درخصوص افراد مشمول قاعده الاقرب فالاقرب از لحاظ خویشاوندی و جنسیتی مستنداً اعلام نظر فرمایید.

بحث "الاقرب فالاقرب" در موارد متعددی از فقه به کار برده می شود که به برخی از آنها اشاره می نماییم.1. اگر کسی عمداً کسی را بکشد و فرار کند نخست دیه را از مال او می گیرند و اگر نداشته باشد از بستگانش بر اساس الْأَقْرَبِ فَالْأَقْرَبِ گرفته می شود. [1]2. دیۀ عاقله[2] که بر اساس الاقرب فالاقرب تقسیم می شود.[3]3.در پرداخت نفقه نیز گفته شده الأقرب فالأقرب رعایت می شود.[4]4. اما این اصطلاح بیشتر در بخش ارث مطرح می شود و معنای قاعدۀ "الاقرب فالاقرب" این است که با وجود دستۀ اول، ارث به دستۀ دوم و سوم نمی رسد و در صورت نبودن دستۀ اول، ارث به دستۀ دوم می رسد و به دستۀ سوم نمی رسد و با نبودن دستۀ اول و دوم ارث به دستۀ سوم می رسد.وارثان خويشاوند نسبى در سه طبقه قرار دارند.طبقه اوّل: داراى دو بخش است: بخش اوّل: پدر و مادر. بخش دوم: فرزندان (بى واسطه يا با واسطه).طبقه دوم: داراى دو بخش است: بخش اوّل: پدر بزرگ و مادر بزرگ (بى واسطه يا با واسطه). بخش دوم: برادر و خواهر و برادرزاده و خواهرزاده (بى واسطه يا با واسطه).طبقه سوم: كه يك بخش است: عمو و عمّه و دايى و خاله و فرزندان آنها.[5]به عبارت دیگر؛ كسانى كه بواسطۀ خويشاوندى ارث مى‏برند سه دسته هستند:دسته اول: پدر و مادر و اولاد ميت است و با نبودن اولاد، اولادِ اولاد هر چه پايين روند هر كدام آنان كه به ميت نزديكتر است ارث مى‏برد و تا يك نفر از اين دسته هست دستۀ دوم ارث نمى‏برند.دسته دوم: جد يعنى پدر بزرگ و پدر او هر چه بالا رود و جدّه يعنى مادر بزرگ و مادر او هر چه بالا رود پدرى باشند يا مادرى و خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ايشان هر كدام آنان كه به ميت نزديك تر است ارث مى‏برد و تا يك نفر از اين دسته هست دسته سوم ارث نمى‏برند.دسته سوم: عمو و عمه و دايى و خاله (هر چه بالا روند) و اولاد آنان هر چه پايين روند و تا يك نفر از عموها و عمه‏ها و دايى‏ها و خاله‏هاى ميت زنده‏اند، اولاد آنان ارث نمى‏برند ولى اگر ميت عموى پدرى و پسر عموى پدر و مادرى داشته باشد (و غير از اينها وارثى نداشته باشد) ارث به پسر عموى پدر و مادرى مى‏رسد و عموى پدرى ارث نمى‏برد.[6]پی نوشتها:[1] کلینی، كافي، ج ‏7، ص 365، چاپ چهارم دار الكتب الإسلامية، تهران، ‏1365 هـ ش.[2] عاقله کسانی هستند که خویشاوندی و بستگی نزدیک از جانب پدر به قاتل داشته باشند؛ مانند برادران ، عموها و فرزندان آنان. دیه قتل خطائی محض بر عهده عاقله است که در مدت سه سال باید آن را بپردازند و هر سال قسطی از آن که برابر یک سوم دیه است در ذمه عاقله موجود در وقت آن قسط ثابت می شود.[3] حلي، حسن بن يوسف بن مطهر أسدي، ‏تبصرة المتعلمين في أحكام الدين، ص: 206، ناشر: مؤسسة طبع و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد، چاپ اول، تهران، 1411 هـ ق.[4] فخر المحققين، محمد بن حسن بن يوسف اسدي حلّي، إيضاح الفوائد في شرح مشكلات القواعد، ج ‏3، ص 286، ناشر: مؤسسة إسماعيليان برای چاپ و نشر، چاپ اول، قم، 1387 هـ ق.[5] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج ‏2، ص 704.[6] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج ‏2، ص 706، مسأله 2728.منبع: http://farsi.islamquest.net .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه