چرا هنگام دعا به بالا نگاه می کنیم؟

آنچه از روایات اهل بیت عصمت و طهارت (علیه السلام) و از خود قرآن بدست می‌- آید این است که برای رفتن به درگاه خدا هیچ زمان و مکان خاصّی وجود ندارد. درِ رحمت الهی همیشه به روی سائلان باز است و هر گاه انسان روی دل به سوی خدا کند، خداوند پاسخ می‌دهد. البته در این که بعضی زمانها، مانند شب قدر یا شب جمعه یا بعضی مکانها، مانند مسجد الحرام، مشهد حسینی و مشاهد سایر ائمّه هدی (علیهم السلام) از ویژگی خاصّی برخوردار است، شکّی وجود ندارد؛ اما قرآن و روایات آداب دیگری نیز برای دعا ذکر کرده اند که مهم ترین آنها توجه به عظمت خداوند هنگام دعا و قبل از آن است. همچنین از روایات استفاده می شود که دعا شرایط و آداب ویژه ای دارد تا راه اجابت و برآورده شدن آن بیشتر و بهتر فراهم گردد. از جمله آداب دعا که در روایات به آن اشاره شده است تضرع کردن و ناله و لابه داشتن به هنگام دعا است. در روایتی آمده است: «رسول اکرم (ص) به هنگام دعا، تضرع و ابتهال داشتند و مانند انسان فقیر و محتاجی که نان و غذا درخواست می کند، هنگام دعا، دستان خود را به سوی آسمان و بالا دراز می کردند» (میزان الحکمه، ج 3، ح 5633). در خطبه ای که پیامبر بزرگ اسلام (ص) به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان ایراد کردند به مردم سفارش کردند که «بعد از نمازها در این ماه رحمت الهی دست را به سوی آسمان بلند کنند و عاجزانه دعا کنند». این عمل نوعی تضرع و انکسار و خضوع در پیشگاه ربوبی است که خود زمینه ساز عنایت حق و اجابت دعا است و بیانگر آشنایی بنده با مقام رفیع پروردگار و شناخت او از عظمت و کبریایی پروردگار است که امری مطلوب و شایسته و در خور بنده سپاسگزار و حق شناس است. از طرف دیگر نعمت های الهی از عالم بالا و عوالم ملکوت و مجردات سرچشمه می گیرد و نازل می شود و توجه و بلند کردن دست ها به سوی بالا در وقت دعا در واقع نوعی تشبیه آسمان عالم مادی و محسوس به عالم ملکوت و معقول و مجرد است و در واقع درخواست نزول رحمت الهی و سرازیر شدن نعمت های ربانی از عالم ملکوت و مجردات به عالم ماده و محسوسات و از جمله نزول رحمت حق بر فرد دعا کننده است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه