معنی واقعی و ادبی کلمه فرقان یا همان قرآن به زبان خود قرآن چیست؟

به توضیحی در باره فرقان توجه کنید .(فُرْقان): در اصل مصدر است بمعنى فرق گذاشتن سپس در معنى فارق بکار رفته طبرسى فرموده: هر فرق گذارنده فرقان نامیده شود و قرآن را از آن فرقان گوئیم که فارق میان حق و باطل استولى در قاموس و اقرب قید حق و باطل را اضافه کرده و گفته اند:فرقان هر آنچیزى است که با آن میان حق و باطل فرق گذاشته شود.در مفردات گفته: فرقان از فرق ابلغ است که فرقان در فرق بین حق و باطل بکار رود ... و آن بنا بر قولى اسم است نه مصدر ولى فرق در آن و غیر آن استعمال میشود.تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً فرقان:1. على هذا قرآن را از آن فرقان گوئیم که فارق میان حق و باطل است در مجمع ذیل آیه 185 بقره فرموده: از ابى عبد اللّه علیه السّلام مروى است که فرمود: قرآن همه کتاب است و فرقان قسمت محکم و واجب العمل از آن «القرآن جملة الکتاب و الفرقان المحکم الواجب العمل به» این روایت در المیزان از کافى نقل شده و نیز از اختصاص مفید نقل کرده که ... رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در جواب عبد اللّه بن سلام که گفت: چرا پروردگارت آنرا فرقان نامیده؟فرموده: چون آیات و سوره هایش متفرّق و در غیر الواح نازل شده و غیر آن که صحف، تورات، انجیل و زبور باشد همه یکدفعه در الواح و اوراق نازل گردیده اند گفت: صدقت یا محمد. باید در سند این روایت و تطبیق آن با آیه دقت کرد.وَ إِذْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ وَ الْفُرْقانَ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ بقره: 53.ظاهرا وَ الْفُرْقانَ عطف تفسیر از کتاب است و در این آیه بتورات فرقان اطلاق شده است.... أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ بقره: 185. بنابر آیه تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ که فرقان وصف همه قرآن است و بنا بر آیه وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسى وَ هارُونَ الْفُرْقانَ وَ ضِیاءً انبیاء: 48.که فرقان وصف همه تورات آمده، در این آیه نیز وَ الْفُرْقانِ وصف همه قرآن است چنانکه مِنَ الْهُدى وصف همه آن میباشد و بنا بر روایت منقوله از امام صادق علیه السّلام میشود گفت که مِنَ الْهُدى وصف همه آن ولى فرقان وصف محکمات واجب العمل است و اللّه العالم.نَزَّلَ عَلَیْکَ الْکِتابَ ... وَ أَنْزَلَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِیلَ مِنْ قَبْلُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ أَنْزَلَ الْفُرْقانَ آل عمران: 3. مراد از نزول فرقانَزَّلَ عَلَیْکَ الْکِتابَ ... وَ أَنْزَلَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِیلَ مِنْ قَبْلُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ أَنْزَلَ الْفُرْقانَ آل عمران: 3. مراد از نزول فرقان پس از ذکر انزال قرآن، تورات و انجیل چیستبقولى مراد از آن قرآن است ولى چون فرقان مطلق فارق بین حق و باطل است و وصف توراة نیز آمده بهتر است آنرا عام بعد از خاصّ بگیریم یعنى خدا قرآن و تورات و انجیل را نازل کرد و فارق بین الحق و الباطل نازل فرمود و وصف فرقان جامع همه کتابهاست.در آیه دیگر بجاى فرقان، میزان آمده است لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ... حدید: 25. المنار آنرا در آیه بمعنى عقل گرفته و گوید:انزال آن مثل انزال حدید است در وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ ....(یوم الفرقان)وَ ما أَنْزَلْنا عَلى عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ ... انفال:14. مراد از یَوْمَ الْفُرْقانِ روز جنگ «بدر» است که میان مسلمین و مشرکین با پیروزى اهل اسلام و غلبه اهل شرک فرق گذاشت.یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً ... انفال: 29.فرقان را در آیه فتح، نصر، هدایة، نور، آرامش دل و غیره گفته اند فرقان هر چه باشد نتیجه تقوى و حاصل از تقوى است میشود گفت: مراد از فرقان اعتقاد جازم و ایمان واقعى است که میشود با آن میان هر حق را از ناحق فرق گذاشت و امور را از هم تمیز داد در این صورت آیه در صدد بیان آنست که ایمان از نتایج عمل است و از عمل تولید می شود. ر. ک : قاموس قران ، سید علی اکبر قرشی ماده فرق .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه