اگر ریشه های اعتقادی در انسان قوی و محکم نباشد و ایمان ضعیف باشد، آیا با این حالت می توان سیر و سلوک معنوی کرد و این ریشه های اعتقادی را نیز در خود قوی کرد یا نه؟

روش عملی هر انسانی در زندگی، مبتنی بر یک سلسله اصول فکری و عقیدتی مختص او است. به بیان دیگر، روش کلی عمل هر کسی، از اصول فکری و عقیدتی وی سرچشمه می گیرد. از همین رو آنچه برای هر انسانی اصالت دارد، همان اصول فکری و عقاید او است و روش عملی و اعمال و حرکات ، فرع بر این اصول است.ای برادر! تو همه اندیشه ای مابقی تو استخوان و ریشه ایگر گل است اندیشة تو گلشنی ور بود خاری تو هیمة گلخنی (1)از این رو، هر چه عقاید و اعتقادات انسان، قوی تر و مستحکم تر و هرچه آنها در دل و جان آدمی ریشه دار تر باشد؛ اعمالش متقن تر ، نیکوتر و صحیح تر نخواهد بود.اندیشمندان سیر و سلوک با توجه به این حقیقت گام اول در سلوک را «ایمان» و تصحیح اعتقادات دانسته و آن را ورود مهم و اصیل برای طی طریق تلقی کرده اند. (2) بنابراین اگر اعتقادات و ایمان آدمی ـ اگرچه در قالبی کلی و به صورت اجمالی ـ محکم نباشد ، نمی تواند قدم به منازل بعد بگذارد.اما از آنجا که ایمان، صرف علم و معرفت نیست بلکه علمی است که به زیور تسلیم آراسته شده و التزام قلبی و تسلیم درونی نیز با آن معرفت توام است، قطعاً هر سلوک عملی که به طهارت و تزکیه قلب منجر گردد؛ در توسعه و تعمیق ایمان موثر خواهد بود از این رو گفته اند ایمان عمل زا و عمل ایمان افزا است. البته زمانی عمل صالح پدید می آید که ایمان در حد قابل پذیرش وجود داشته باشد و هنگامی عمل صالح موجب افزایش ایمان می شود که با سلوک عملی و تهذیب نفس، همراه گردد.پی نوشتها:1- مثنوی معنوی، دفتر 2، ابیات 277-288.2- نگا: رسالة فی السیر و السلوک، ص 43-74. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه