نظر علما در مورد مدیتیشن وانرژی درمانی چیست؟ آیا در این گونه علوم فرشتگان نقش دارند یا جن ها؟ لطفا با ذکر دلیل.

مدیتیشن یا مراقبه که سوگوارانه بعضی از دینداران کم دقت آن را مشابه نماز می پندارند، چهار رکن دارد:   1) یک مکان آرام.   2) وضعیت راحت.   3) موضوعی برای توجه و مشغولیت   4) نگرشی بی تفاوت [1]. همه این ها برای آن است که " سالک خود را از بند افکار و تصاویر ذهنی برهاند و به نوعی سکوت و عزلت برسد که در ورای تفکر یا تعمق بر روی موضوعی یا مضمونی قرار دارد. " [2]   یک اصل پذیرفته شده در این روش این است که همه پریشانی ها و آشفتگی های ما به خاطر آشفتگی ذهن است اگر ذهن آرام شود به آرامش ( relaxation ) خواهیم رسید. بر این اساس دو دستور یا توصیه ارائه می شود: به یک موضوع مشغول شوید و دیگر اینکه نسبت به تصاویر ذهنی تان به بی تفاوتی یا نظاره محض برسید. و البته این دو به هم مربوط اند یعنی اگر شخصی به یک چیز مشغول شود معمولا به امور دیگر کم توجه یا بی توجه می شود. در اولین بند تحلیل شاخص های عرفان سکولار به این می پردازیم که اساتید مدیتیشن برای مشغولیت چند چیز را پیشنهاد می کنند. [3]   (1) تراراک ( trarak ): خیره شدن به یک شعله شمع   (2) مانترا: تکرار صداها یا کلمات   (3) تمرکز بر روی تنفس.   دکتر هربرت بنسن از مانترا و تمرکز بر تنفس برای آرامش بیمارانش استفاده کرده و آن را بسیار مفید یافت.(33) اما از این سه، مانترا بسیار مورد توجه ماهاریشی ماهش بوده و امروز در جهان برای مدیتیشن به طور گسترده ای از مانترا استفاده می شود. مانتراها معمولا از زبان سانسکریت انتخاب شده و مورد استفاده قرار می گیرند، و بی معنا بودن آنها یا مفهوم نبودن معنای مانترا برای مدیتاتور اهمیت ندارد، زیرا قرار است فقط به هدف تمرکز و تخلیه فشار ذهنی و فشارهای فکری و آرامش ذهنی مورد استفاده قرار گیرد. البته تمرکز به معنای تمرکز فکر روی یک موضوع برای فهم نیست بلکه تمرکز به معنای توقف فهم و کارکرد ذهن است تمرکز یعنی آرامش ذهنی و مانترا برای این به کار گفته می شود که ذهن را خسته کند به همین جهت اگر بی معنا یا برای کاربر نامفهوم باشد باز هم می تواند در متوقف کردن ذهن به او کمک رساند.   جیمز هویت می نویسد: " مربیان مدیتیشن پول زیادی از افراد می گیرند تا به آنها یک لغت سانسکریت به عنوان مانترا ارایه دهند و اصرار دارند تا به آنها به قبولانند که تنها انتخاب این واژه به نام مانترا برای سیستم عصبی آنها مناسب است. ولی هرگز علم و تجربیات انجام شده این طرز تفکر را تایید نمی کند." [4] دکتر هربرت بنسن در این باره می گوید: " هر چند مدیتیشن متعالی ( tm ) در از بین بردن استرس و استقرار ریلاکس شدن بسیار موثر است، ولی بررسیهای ما طی یک سلسله تحقیقات در دانشگاه هاروارد و آزمایشگاه ثورندیک مموریال thorndike memorial)) نشان دادند که با هر واژه دیگری هم که به عنوان مانترا انتخاب شود، همین نتایج به دست می آید. بنابراین تغییرات پدید آمده در شرایط مدیتیشن کمترین ارتباطی با ذکر مانترای اختصاصی آن هم به زبان ناشناخته سانسکریت ندارد. "[5] گذشته از این ها یک نقد اساسی که می توان به مانترا در روند مدیتیشن وارد نمود، این است که مربیان این روش معتقدند "عمیق ترین مراحل یا سطوح مدیتیشن در زمانی حاصل می شود که یک واژه بدون معنی یا بدون معانی عمیق و ریشه دار به عنوان مانترا انتخاب شده باشد.[6] بنابراین این عرفان از امکانات شناختی انسان برای رشد و کمال فردی به خوبی استفاده نمی کند. بی تردید تفکر راهی به سوی شناخت حقیقت است و اگر به درستی از آن استفاده نشود عرفان چه معنایی خواهد داشت. در عرفان اسلامی نماز کانون تفکر به معانی بلند قرآنی و نام های خداوند متعال است [7]. نامهایی که علاوه بر آرامش به انسان قدرت، هوشمندی و معرفت می دهد. معرفتی که آینه دار نفس انسان و کل عالم هستی است. و همه معرفتی که چیز را به منزله آیت الهی بر بصیرت قلبی انسان می گشاید و آرامشی در پیوند با رحمت بی کران الهی به انسان عطا می کند.[8] و این همه برای کسی است که نماز بخواند و بداند که چه می گوید و به اذکار و کلمات آن توجه کند و در معانی آن اندیشه ورزد.[9] در مدیتیشن اثری از تفکر بر خداوند و نامهای نیکوی او نیست، آنچه امروزه در جهان به عنوان مانترا آموزش داده می شود تکرار آواها و کلماتی است که فقط و فقط به منظور انصراف ذهن از مشغولیت های عادی استرس زا به کار می آید. لوئیس پروتو کارکرد مانترا را این طور توصیف می کند " راه درست آرام کردن ذهن، جنگیدن و نهیب زدن به آن نیست، بلکه باید یک اسباب بازی را در اختیار او قرار دهید تا خود را با آن مشغول سازد، درست همانند موقعی که شما عروسکی را به یک کودک بد خلق می دهید تا او را آرام کنید. اگر ذهن با نظاره غیر فعال به نحوه انجام تنفس مشغول شود و در ضمن با تکرار یک مانترا یا ذکر گویی مشغول و سرگرم می شود، آنگاه این موقعیت و امکان برای ذهن فراهم می گردد تا به یک نقطه توجه پیدا کند.[10] این مساله یعنی پرداختن به هیچ و پوچ. بنابراین این گونه عرفان های با اهدافی غیر خدایی به وجود آمده اند که نباید بدان ها توجه نشان داد و درباره انرژی درمانی نیز تاییدات چندانی از علمای ما وجود ندارد. دخالت فرشتگان و اجنه نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد از آن جا که فرشتگان از سوی خداوند مامور به انجام اموری می شوند لذا در مواردی که خلاف حقیقت و موازین الهی باشد دخالت داده نمی شوند ولی اجنه نظیر انسان ها از اراده و اختیار برخوردار هستند و می توانند دچار سوء اختیار شوند.   .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه