چرا برخى از مزاياى مذهبى كه ثواب زيادى هم دارند مانند شركت در نماز جمعه و ‏جماعت و ... از زن برداشته شده است؟

زن از آن جهت كه ريحانه است و «ليست بقهرمانة»، وجوب نسبت به بعضى از كارهاى دشوار از دوش او ‏برداشته شده، البته در حد رخصت نه عزيمت. و بديهى است كه بين رخصت و عزيمت فرق است. عزيمت، ‏يعنى اگر نهى بر چيزى وارد شد كسى حق انجام آن را ندارد و اگر امر بر چيزى وارد شد چاره‏اى جز انجام آن ‏نيست، مثل اين كه گفته شود مسافر نبايد روزه بگيرد، نبايد نماز ظهر يا عصر‎ ‎يا عشا را چهار ركعت بخواند، ‏اصطلاحاً به اين بايدها و نبايدها «عزيمت» مى‏گويند، يعنى بايد اطاعت نمايد. اما «رخصت» آن است كه از ‏عملى وجوب برداشته شده، بدون اين كه تحريم شده باشد. اگر گفته مى‏شود نماز جمعه بر زن نيست يعنى ‏واجب نيست كه حتماً حضور پيدا كند اما نه اين كه اگر حضور پيدا كرد مقبول نيست، يا صحيح نيست، يا ‏فضيلت ندارد‎.‎‎ ‎با توجه به توضيح فوق اين شبهه كه زن از بعضى مزاياى مذهبى مانند شركت در نماز جمعه، نماز ‏جماعت، تشييع جنازه و... محروم شده است، حل مى‏شود زيرا اين كه مى‏فرمايد‎:‎‎ »‎فيما أوصى به النبى (صلى الله عليه وآله) عليّاً (عليه السلام): يا على ليس على النّساءِ جمعة ولا ‏جماعة ولا أذان ولا اقامة»(1).‏‎در ضمن وصيت‏هاى پيامبر (صلى الله عليه وآله) به على (عليه السلام) اين بود كه: يا على نماز جمعه و ‏جماعت و اذان و اقامه براى زنان واجب نيست‎.‎‎ ‎اين محروميت‏ها در حد رخصت است نه عزيمت، يعنى الزام از زن گرفته شده نه اين كه حق شركت در ‏جمعه و جماعات را ندارد. زيرا يكى از احكام نماز جمعه اين است كه در صورت تعيّنِ وجوب نماز جمعه، بر ‏مكلفين واجب است كه تا شعاع دو فرسخى در نماز جمعه حاضر شوند و نيز تا شعاع يك فرسخى تشكيل ‏نماز جمعه ديگرى مجاز نيست و به عبارتى ديگر، فاصله دو نماز نبايد كمتر از يك فرسخ باشد.‏‎بنابراين اگر نماز جمعه تا اين حد مهمّ است كه در صورت وجوب تعيينى، تا شعاع دو فرسخى حتماً بايد ‏مسلمانان، شركت كنند، اين كار براى زن دشوار خواهد بود از اين جهت، الزام و عزيمت از زن سلب شده ‏است. نه بدين معنا كه زن حق شركت ندارد و يا اگر اين رنج را تحمل كرد و در نماز جمعه حضور يافت، نمازش ‏مقبول نباشد، يا كفايت از نماز ظهر نكند، و يا فاقد فضيلت نماز جمعه باشد‎.‎‎ ‎درباره جماعت هم اين چنين است، نماز جماعت به قدرى در اسلام معتبر و‎ ‎مهمّ است كه از رسول خدا ‏‏(صلى الله عليه وآله)، براى جلوگيرى از نفاق منافقان در صدر اسلام دستور رسيد: «كسانى كه در نماز ‏جماعت شركت نمى‏كنند و تدريجاً قصد توطئه و تضعيف اسلام را دارند و نيز آنها كه دسترسى به نماز ‏جماعت دارند ولى نماز جماعت را گرامى نمى‏شمارند و در آن شركت نمى‏كنند، خانه‏هايشان به آتش ‏كشيده شود.»(2).‏‎بر اين اساس، شركت در نماز جماعت رسول خدا (صلى الله عليه وآله) بدون عذر، لازم و عدم حضور ‏بدون عذر، ممنوع بود. و چنين دستورى چون توأم با دشوارى بود، بر زنها لازم نشد، نه اين كه اگر زنى اين ‏رنج را تحمل‎ ‎كرد و در نماز جماعت شركت نمود نمازش، مقبول نمى‏شد‎.‎‏پی نوشتها:‏‏(1) بحارالانوار، ج81، باب35، ص115.‏‏(2) وسائل الشيعه، ج5، ص376 ـباب 2 - ابواب صلاة الجماعة متن روايت: «عن الصادق عن آبائه (عليهم ‏السلام) قال: اشترط رسول اللَّه (صلى الله عليه وآله) على جيران المسجد شهود الصلاة، وقال: لينتهنّ أقوام ‏لا يشهدون الصلاة أو لآمرنّ مؤذناً يؤذّن ثم يقيم آمر رجلاً من أهل بيتى وهو على (عليه السلام) فليحرقنّ ‏على أقوام بيوتهم بحزم الحطب، لأنّهم لا يأتون الصلاة‎.«‎منبع: آیةالله جوادی آملی ،زن در آئينه جلال و جمال، صفحات 382 ـ 384.‏ .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه