آيا تمامي پيامبران و پيروان آنها مانند پيامبر ـ صلي الله عليه و آلهـ و مسلمانان نماز مي خوانده اند و آيا نمازشان مانند ما بوده است؟

نماز عبادت بزرگي است که در رأس عبادات قرار گرفته است و از ارکان دين و ترک کننده آن در رديف کافر است. در وجه تسميه آن گفته اند: چون قسمتي از آن دعاست از باب تسميه کل باسم جزء اين عمل را صلوة گفته اند معناي اصلي در آن در نظر گرفته شده است که صلوة توجه و انعطافي است از بنده به خدا، همان طور که از خدا به بنده. و آن در واقع يادآوري مخصوص خدا و رو کردن به سوي خداي عزّوجل است با کيفيتي که شرع بيان داشته است و مهمترين کار بنده دو چيز است يکي توجه به خدا، ديگري انفاق در راه خدا، و لذا مکرر در قرآن عظيم مي خوانيم: و اقيموا الصلوة و آتوا الزّکوة و يقيمون الصّلوةَ و مما رزقناهم يبفقون. و اما تاريخچه شروع اين عبادت طبق اسناد و مدارکي که در دست است از ابتداي بعثت انبياء مطرح بوده است، چرا که رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: نماز روش پيامبران است. و نماز، عبادت فرشتگان و ميراث پيامبران است. و يا هرگاه کار بر پيامبران الهي سخت مي شد و بيمناک و اندوهگين مي شدند به نماز پناه مي بردند. و همين طور قرآن کريم مي فرمايد: وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّکاةِ وَ کانُوا لَنا عابِدِينَ؛ (قرآن کريم با شرح قسمتي از سرگذشت چند تن از پيامبران از جمله: ابراهيم، لوط، اسحاق و يعقوب ـ عليهم السلام ـ مي فرمايد: ) و انجام کارهاي نيک و برپاداشتن نماز و اداي زکات را به آنها وحي کرديم و تنها ما را عبادت مي کردند. و يا از گفتار حضرت علي ـ عليه السلام ـ است که نماز شب مايه سلامتي جسم و متوسل شدن به اخلاق پيامبران و موجب رضايت پروردگار عالميان است. و هم چنين خداي تعالي در مذمت کساني که تعاليم انبياء را فراموش کردند مي فرمايند: آنان نماز را ضايع کردند و پيرو شهوات خود شدند. فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ. در روايت از امام صادق ـ عليه السلام ـ آمده است که: آخرين وصيت انبياء درباره نماز بوده است. از اين روايت دو مطلب به دست مي آيد: الف. نماز در همه اديان الهي وجود داشته و همه پيامبران اهل نماز بودند. ب. نماز مهمترين چيز در نظر انبياء بوده است، چرا که در حساسترين لحظات (و هنگام جان دادن) به آن سفارش و وصيت کرده اند. و اما اولين کسي که نماز بامداد خواند، آدم ـ عليه السلام ـ بود، او نخستين همه گريندگان بود، آيين بيداري شب را آدم ايجاد کرد، نوحه کردن از درد هجران و زاريدن به نيم شبان سنتي است که آدم نهاد... . چون سحر عاشق وار نفس برزد و لشکر صبح کمين برگشاد و بانگ بر ظلمت شب زد، جبرئيل آمد به بشارت که: «يا آدم! صبح آمد و صلح آمد، نور آمد و سرور آمد، روشنايي آمد و آشنايي آمد، برخيز اي آدم، و اندرين حال دو رکعت نماز کن، يکي شکر گذشتن شب هجرت و فرقت، يکي شکر دميدن صبح دولت و وصلت را». امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند: خداوند حضرت نوح ـ عليه السلام ـ را به نماز و امر به معروف و نهي از منکر و رعايت حلال و حرام دعوت کرد. اول کسي که نماز پيشين ( ظهر) خواند، ابراهيم خليل الله ـ عليه السلام ـ بود، آن حضرت پس از آن که در آزمايش الهي (قرباني کردن فرزندش اسماعيل) موفق شد، چهار رکعت نماز به جا آورد، به خاطر شکر چهار نعمت: يکي شکر توفيق (اجراي فرمان الهي)، ديگر: شکر تصديق، سوم: شکر نداء، چهارم: شکر فدا. و يا در قرآن کريم داريم، حضرت ابراهيم به درگاه خداوند عرض کرد: رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ؛ پروردگارا! مرا برپا کننده نماز قرار ده و از فرزندانم نيز چنين فرما، پروردگارا! دعاي مرا بپذير. و اما در مورد اسماعيل: وَ کانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ وَ کانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا؛ و او (حضرت اسماعيل) همواره خانواده اش را به نماز و زکات فرمان مي داد؛ و همواره مورد رضايت پروردگارش بود. و يا حتي حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ در گهواره هم بود مي گويد: خداوند مرا تا زنده هستم به نماز و زکات سفارش کرده است: وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَيًّا. و اما درباره حضرت يوسف ـ عليه السلام ـ مي خوانيم که: او زندان را همچون مسجدي استفاده مي کرد، گاهي مشغول عبادت شده، به راز و نياز مي پرداخت و زماني زندانيان را به خداپرستي و حقيقت دعوت مي کرد، به خاطر همين بود که به درگاه خداوند عرض کرد: رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ؛ پروردگارا! زندان نزد من محبوبتر است از آن چه اينها مرا به سوي آن مي خوانند. و اما ادريس پيامبري که در ورود به شهر کوفه در مسجد سهله خانه اش است، و در آن جا به پيشه خياطي مشغول بود و نمازش را در آن جايگاه اقامه مي کرد. و همين طور پيامبران و انبياي ديگر نيز نماز بر آنها واجب شده بود، پس در هيچ دين و شريعتي بدون نماز نبوده، گر چه در کيفيت آن با هم اختلاف داشته اند، چون در روايتي از پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ آمده که: «لا خير في دين لا صلوة فيه»؛ در ديني که نماز نداشته باشد خيري در آن نيست، اما با اين حال تمام انبياء هدف و مرامي واحد داشته که البته با گذشت زمان و با آمدن خاتم الانبياء محمد مصطفي ـ صلّي الله عليه و آله ـ و دين اسلام تکميل شده است که از اين زمان بود کيفيت نماز بدين شکل که امروزه مي خوانيم جبرئيل بر پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ وارد شد و به رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ آموزش داد که اولين مرد علي ـ عليه السلام ـ و اولين زن خديجه ـ سلام الله عليها ـ بودند که با پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ نماز خواندند. پس در مجموع مي توان نتيجه گرفت: «مظهر اتم عبادت «نماز» است.و همه انبياء، نماز مي خواندند ، که از شريعت حضرت آدم ـ عليه السلام ـ واجب گرديده و ابراهيم و موسي و عيسي ـ عليهم السلام ـ و ديگر پيامبران به هريک به شکلي نماز مي خواندند. از اين رو همواره وجود داشته است و تا قيام قيامت هم پا برجاست و آدم ـ عليه السلام ـ با نماز صفوت يافت، ادريس با نماز رفعت، موسي با نماز حرمت، نوح با نماز شريعت، ابراهيم با نماز خلت، داود با نماز خلافت، سليمان با نماز ملکت، لقمان با نماز حکمت، عيسي با نماز حشمت، محمد مصطفي ـ صلّي الله عليه و آله ـ با نماز تاج نبوت و علي ـ عليه السلام ـ با نماز قوت و شجاعت و وصايت و ولايت، و مؤمن با نماز درجه و تقرب يافت. و مؤمن علاوه بر اين که بايد نماز بخواند، بايد نماز را اقامه و احيا کند و طرفدار نماز و زنده کننده آن و لوازمش باشد، چنان که از حضرت آدم ـ عليه السلام ـ تا خاتم ـ صلّي الله عليه و آله ـ و تمام اوصياء و اوليا و اصحاب و تابعين آنان، هم نماز مي خواندند و هم احياء کننده نماز بودند و صدمات و مصيبت هايي که به آنان رسيد به خاطر احياي نماز بوده است. و اگر خود نماز مي خواندند و با ديگران کاري نداشتند کسي را به آنان کاري نبوده در بحبوحه جنگ صفين، هنگام نماز و شدت درگيري چون علي ـ عليه السلام ـ به نماز ايستاده به آن حضرت عرض کردند: چرا در اين وقت نماز مي خوانيد؟ حضرت فرمودند: ما براي نماز با آنان مي جنگيم. نتيجه: نماز وجود داشت و تنها شکل آن مختلف بوده و آنچه در اسلام آمده کاملترين شکل نماز مي باشد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه