چرا ما نماز «ظهر و عصر» يا «مغرب و عشا» را يک جا در يک زمان به جا می آوريم، در صورتی كه هر يک از اين نمازها برای خود وقت خاصی دارد و پيشوايان بزرگ اسلام هر كدام را در وقت خود به جا می آوردند؟

اقامه نماز در پنج وقت و اداي هر نماز در وقت فضيلت خود، شيوه پيامبر و ديگر پيشوايان و عموم مسلمانان صدر اسلام بوده است. آنان پنج نماز را در پنج وقت مي خواندند. ولي سخن اينجاست كه آيا «تفريق» و فاصله افكندن ميان نمازها ـ چنان كه بسياري از فقهاي اهل تسنن قائل هستند ـ واجب است يا اينكه امري است مستحب و مانند ديگر مستحبات كه انسان در فعل و ترك آن مختار است، اگرچه انجام آنها به شكل جداگانه بهتر است؟اهل تسنن، جمع ميان نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را نمي پذيرند، ولي هنگام سفر يا خوف يا زماني كه هوا باراني است، جمع كردن ميان آنها را در يك وقت جايز مي دانند. دليل اهل تسنن، سيره پيامبر است كه ميان نماز ظهر و عصر فاصله مي انداخت.از نظر شيعه اين مطلب نمي تواند مرام آنها را در وجوب تفريق ثابت كند. به لحاظ اينكه سيره عملي لزوماً مفيد وجوب نيست، بلكه اعم از وجوب، استحباب و اباحه است و حمل آن بر وجوب، نياز به دليل جداگانه دارد.افزون بر آن، ملتزم بودن پيامبر به پنج وقت براي اقامه نماز جماعت، براي اين بوده است كه مردم از زمان آمدن پيامبر باخبر شوند تا پرسش هايشان را با ايشان در ميان بگذارند. در حقيقت، اين موضوع، انگيزه اي براي اجتماع مردم در مسجد بوده است. بنابراين، اين شيوه هرگز نمي تواند دليلي براي نفي جمع ميان نمازها باشد.دانشمندان شيعه، به پيروي از احاديثي كه از عمل پيامبر حكايت مي كند و رواياتي كه از پيشوايان بزرگ اسلام و همچنين به پيروي از ظواهر آيات قرآن، در همه دوران هاي اسلامي، تفريق ميان نمازها را مستحب مي شمارند.البته جمع ميان دو نماز، به اين معنا نيست كه يكي را در غير وقت خود مي خوانيم. براي مثال، اگر نماز مغرب و عشا را سر شب خوانديم، چنين نيست كه عشا را در غير وقت خود به جا آورده ايم، بلكه هر دو نماز را در وقت مشترك خود گزارده ايم؛ زيرا از آغاز مغرب تا نيمه شب، وقت هر دو نماز است (جز اينكه از اول مغرب به اندازه سه ركعت، به نماز مغرب اختصاص دارد، و از آخر به اندازه چهار ركعت به نماز عشا و باقيمانده وقت، ميان هر دو نماز مشترك است). اگر نماز عشا را همراه با نماز مغرب ـ يعني اول شب ـ يا مغرب را در آخر وقت به همراه نماز عشا بخوانيم، هر دو را در وقت خود به جا آورده ايم، ولي مستحب است كه نمازگزار، نماز مغرب را سر شب و نماز عشا را پس از زوال شفق به جا آورد، و اگر كسي اين شرط را رعايت نكند، فقط يك مستحب را ترك كرده است. منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389) .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه