در مناجات شعبانیه می خوانیم: «الهی ان من تعرف بک غیر مجهول» با این که می بینیم بسیاری از متقیان و زهاد شهرتی ندارند و بسیاری از افراد ناشایست مشهورند، لطفا توضیح فرمایید. در ضمن اگر در شرح مناجات شعبانیه کتاب شیرین و به قلم روز هست معرفی کنید.

معنای مجهول نبودن در این فراز از مناجات شعبانیه مجهول نبودن در نزد مردم نیست زیرا معمولا اولیای الهی و اهل کمال و معرفت تمایلی به معروف بودن در نزد مردم ندارند و آن را مانعی بر سر راه کمال و سیر و توجهات و خلوت های خود می دانند بلکه معنای مجهول نبودن آنها این است که بر اثر آشنایی با خداوند و انس با او و معرفت ربوبی ، حقیقت خودشان بر آنها معلوم می گردد و هیچ بعدی از ابعاد وجودی آنها بر آنها مجهول و ناشناخته نمی باشد . قرآن کریم در این مورد می فرماید : وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ (حشر - 19) و هم چون کسانى که خدا را فراموش کردند و خدا نیز آنها را به خود فراموشى گرفتار کرد نباشید، و آنها فاسق و گنهکارند.قرآن در اینجا صریحا مى گوید: فراموش کردن خدا سبب خود فراموشى مى شود، دلیل آن نیز روشن است، زیرا از یک سو فراموشى پروردگار سبب مى شود که انسان در لذات مادى و شهوات حیوانى فرو رود، و هدف آفرینش خود را به دست فراموشى بسپارد و در نتیجه از ذخیره لازم براى فرداى قیامت غافل بماند.از سوى دیگر فراموش کردن خدا همراه با فراموش کردن صفات پاک او است که هستى مطلق و علم بى پایان و غناى بى انتها از آن او است و هر چه غیر او است وابسته به او و نیازمند به ذات پاکش مى باشد، و همین امر سبب مى شود که انسان خود را مستقل و غنى و بى نیاز بشمرد، و به این ترتیب واقعیت و هویت انسانى خویش را فراموش کند .اصولا یکى از بزرگترین بدبختی ها و مصائب انسان خود فراموشى است، چرا که ارزشها و استعدادها و لیاقتهاى ذاتى خود را که خدا در او نهفته و از بقیه مخلوقات ممتازش ساخته، به دست فراموشى مى سپرد، و این مساوى با فراموش کردن انسانیت خویش است، و چنین انسانى تا سرحد یک حیوان درنده سقوط مى کند، و همتش چیزى جز خواب و خور و شهوت نخواهد بود! و اینها همه عامل اصلى فسق و فجور بلکه این خود فراموشى بدترین مصداق فسق و خروج از طاعت خدا است، و به همین دلیل در پایان آیه مى گوید: چنین افراد فراموشکار فاسقند (أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ).این نکته نیز قابل توجه است که نمى گوید خدا را فراموش نکنید، بلکه مى گوید: مانند کسانى که خدا را فراموش کردند و خدا آنها را به خود فراموشى گرفتار ساخت نباشید، و این در حقیقت یک مصداق روشن حسى را نشان مى دهد که مى توانند عاقبت فراموش کردن خدا را در آن ببینند. تفسیر نمونه، ج 23، ص: 542 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه