در ابتدا بهتر است در مورد واقعیت بهشت و جهنم کمی بحث و گفتگو کنیم و پس از آن وارد اصل مسأله شویم. در واقع آنچه را ما به عنوان بهشت و نعمتها و لذتهای بهشتی و یا جهنم و عذابها و رنجهای جهنم می دانیم چیزی جز تجسم و عینیت یافتن اعمال این جهانی ما نیست. چرا که نعمتهای بهشت، تجسم اعمال خیر و نیکوی ما در این جهان است که در سرای دیگر به خاطر کنار رفتن پرده ها و حجابها به صورت واقعی خود جلوه گر می شود عذابهای جهنمی نیز همان اعمال ناشایست و بدی است که در آنجا عینیت یافته اند. که یکی بهشت را ایجاد کرده و دیگر جهنم را.

در ابتدا بهتر است در مورد واقعیت بهشت و جهنم کمی بحث و گفتگو کنیم و پس از آن وارد اصل مسأله شویم. در واقع آنچه را ما به عنوان بهشت و نعمتها و لذتهای بهشتی و یا جهنم و عذابها و رنجهای جهنم می دانیم چیزی جز تجسم و عینیت یافتن اعمال این جهانی ما نیست. چرا که نعمتهای بهشت، تجسم اعمال خیر و نیکوی ما در این جهان است که در سرای دیگر به خاطر کنار رفتن پرده ها و حجابها به صورت واقعی خود جلوه گر می شود عذابهای جهنمی نیز همان اعمال ناشایست و بدی است که در آنجا عینیت یافته اند. که یکی بهشت را ایجاد کرده و دیگر جهنم را. چنین مطالبی را ما نه تنها در براهین فلسفی بلکه در روایات نیز می بینیم مثلا پیامبر در شب معراج، گروهی از فرشتگان را می بینند که گاهی کار می کنند و گاهی هم دست از کار می کشند و چون در مورد آنها سؤال کردند. گفتند که وقتی مصالح کار آنها می رسد دست به کار می شوند و چون مصالحی نرسد نمی توانند کار کنند و آن مصالح نیز همان اعمال صالح و خیر انسانهاست.مطلب دیگری که باید بدان توجه کرد این است که رابطه های میان انسانها وجود تکلیف و مسئولیت در مورد این رابطه ها تنها در این جهان مادی مطرح است چرا که اگر رابطه میان پدری و فرزندی نباشد هیچ انسانی مسئولیت و رنج پرورش فرد دیگری را به جان نمی خرد و این هم بدان روست که نسل انسانها و و جود او باقی و استمرار یابد. اما آن جهان چون سرای تکلیف و مسئولیت نیست لذا چنین رابطه ای و نیازهای مادی نهاده نشده است. این سرای مادی،‌ جهانی است همراه با رابطه ها،‌ دغدغه ها،‌ نگرانی ها،‌ ترس ها و اموری که ویژگی ذاتی این جهان مادی است اما چون انسان از ماده و جهان مادی جدا شد دیگر ویژگی های ذاتی آن را نیز با خود ندارد لذا غم ها و غصه ها و ترسها و لذتهایی که از امور مادی بوجود می آید یک رابطه مادی است دیگر در کار نیست.بنابراین در بهشت غم و غصه ای حتی اگر پدری در بهشت باشد و پسرش در جهنم. چرا که اولا رابطه میان پدر و چنین پسری تنها یک رابطه مادی و دنیایی بوده است و ثانیا هر دو وجود(پدر و پسر) با آن چیزی که با آنان سنخیت و هماهنگی دارند قرین گشته اند و در واقع این دو وجود دیگر با هم هیچ سنخیتی ندارند تا به هم مرتبط گردند و به یگدیکر فکر کنند. البته ممکن است پدری با پسری چون هر دو ذاتشان و حقیقتشان نور و روشنایی است در بهشت کنار هم باشند و یا در جهنم از آن رو که ذاتشان و حقیقتشان تاریکی و عصیان بوده در کنار هم عذاب شوند. اما دو وجود متمایز هر چند ممکن است در این جهان به خاطر حجابها و پرده های موجود در آن در کنار هم و در ارتباط با هم بوده باشند اما در آن سرا دیگر این رابطه قطع می گردد. در پاره ای از روایات نیز آمده است که مؤمن در قیامت هیچ خاطره و یادی از فرزند کافر یا فاسق خویش ندارد و به هیچ روی از این جهت نگرانی ندارد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه