامت امام یازدهم و وفات وی ثابت شد وجود فرزند او و امامتش نیز ثابت می شود. مدیر گروه کلام و اعتقادات مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی اذعان داشت: علاوه بر این، امام عسکری (ع) اصحاب ثقه‌ای داشته است که حلال و حرام را از وی روایت می‌کردند، این اصحاب بر این مطلب که امام یازدهم فرزندی دارد که پس از وی امام است، اجماع دارند و علت غیبت او را تعقیب توسط حکومت دانسته‌اند و آن امام توسط یکی اصحاب ثقه پدرش با شیعیان ارتباط برقرار می‌کرد و پس از فوت او یکی دیگر از آن اصحاب به جانشینی وی رسیده و شیعیان را به مخفی کردن امر امام دستور داد. وی با اشاره به استدلال ابوسهل نوبختی، افزود: بنابراین ما با توجه به توصیف اصحاب امام عسکری (ع) و اخباری که آنان در مورد فرزند او نقل کرده‌اند، به وجود او اعتقاد می‌یابیم و با عنایت به اخباری که درباره غیبت او وارد شده و این که او دارای دو غیبت است که یکی از دیگری طولانی‌تر است، غیبت او برای ما اثبات می‌شود. حجت‌الاسلام حسینی‌زاده با اشاره به اینکه تاریخ تألیف این کتاب با توجه به محتوای کتاب حدود سال ۲۹۰ هجری قمری است، ابراز داشت: ابوسهل در جایی از کتاب می‌گوید: «اکنون ۱۰۵ سال از وفات امام موسی بن جعفر (ع) می‌گذرد که با توجه به قول مشهور درباره تاریخ شهادت آن حضرت در سال ۱۸۳هجری تاریخ تألیف این کتاب سال ۲۸۸ هجری می‌باشد، در جای دیگر کتاب به این نکته اشاره شده که از غیبت امام حدود ۳۰ سال گذشته است که بنا بر این تاریخ تألیف کتاب سال۲۹۰ هجری است که البته قول اول تصریح بیشتری دارد. انتهای پیام/ن/0 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه