با تغییر کاربری زمین های وقفی چه می کنید؟ انجام چنین تغییراتی چه حکمی دارد؟اخیرا اعلام شده که سازمان اوقاف با کسب مجوزهای قانونی، اجازه تغییر کاربری اموال وقفی را از مراجع قانونی کشور دریافت کرده است. این درحالی است که مکررا در اسلام تأکید شده برخلاف وصیت کسی که دستش از دنیا کوتاه شده، حتی اگر از بستگان شخص وفات یافته باشد، کسی مجاز نیست مالی را که وقف شده، به تصرف درآورد یا آن را برای کاربری دیگری اختصاص دهد.

در هر وقفی، واقف خود نیتی خیرخواهانه دارد که با توجه به زمان و مکان، شیوه رسیدن به آن نیت خویش را نیز مشخص می کند، اما همواره این امکان وجود دارد که شیوه موجود در وقف و یا حتی مصرف تعیین شده برای آن، دیگر امری نیک، عرفی و عاقلانه به شمار نرود. به عنوان نمونه، اگر واقفی، کاروان سرایی را وقف کند تا کرایه ای که جهت توقف کاروان ها و تیمار چهارپایان در آن دریافت می شود، هزینه خرید شمع برای روشنایی مسجدی شود، آیا می توان امروزه به چنین وقفی هم از لحاظ نوع درآمد و هم از لحاظ شیوه مصرف پای بند بود؟! البته ادعا نمی شود که تمام وقف ها از چنین خصوصیتی برخوردار بوده و باید تغییر وضعیت یابند. از طرفی و با توجه به سلایق مختلفی که در نوع تغییر کاربری ها وجود دارد، نمی توان به صورت هم زمان، رضایت تمام سلیقه ها را به دست آورد و عقل جمعی اقتضا می کند که نهادهایی مستقل با هم کاری متولیان وقف، عهده دار مدیریت تغییرات شوند. آموزه های اسلامی نیز گرچه تغییر در وقف را در حد امکان مجاز نمی دانند، اما بی اثر شدن موضوع وقف و کاربردهای آن نیز نمی تواند مورد تأیید اسلام باشد. طبیعی است که هر نهاد و یا فردی که متصدی چنین اموری شود، خالی از اشتباه نبوده و ما در صدد دفاع از تمام تصمیمات به عمل آمده نیستیم، اما آیا شما راه حل بهتری که خالی از هرگونه انتقاد باشد را سراغ دارید؟ توجه به این نکته نیز لازم است که در این گونه موارد بدون در نظر گرفتن وقف نامه و خصوصیات و ویژگی هایی که در آن وجود دارد نمی توان نظر کلی را در این رابطه ارائه نمود. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه