چرا انبیا الهی در خاورمیانه مبعوث به پیامبری شدند؟

تمام پیامبران در منطقه خاور میانه نبوده اند و ما تعداد زیادی پیامبر داریم که در منطقه شمال آفریقا و در دیگر نقاط دنیا ظهور کرده اند، هر چند که تعداد زیادی از پیامبران در منطقه خاور میانه مبعوث شده اند که این هم با هدف نهایی مبعوث کردن رسُل که هدایت انسانها است منافاتی ندارد زیرا دینی را که پیامبری می آورد برای دیگر اقوام هم هست و به همه عالَم عرضه می شود مثلا خداوند متعال در مورد قرآن میفرماید: «قران برای عالَم انذار دهنده است» (سوره فرقان، آیه 1) و اگر کسی دنبال حق است، به محض برخورد با او، آن را می پذیرد، حال می خواهد از هر منطقه و سرزمینی باشد، چون دینی که خداوند می آورد بر حقیقت انسانیت و فطرت او مطابقت دارد. آنچه مهم است جهانی بودن زبان دینی است که پیامبر می آورد.پاسخ تفصیلی:به حکم عقل بر خدای حکیم ضروری است که هدایت را در اختیار همگان قرار دهد ؛ لذا عقل می گوید: یقیناً خدا برای همه ی اقوام هدایت کننده ای فرستاده است ؛ اگر چه ما امروز از نام و نشان آن هدایت کنندگان اطّلاع نداشته باشیم . خداوند می فرماید : « إِنَّا أَرْسَلْناکَ بِالْحَقِّ بَشیراً وَ نَذیراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فیها نَذیر. ما تو را به حق، بشارتگر و هشدار دهنده فرستادیم، و هیچ امّتى نبوده مگر این که در میان آنها هشدار دهنده اى گذشته است.» (فاطر:24) « ... إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ . جز این نیست که تو فقط بیم دهنده اى! و براى هر گروهى هدایت کننده اى است » (رعد:7).طبق بیان نبیّ مکرّم اسلام ، صد و بیست و چهارهزار پیامبر مبعوث شده اند ؛ امّا ما امروز جز تعداد اندکی از آنها را نمی شناسیم ؛ پس این احتمال هست که این تعداد انبیاء در کلّ جهان پخش بوده اند. مطابق حکم عقل که هدایت را لازمه ی خدایی خدا می داند ، یقیناً اینها در کلّ جهان پخش بوده اند. از حضرت صادق (ع) روایتی است به این مضمون که اهالی ایران زمین قبل از زرتشت پیامبری داشته اند که کتاب آسمانی نیز داشته است ( ر.ک:بحارالأنوار ، ج 10 ، ص179) امّا امروز ما نه اسمی از آن پیامبر می دانیم نه اثری از او در تاریخ می یابیم ؛ و این در حالی است که ایران باستان بر خلاف مناطقی مثل استرالیا و قارّه آمریکای قدیم و اروپای قدیم و آفریقا ، سرزمینی دارای تمدّن و تاریخ بوده است. پس اینکه ما از انبیای جای جای جهان اطّلاع نداریم دلیل بر این نیست که در آنها انبیایی نبوده اند. خداوند متعال متذکّر همین معنا شده و فرموده است: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلاً مِنْ قَبْلِکَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنا عَلَیکَ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَیک .ما پیش از تو رسولانى فرستادیم؛ سرگذشت گروهى از آنان را براى تو بازگفته و گروهى را براى تو بازگو نکرده ایم » (غافر:78).آیه الله حسن زاده آملی در تعلیقات شرح منظومة ، ج 4 ،ص364 ،به نقل از از کتاب محبوب القلوب دیلمی،ص14 :«یروى فی بعض الروایات أن عمرو بن العاص قدم من الإسکندریة على رسول (ص) فسأله عمّا رأى فی الإسکندریة، فقال: یا رسول الله رأیت أقواما یتطیلسون و یجتمعون حلقا و یذکرون رجلا یقال له أرسطاطالیس لعنه اللّه تعالى فقال علیه السلام: مه یا عمرو إن أرسطاطالیس کان نبیا فجهله قومه . روایت کرده اند در برخی کتب که چون عمرو بن عاص از سفر اسکندریه پیش حضرت رسول(ص) آمد ، حضرت از او پرسیدند که در اسکندریه چه دیدى ؟ عمرو گفت: یا رسول اللّه قومى را دیدم که طیلسان (شِنِل) بر دوش می اندازند و حلقه حلقه جمع مى شوند ، و از مردى نام مى برند که نامش ارسطاطالیس است ؛ خداى لعنتش کناد! پس آن حضرت فرمود: ساکت شو اى عمرو ! همانا ارسطاطالیس پیامبر بود امّا قومش او را نشناختند»آیه الله حسن زاده آملی همچنین در همان آدرس آورده است: « نقل السید الطاهر ذو المناقب و المفاخر رضی الدین على بن طاوس فی فرج المهموم قولا بأن أبرخس و بطلیموس کانا من الأنبیاء، و أن أکثر الحکماء کانوا کذلک، و إنما التبس على الناس أمرهم لأجل أسمائهم الیونانیة. نقل نموده سیّد پاک و صاحب مناقب و مفاخر جناب علی بن طاوس در کتاب فرج المهموم قولی مبنی بر این که ابرخس و بطلمیوس هر دو از انبیاء بوده اند و اکثر حکما همین گونه بوده اند ؛ امّا امر آنها بر مردم مشتبه گشت فقط به خاطر اسمهای یونانی آنها.» سید ابن طاوس ازبزرگان علمای شیعه و صاحب نفس قدسیّه بود .باز در همان منبع آمده است: « و قال صائن الدین علی بن ترکة فی مقدمة تمهید القواعد: «إن المختار عند الصدر الأوّل من الحکماء الذین هم من جملة الأصفیاء (الأنبیاء- خ ل) أو الأولیاء على ما أخبر عنه المؤرّخون کاغاثاذیمون المدعو بلسان الشرع بلقمان، و هرمس الهرامسة المدعوّ بإدریس، و فیثاغورث المدعوّ بشیث، و أفلاطن الإلهى . صائن الدین در مقدمه ی تمهید القواعد گفته است: « همانا قول مختار در نزد حکمای صدر اوّل ، که آنها از جمله ی اصفیاء یا انبیاء یا اولیاء بوده اند بنا بر آنچه که مورّخان از آنها خبر داده اند ، مانند اغاثاذیمون که در زبان شرع او را لقمان گویند و هرمس که در زبان شرع او را ادریس نامند و فیثاغورس که در زبان شرع او را شیث گویند و افلاطون الهی ... .»همچنین گفته شده که ذوالقرنین همان کورش هخامنشی بوده ؛ که نامش در قرآن کریم به بزرگی برده شده و گستراننده حکم خدا در زمین بوده است. تاریخ نویسان غرب نیز آن هنگام که از حمله ی کورش به غرب یاد نموده اند به عدل و داد او اعتراف نموده اند. کتیبه هایی هم که از زمان او باز مانده مملوّ از تعابیر قدسی است. در شرح حال سلمان فارسی نیز سخنانی از زبان خودش و معصومین (ع) وارد شده که نشان می دهد وی در زمان فترت و جاهلیّت از هادیان الهی و مؤیّد به تأییدات غیبی بوده است. لذا وی آنگاه که رسول خدا را ملاقات نمود ، بی هیچ معرّفی حضرتش را شناخت و بی هیچ معجزه ای به آن حضرت ایمان آورد.همچنین در روایات معصومین (ع) از کسانی نام برده شده که بین حضرت عیسی (ع) و رسول خدا (ص) هادیان امم بودند امّا تاریخ نامی از آنها به یاد ندارد. نیز امیر مومنان در خطبه ی نهج البلاغة 222فرموده اند: «... وَ مَا بَرِحَ لِلَّهِ عَزَّتْ آلَاؤُهُ فِی الْبُرْهَةِ بَعْدَ الْبُرْهَةوَ فِی أَزْمَانِ الْفَتَرَاتِ عِبَادٌ نَاجَاهُمْ فِی فِکْرِهِمْ وَ کَلَّمَهُمْ فِی ذَاتِ عُقُولِهِمْ فَاسْتَصْبَحُوا بِنُورِ یقَظَة ... خداوند که نعمت هاى او گرانقدر است، در دوران هاى مختلف روزگار، و در دوران جدایى از رسالت «تا آمدن پیامبرى پس از پیامبرى دیگر» بندگانى داشته که با آنان در گوش جانشان زمزمه مى کرد، و در درون عقلشان با آنان سخن مى گفت. آنان چراغ هدایت را با نور بیدارى در گوش ها و دیده ها و دل ها بر مى افروختند، روزهاى خدایى را به یاد مى آورد ند و مردم را از جلال و بزرگى خدا مى ترساندند. آنان نشانه هاى روشن خدا در بیابان هایند، آن را که راه میانه در پیش گرفت مى ستودند، و به رستگارى بشارت مى دادند، و روش آن را که به جانب چپ یا راست کشانده مى شد، زشت مى شمردند، و از نابودى هشدار مى دادند، همچنان چراغ تاریکی ها، و راهنماى پرتگاه ها بودند. »حاصل کلام اینکه: به حکم عقل و قرآن کریم و معصومین (ع) در همه جای عالم هدایت خدا در دسترس مردم بوده است ؛ به نحوی که اگر اراده می نمودند با تلاشی متعارف قادر بودند که به منبع هدایت دست پیدا کنند. البته از آیات و روایات چنین بر می آید که رسولان بزرگ همواره در منطقه ی خاور میانه بوده اند و سایر انبیاء ، که در نقاط مختلف زمین قرار داشتند ، مبلّغ دین این رسولان بوده اند و چه بسا کتب فرعی مختصّ خودشان را نیز داشته اند. امّا اینکه چرا خاور میانه به عنوان مرکز اصلی هدایت انتخاب شده ، دلیلش این بوده که این منطقه در مرکز ارض مسکون قرار دارد ؛ و فاصله اش نسبت به نقاط مختلف زمین تقریباً یکسان می باشد. کما اینکه مکّه را امّ القری گویند چون در وسط ارض مسکون واقع شده است. در قرآن کریم نیز فرموده است: « وَ ما کانَ رَبُّکَ مُهْلِکَ الْقُرى حَتَّى یبْعَثَ فی أُمِّها رَسُولاً یتْلُوا عَلَیهِمْ آیاتِنا وَ ما کُنَّا مُهْلِکِی الْقُرى إِلاَّ وَ أَهْلُها ظالِمُونَ . و پروردگار تو هرگز شهرها و آبادیها را هلاک نمى کرد تا اینکه در مادر آنها (کانون آنها) پیامبرى مبعوث کند که آیات ما را بر آنان بخواند؛ و ما هرگز آبادیها و شهرها را هلاک نکردیم مگر آنکه اهلش ظالم بودند » (القصص:59) ؛ و فرمود: « وَ هذا کِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَکٌ مُصَدِّقُ الَّذی بَینَ یدَیهِ وَ لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى وَ مَنْ حَوْلَها . این کتابى که ما آن را نازل کردیم، مبارک و مصدّق کتاب هایى است که پیش از آن آمده و براى این است که مردم مکه و اطراف آن را هشدار دهى » (الأنعام:92). باید توجّه داشت که امّ القری بودن یک شهر ، به اعتبارات مختلف متفاوت می شود ؛ مثلاً شهر تبریز امّ القری برای آذربایجان شرقی است ؛ امّا تهران امّ القری برای ایران می باشد ؛ و مکّه ام القری برای کلّ دنیاست ؛ به نحوی که حوادث آن در همه جای جهان پخش می شود. در زمانهای بسیار گذشته که ارتباطات بسیار محدود بوده ، تعداد انبیاء در یک زمان زیاد بوده اند و هر منطقه یک پیامبر داشته ؛ امّا ارتباطات که گسترش یافته تعداد آنها کم شده و محدود مراکز استانها شده و در دوره های باز هم متأخر انبیاء تنها در مرکز کشورها بوده اند و در زمان نبیّ مکرّم اسلام که آغاز عصر ارتباطات می باشد امّ القری مکّه است که مرکز کلّ جهان مسکون می باشد. برای همین ملاحظه می بینیم که بعد از رسول خدا ، مسلمانها توانستند اسلام را به هند ، چین و اروپا گسترش دهند. مدارکی در دست است که نشان می دهد مسلمانان قاره ی آمریکا را هم قبل از کریستف کلمب اسپانیایی کشف کرده بودند. امروزه در اوراد و اذکاری که سرخپوستان آمریکایی ادا می کنند ، به وضوح ردّ پای کلمات عربی دیده می شود. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه