در قم؛ نشست«جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام» برگزار شد گروه حوزه‌های علمیه: نشست «جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام» شب گذشته ۱۲ شهریورماه با حضور دو تن از علمای قم و نجف در مرکز تخصصی مهدویت قم برگزار شد. به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) نشست تخصصی بررسی جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام از جمله نشست‌های علمی طرح افزایش همکاری‌های علمی حوزه‌های علمیه ایران و عراق به ویژه قم و نجف بود که با حضور دو پژوهشگر و استاد مباحث مهدویت حوزه قم و نجف، شب گذشته در مرکز تخصصی مهدویت قم برگزار شد.

در قم؛ نشست«جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام» برگزار شد گروه حوزه‌های علمیه: نشست «جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام» شب گذشته 12 شهریورماه با حضور دو تن از علمای قم و نجف در مرکز تخصصی مهدویت قم برگزار شد. به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) نشست تخصصی بررسی جایگاه رجعت در نظام معرفتی اسلام از جمله نشست‌های علمی طرح افزایش همکاری‌های علمی حوزه‌های علمیه ایران و عراق به ویژه قم و نجف بود که با حضور دو پژوهشگر و استاد مباحث مهدویت حوزه قم و نجف، شب گذشته در مرکز تخصصی مهدویت قم برگزار شد. در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین رحیم کارگر با عنوان دبیر نشست، با اشاره به کمبودهای پژوهشی در حوزه رجعت، خاطرنشان کرد: مساله مهدویت، دارای ظرفیت‌های بسیاری عمیقی است که متاسفانه استفاده تام وکاملی از آن، به عمل نیامده‌است؛ باید با بررسی دقیق به بیان نظریه‌های محکم و استواری در زمینه مهدویت بپردازیم. وی افزود: امروزه مباحث آینده‌پژوهی در دنیا رواج بسیاری پیدا کرده است و ما نیز با وجود مباحث بسیار گسترده‌ای که در باب مهدویت داریم می‌بایست حضوری شایسته در این مباحث داشته باشیم که این امر، مستلزم وجود پژوهش‌های کلان در این رابطه است. در این نشست علمی، آیت‌الله نجم‌الدین طبسی با ذکر این مطلب که نزدیک به 600 روایت پیرامون مساله رجعیت بیان شده‌است، گفت: مساله رجعت نقطه و مرز بین اعتقادات شیعه و اهل تسنن است و به قدری علمای اهل سنت در این مساله اصرار دارند که به راحتی از بین گفته‌های آنان می‌توان عناد آنان با این مساله و اعتقاد را مشاهده کرد. وی افزود: مساله مهدویت، مقوله‌ای جدا و منفک از مساله رجعت است و نباید آن را مقدمه ساز رجعت دانست زیرا حاکمیت حضرت ولی عصر(عج) بر جهان و عصر ظهور، وعده داده شده از سوی پیامبران بزرگ الهی است. طبسی با اشاره به اهمیت مساله رجعت در اعتقادات اسلامی و شیعی، اظهارکرد: رجعت از مسلمات اعتقادی و کلامی شیعه و مختص به این مذهب است و به نوعی نیز مرز بین شیعه و تسنن است. این استاد درس خارج مهدویت، تصریح کرد: اهل تسنن به سبب اعتقادات پیشینی علما و بزرگان خود، مساله رجعت را رد می‌کنند و به همین سبب بسیاری روایات و راویان شیعه را به سبب اعتقاد به مساله رجعت از رده روات و احادیث آنان را از رده احادیث قابل اعتنا به طور کلی کنار گذاشته‌اند که مصادیق بسیاری از این مساله مهم در کتب آنان وجود دارد و به طور کلی، چند ده هزار روایت نقل شده از راویانی که به مساله رجعت معتقد بوده‌اند را رد کرده‌اند. وی خاطرنشان کرد: در بین صحابه و تابعین نیز افرادی بودند که به مساله رجعت معتقد بودند که از آن جمله می‌توان به آخرین آنها یعنی عامربن واثله اشاره کرد؛ علامه مجلسی در مساله رجعت، 200 روایت را نقل کرده و فرموده است کسی که در مساله رجعت شک کند در مساله امامت شک کرده است؛ از طرفی در خصوص روایات رجعت، به 600 حدیث نیز اشاره شده است. طبسی، با بیان این مطلب که مساله رجعت از درون آیات قرآن نیز قابل اثبات است، گفت: رجعت یک نقطه زمانی بسیاری حساس است که سعی کرده‌اند، این دوران را شکلی تاریک بیان کنند در حالیکه این دوره بر اساس روایات معتبر، دورانی روشن و تابناک است. وی اظهارکرد: یک صد کتاب در باب رجعت، تالیف شده است که به طور کامل به روایات رجعت پرداخته است که منبع تالیف و پژوهش‌های این حوزه را شکل می‌دهد؛ تفصیلات رجعت متعدد و تعداد روایات مرتبط با رجعت کثیر است اما این نکته را نباید از نظر دور کنیم که مساله رجعت، مقوله‌ای متفاوت و جدای از مساله قیام امام زمان(عج) است و نباید عنوان کنیم که قیام امام زمان(عج)، مقدمه‌ساز رجعت است زیرا ظهور، مساله حاکمیت حضرت مهدی(عج) و وعده تمام پیامبران الهی است که نباید آن را تنها، تا زمینه‌سازی برای رجعت، پایین بیاوریم. آیت‌الله محمد سند از علمای حوزه علمیه نجف نیز با اشاره به ضرورت پرداختن به مساله رجعت، خاطرنشان کرد: مساله رجعت در رده سوم و چهارم ضروریات و بدیهیات دینی از سوی علما برشمرده شده است و بدون شک از مسلمات اسلام اصیل و مذهب شیعه است. وی گفت: امام علی(ع) قهرمان رجعت است و ظهور، مقدمه ساز رجعت است؛ نکته اصلی آن است که حتی در ظهور حضرت ولی عصر(عج) نیز رجعتی‌ها هسته مرکزی را تشکیل می دهند. سند تصریح کرد: از میان علمای بزرگ تشیع، عمدتا، اعتقاد به مساله رجعت وجود دارد و برخی از آنها این مساله را در میان اعتقادات اولیه اسلامی یعنی در حد شهادتین بیان کرده‌اند و برخی دیگر از علما، جایگاه رجعت را در تفسیم‌بندی‌های خاص، در رده سوم یا چهارم مسلمات دینی، آورده‌اند. استاد حوزه علمیه نجف اظهارکرد: این قسم از ضرورت به این گونه است که هر کسی آن را نپذیرد به دین داخل نخواهد شد و بسیاری از علما برای این بخش فقط شهادتین را قائل شده‌اند؛ بخشی دیگر از علما هم برای این قسم موارد دیگری از جمله اصول دین را هم قائل‌شده‌اند، اما از آنجا که اصول دین باید بعد از ورود به اسلام قبول شود، نمی‌توانیم آن را در این قسم یاد کرد, در مقابل شهادتین است که دروازه ورودی دین اسلام است؛ اما بخش دوم از تقسیم بندی ضروریات دین، ضرورتی است که کسی که آن را منکر شود از دین خارج شده است؛ میان علمای شیعه، چه آن افرادی که رجعت را قبول کرده و چه آنان که قائل به تقسیم بندی ضرورت شده‌اند، رجعت را در این دو قسم از تقسیم بندی‌ ضرورت‌ها قرار نداده‌اند. سند، عنوان کرد: یک سری مباحث است که انسان نه با انکار آن از دین اسلام خارج خواهند شد و نه اینکه این ضرورت به عنوان دروازه است و در همین قسم است که برخی از علما رجعت را در این قسم قرار داده‌اند؛ البته اگر کسی بداند و مطمئن باشد که پیامبر اکرم(ص) در این زمینه چه فرموده‌اند، و بازهم آن را منکر شود، از دین خارج خواهد شد. این استاد حوزه علمیه با اشاره به بخش چهارم ضروریات دین، گفت: بخش چهارم، شبیه به بخش سوم است و تنها در مورد انکار صدق می‌کند و در این بخش اگر کسی به انکار موضوعی که مرتبط با این بخش است بپردازد از دین خارج نخواهد شد؛ در این زمینه بسیاری از علما می‌گویند که رجعت در این بخش قرار دارد و بیان می‌دارند که اگر کسی رجعت را قبول نکرد به منزله خروج وی از دین خدا نیست. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه