تخمین زمان مطالعه: 6 دقیقه
امام باقر ـ عليه السلام ـ از اخبار گذشتگان و پيامبران روايت فرموده و شيعه و سني از آن حضرت اخبار روايت كرده اند و با اهل مذاهب و آراء كه بر حضرت وارد مي شوند مناظره مي كرد و عده زيادي از مردم، علم كلام را از حضرت آموخته اند.[1] عبدالله ابن عطاء مكّي گفت: در نزد هيچكس دانشمندان را حقيرتر و كوچكتر نديديم همچنانكه در نزد امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ هستند (و در برابر احدي اين اندازه فروتني نمي كنند) و جابر ابن يزيد جعفي با آن علم و دانشي كه داشت هرگاه چيزي از آن حضرت روايت مي كرد مي گفت: «براي من حديث كرد وصيّ اوصياء، و وارث علوم انبياء محمد ابن علي ابن الحسين ـ عليهم السلام ـ» و بازماندگان از صحابه رسول خدا و بزرگان از تابعين و رؤساي از فقهاء مسلمين همگي معالم و احكام دين را از آن بزرگوار روايت كرده اند و در فضل و دانش سرآمد دانشمندان و ضرب المثل همگان بود.[2] جلسات درس امام همواره صدها تن از نقاط مختلف را براي فراگيري فقه و حديث و تفسير و لغت و ديگر علوم در بر مي گرفت، كوفه، بصره، واسط و حجاز افرادي را به دانشگاه اهل بيت گسيل مي داشتند و علماء و راويان بزرگي از دانشگاه اهل بيت فارغ التحصيل شدند، حسن ابن علي الوشا خود نهصد شيخ را درك كرد كه در مسجد كوفه به درس و بحث اشتغال داشتند و همگي از جعفر ابن محمد ـ عليهما السلام ـ و پدرش امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ نقل حديث مي كردند، حسن ابن علي الوشا باامام رضا ـ عليه السلام ـ معاصر بود و با زمان مدرسه امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ و امام صادق سي سال فاصله بود كه تأليفات فارغ التحصيلان اين جامعه را شمارش كرده به شش هزار كتاب بالغ شده است و چه بسا بيشتر كتابهاي كافي،من لايحضره الفقيه، الوافي، الاستبصار از آنها برگرفته شده است، دانشگاه اهل بيت چهارهزار دانشجو را در بر مي گرفت.[3] و شيخ مفيد در ارشاد مي نويسند: «اصحاب حديث كه نام راويان ثقات آن بزرگوار را (امام صادق) جمع كرده اند با اختلاف در عقيده و گفتار شماره آنان به چهار هزار نفر مي رسد.»[4] از ميان اصحاب و شاگردان امام محمدباقر و امام جعفر صادق ـ عليهما السلام ـ برخي ايراني بوده اند از جمله آنها عبدالله ابن سعد اشعري و برادرش عيسي ابن عبدالله هستند كه هر دو از اجلاء اهل قم و از محبوبين آن حضرت (امام صادق) بوده اند.[5] در كتاب امام باقر ـ عليه السلام ـ جلوه امامت در افق دانش نام 461 نفر از اصحاب و شاگردان امام باقر ـ عليه السلام ـ را ذكر كرده است از جمله اسحاق القمي كه ايراني بوده است.[6] امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ در روز شنبه هفدهم ذيحجه سال 114 هـ ق در سن 57 سالگي بتوسط ابراهيم ابن وليد بن عبدالملك ابن مروان مسموم و به شهادت رسيد، و بدن پاك و مطهر آن حضرت در قبرستان بقيع به خاك سپرده شد. در رابطه با دفن اجساد شهداي كربلا شيخ مفيد مي نويسد: «و چون ابن سعد از آنجا كوچ كرد گروهي از بني اسد كه در غاضريّه بودند به نزد اجساد مطهره امام حسين ـ عليه السلام ـ و يارانش آمده و بر آنان نماز گذارده و آنان را دفن كردند...»[7] و شيخ عباس قمي نيز اين مطلب را ذكر فرموده اند و در ادامه آن مي نويسد: «... مستور نماند... موافق اصول مذهب امام را جز امام نتواند متصدي غسل و دفن و كفن شود، پس اگر چه به حسب ظاهر طايفه بني اسد حضرت سيدالشهداء را دفن كردند اما در واقع امام زين العابدين آمد و آن حضرت را دفن كرد... معروفست اجساد مطهره سه روز غيرمدفون در زمين باقي ماندند.[8] تا اينكه لشكر يزيد كربلا را ترك كردند و اهالي غاضريّه (بني اسد) كه قبل از ترك كربلا بتوسط سپاه شام جرأت نداشتند به كربلا بيايند به نزد اجساد شهدا آمدند و بدن امام واصحاب آن حضرت را دفن كردند. فلذا اينچنين مي توان نتيجه گيري كرد كه در مدينه عده زيادي از محضر امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ كسب علم مي كردند و در كربلا بدن سيدالشهداء و اصحابش سه روز غيرمدفون بر روي زمين ماند و پس از خروج لشكر يزيد اهالي غاضريّه بدن امام و يارانش را دفن كردند. جهت كسب اطلاعات بيشتر پيرامون زندگي امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ به كتب ذيل مراجعه فرمائيد: 1. حيات فكري و سياسي امامان معصوم نوشته رسول جعفريان. 2. نفس المهموم نوشته شيخ عباس قمي. 3. امام باقر جلوه امامت در افق دانش، نوشته احمد ترابي. امام باقر ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: «شيعيان ما در بالاترين مراحل تقوا در زمره كوشندگان و وفاكنندگان به عهد و امانت بوده و اهل زهد و عبادت هستند، از افرادي هستند كه در هر شبانه روز پنجاه و يك ركعت نماز به جاي مي آورند. آنان شبها در حال عبادت و روزها در حال روزه هستند. زكات اموال خود را پرداخته به زيارت خانه خدا مي روند و از تمام محرّمات الهي اجتناب مي كنند.» صفات الشيعه، ص 163--------------------------------------------------------------------------------[1] . شيخ مفيد، الارشاد، ج 2، ص 161، ترجمه سيدهاشم رسولي محلاتي، تهران، انتشارات علميه اسلاميه، چاپ دوم، 1346. [2] . همان، ص 155 و 158، ترجمه سيدهاشم رسولي محلاتي، تهران، انتشارات علميه اسلاميه، چاپ دوم، 1346. [3] . المعروف الحسيني، هاشم، سيرة الأئمة اثني عشر، ج 2، ص 207، چاپ دوم، ترجمة محمد درخشنده، تهران، انتشارات اميركبير، 1373. [4] . شيخ مفيد، الارشاد، ج 2، ص 173، ترجمه سيدهاشم رسولي محلاتي، چاپ دوم، تهران، انتشارات علميه اسلاميه، 1346. [5] . قمي، شيخ عباس، منتهي الامال، ج 2، ص 318، قم انتشارات هجرت، چاپ يازدهم بي تا. [6] . ترابي، احمد، امام باقر ـ عليه السلام ـ ، ص 64، چاپ اول، مشهد، آستان قدس رضوي، 1373. [7] . شيخ مفيد، الارشاد، ج 2، ص 118، ترجمه رسولي محلاتي، تهران، انتشارات علميه اسلاميه، چاپ دوم، 1346. [8] . قمي، شيخ عباس، منتهي الامال، ج 1، ص 764، 747 و 748 و 749، قم، انتشارات هجرت، چاپ يازدهم، بي تا. .
راسخون
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.