آیا قیام مختار ثقفی با اذن امام معصوم بوده است؟ انگیزه مختار از قیام چه بود؟

علامه مامقانی(ره) در مقام دفاع از حقانیت عقیده مختار و نهضت وقیام می گوید : این مرد(مختار) مذهبش امامی ومعتقد به امامت ائمه معصومین(ع) و حکومت او با اجازه امام معصوم(ع) بوده است گرچه وثاقت او ثابت نیست. (۱( علامه امینی(ره) نیز در این رابطه می گوید : هر کسی که با چشم بصیرت و حقیقت بین و به دور از تعصب و غرض ورزی ها کتاب های تاریخ، حدیث و علم رجال را مطالعه و بررسی کند، متوجه می شود که مختار از شخصیت های بزرگ دین و از مردان مخلص و هدایت شده است و نهضت بزرگ او جز برای برپایی عدالت و مبارزه با دشمنان دین و ریشه کن سازی بیدادگری امویان نبوده است. از این رو پیشوایان دین ما یعنی حضرت امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) و حضرت امام صادق(ع) بر او رحمت فرستاده و وی را مدح کرده و از نهضتش قدردانی کرده و او و اعمالش را موجب ستایش خاندان پیامبر(ص) دانسته اند.》(۲( مختار در قیام خود از دو شعار《یا لثارات الحسین(ع)》و《یا منصور امت》بهره جست. وی هنگام پوشیدن لباس رزم با این دو شعار به پیروانشان آغاز قیام را اطلاع داد. شعار یا منصور امت ابتدا در جنگ بدر و شعار یا لثارات الحسین(ع) ابتدا در قیام توابین مورد استفاده قرار گرفته بود. همچنین هنگامی‌که عمر بن سعد کشته شد، کوفیان ندای یالثارات الحسین(ع) سر دادند. آیت الله خویی(ره) ضمن برشمردن روایات مدح و ذم، اخبار مدح را ترجیح می‌دهد و قیام مختار را با اذن امام سجاد(ع) دانسته است.(۳) و ایشان درباره اخبار مربوط به مختار بر این باور است که اخبار و روایات رسیده در مورد مختار دو قسم است : ۱)اخباری در مدح و ستایش اوست. ۲)اخباری که در مذمت اوست. اما اخباری که در مدح او قوی تر و برتر است.(۴) علامه باقر شریف قرشی(ره) نیز قیام مختار را جهاد مقدّس دانسته و معتقد است قدرتی که مختار به دنبال آن بوده نه براى جاه‌طلبى و رياست، بلكه براى خونخواهى اهلبيت پيامبر(ع) و انتقام از قاتلين او بوده است.(۵) در همین راستا استاد نجم الدین طبسی از مورخان معاصر در جهت دفاع از مختار برآمده و اتهامات مختار را نتیجه جو ضد مختاری بوده که امويون آن را ساختند. وی روایتی که در آن امام باقر‌(ع) طلب رحمت برای او نموده را بسیار معتبر دانسته و این روایت را به نوعی تایید کارهای مختار در قبال قتل قاتلان امام حسین‌(ع) میداند. مقدس اردبیلی(ره) نیز می نویسد :《در حسن عقیده مختار سخنی نیست و علامه حلی(ره) او را مقبول شمرده و امام باقر(ع) جمعی را که مختار را به بدی یاد کردند از این کار منع فرمود و امام صادق(ع) بر او رحمت فرستاد و امام زین العابدین(ع) وی را به دعای خیر یاد کردند.》(۶) منابع： ۱)تنقیح المقال علامه مامقانی، ج۳، ص۲۰۶ ۲)الغدیر علامه امینی، ج۲، ص۳۴۳ ۳)معجم الرجال خوئی، ج۱۸، ص ۱۰۰ ۴)معجم الرجال خوئی، ج۱۸، ص۹۴ ۵)پیامدهای عاشورا قرشی، ص۱۳۳ ۶)حدیقه الشیعه اردبیلی، صص۵۰۶-۵۰۵ .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه