کدام سوره ۲ بار بر پیامبر (ص) نازل شده است؟

سوره «حمد»:در مورد محل نزول و چند مرتبه نازل شدن سوره «حمد» سه نظر وجود دارد.نظریه اول : یک بار در مکه نظریه دوم :یک بار در مدینهنظریه سوم : دوبارنازل شده،یک باردرمکه ویک باردیگردرمدینهمشهور در میان مفسیرین این است که سوره حمد در مکه نازل گردیده است(نظریه اول)، ولى از بعضى دیگر نقل شده است که این سوره در مدینه نازل شده است(نظریه دوم). نظریه اول( نسبت به نظر دوم) صحیح تر به نظر مى رسد و دو دلیل ذیل این نظریه را تأیید مى کند: 1- سوره حمد همان «سبع مثانى» است (در روایات زیادى به این مطلب تصریح شده است) که در سوره «حجر» اسمى از آن به میان آمده است، آن جا که مى گوید: «وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ.» « حجر/ 87»« و به راستى، به تو سبع المثانى (سوره فاتحه ) و قرآن بزرگ را عطا کردیم. » سوره «حجر» که این آیه در آن سوره آمده و نزول سوره حمد که همان «سبع مثانى» است را بازگو مى کند، از سوره هایى است که حتما در مکه نازل گردیده است، بنابراین باید نزول سوره حمد نیز در مکه باشد.2- دلیل دوم بر مکى بودن سوره حمد این است که دستور نماز در مکه آمده است و این مطلب نیز در میان تمام مسلمانان قطعى و روشن است که در اسلام، نمازى که بدون سوره حمد خوانده شود، سابقه ندارد و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در این باره مى فرماید: «لا صلاة الّا بفاتحة الکتاب» نمازى بدون سوره حمد وجود ندارد و این حدیث به طریق شیعه و سنى نقل گردیده است، بنابراین مسلما این سوره در مکه نازل گردیده است و مسلمانان از آغاز اسلام، نمازشان را با این سوره مى خوانده اند.بعضى از مفسرین نظریه سومى را اختیار نموده اند و آن این است که سوره حمد به جهت عظمت و اهمیتى که دارد، دو بار نازل شده است: یک بار در مکه و یک بار دیگر در مدینه.( این سوره، فهرستى از مجموع محتواى قرآن است و در آن به موارد مهمى اشاره شده؛ مواردى چون: اشاراتى درباره خداوند و صفات او، معاد، شناخت و درخواست حرکت در راه حق و قبول حاکمیت و ربوبیت و رحمانیت خدا، ابراز علاقه به ادامه راه اولیاى خدا وبیزارى و انزجار از گمراهان و غضب شدگان) این نظریه هم در حد خود خالى از اعتبار و احتمال نیست، تنها این که دلیلى در دست نیست که آن را ثابت و تأیید کند. و شاید به علت همان دو بار نازل شدن، این سوره «سبع مثانى» نامیده شده است. و شاید هم این نامگذارى علت دیگرى دارد و آن این که، این سوره در هر نماز دوبار خوانده مى شود: یک بار در رکعت اول، بار دیگر در رکعت دوم این است که سبع مثانى نام یافته است.منبع:«بیان در علوم و مسائل کلى قرآن نویسنده: نجمى / هاشم زاده هریسى » .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه