راه های رسیدن به خدا چه هستند؟

آشنایى و نزدیکى بیشتر با خدا از راه هاى متعددى امکان پذیر است؛ از جمله: الف) سیر و مطالعه در جهان (آیات آفاقى و انفسى)؛ از دیدگاه عاِلم هر جزء عالَم نشانه و آیتى از خداى حکیم است. به قول سعدى: آفرینش همه تنبیه خداوند دل است دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار این همه نقش عجب بر در و دیوار وجود هر که فکرت نکند نقش بود بر دیوار، ب ) مطالعات فلسفى و تأملات عقلانى، ج ) عرفان نظرى و عملى و کشف و شهود باطنى از طریق تصفیه نفس انجام ریاضات شرعیه و پالاییدن دل از زنگار هواها و تعلقات دنیوى. د ) مطالعه و تدبر در متون دینى؛ مانند قرآن احادیث و دعاها که عالى ترین و بهترین گنجینه هاى معرفت الهى هستند و راه هاى ارزشمند و بى نظیرى در جهت شناخت و تقرب به حق تعالى به روى انسان مى گشایند. امتیاز این راه بر دیگر راه ها چند چیز است: 1) سهولت و دسترس پذیرى، 2) فقدان خطا، 3) ایجاد انس و ارتباط بین فرد و خالق علاوه بر ثمره علمى و معرفتى. خلاصه مطلب این که هر کس خواهان آن است که در دنیا و آخرت به لقاء پروردگار برسد و همراهى خداوند را درک نموده و بى واسطه با او سخن بگوید و از جانب او پاسخ بشنود و حاجاتش برآورده شود، مى بایست ایمان بیاورد و موحد باشد و اعمال شایسته انجام دهد. «... فمن کان یرجوا لقاء ربه فلیعمل عملاً صالحا ولا یشرک بعبادة ربه احدا»؛ (کهف، آیه 110). سیر و سلوک وادى پر پیچ وخم و داراى پرتگاه هاى خطرناکى است که حرکت درآن جز با راهنمایى رفتگان آن راه میسر نیست. لذا در این وادى باید با مردان خدا همراه شد وگرنه دیوان و ددان درکمینند تا مگر رهرو را از سیر باز دارند و او را به بیغوله هاى تهى سوق دهند. مطالعه کتب سیر و سلوک را نیز به شما توصیه مى کنیم. در این راستا توجه شما را به نکاتىچند جلب مى نماییم: 1- اولین نکته اى که هر سالک الى الله باید پیوسته بدان توجه تام داشته باشد آن است که در این وادى باقدم «رب»پاى گذارد نه با قدم «نفس» زیرا چه بسا انسان در مسیر سلوک عرفانى نیز گرفتار نفسانیت ها و انانیت هاى پیچیده وناپیدا گشته و هر قدر پیش تر رود در باتلاق انانیت خود فرو رفته و از خدا دورتر مى گردد. بسیارى از انحرافات مدعیان عرفان و بدعت آفرینى آنها در شریعت مقدس با آرم تصوف و عرفان نشانگر وجود این ریشه فاسد در نفس است. از این جا روشن مى شود که بدون پالایش نفس و تخلیه آن از همه رذایل و در رأس آن نفس پرستى راه به عالم لاهوت نتوان برد. 2- التزام به احکام ظاهرى شریعت (خصوصا انجام واجبات و ترک محرمات نه تنها در تمام مراحل سلوک بلکه حتى براى واصلین نیز لازم و اجتناب ناپذیر است لذا باید با تمام وجود بکوشید واجبات فوت شده را جبران نموده و دربرابر هجوم طوفان زاى هواها و معاصى همواره چون کوه استوار و با استقامت باشید. 3- در میان مستحبات نوافل یومیه بویژه نماز شب جایگاه ویژه اى دارد و بهترین رفرف عروج مؤمنان و رساننده به مقام محمود است. ضمن اهمیت دادن به آنها از زیاده روى بپرهیزید و کیفیت و حال وتوجه و حضور قلب رادر عبادات برکمیت آنها ترجیح دهید. 4- ضمن انجام عبادات رعایت سلامت جسمى خود را نیز باید بکنید و آن را نیز در حد متعارف از وظایف خودبشمارید و در همه امور متعادل باشید. 5- فقدان استاد اخلاق ضایعه بزرگى براى شیفتگان خودسازى و طالبان سیر و سلوک است. لیکن جناب عالى از چندطریق مى توانید جایگزین بسیار ارزشمند و مناسبى براى آن بیابید: الف) استعانت از پروردگار و توسل به اهل بیت(ع) که بدون دستگیرى آنان کارى از پیش نخواهید برد. ب) انس با قرآن و تلاوت آن با توجه و حال و تدبر در معانى. ج) ارتباط ناگسستنى با دعاهایی که مشتمل بر بلندترین معارف عالیه و آموزنده کرائم والاى اخلاقى اند بویژه دعاى مکارم الاخلاق، مناجات خمسه عشر و ... . د) مطالعه کتب اخلاقى عرفانى اعتقادى و تفسیر. ه ) مکاتبه و رفت و آمد با شخصیت ها و علماى برجسته اخلاق و... . و ) داشتن حالت مراقبه از نفس و محاسبه اعمال در وقت خواب که این دو در راه کمال و بندگی خداوند دارای نقش کلیدی و محوری می باشند. نکته مهمی که لازم به ذکر است این است که در اعمال باید توجه به کیفیت و اخلاص آن اعمال داشت نه کمیت و زیادی آن. مهم این است که انسان در میان جامعه و در عین اشتغال به کار و برنامه و مسؤولیت خود، به یاد خداوند باشد و از توجه به او غفلت نکند وگرنه پناه بردن به غار و جنگل و دوری از اجتماع و مردم و فاصله گرفتن از مسؤولیت ها کار دشواری نمی باشد. آشنایان ره عشق در این بحر عمیقغرقه گشتند و نگشتند به آب آلوده این شیوه و سیره پیامبران و به ویژه پیامبر خاتم(ص) و خاندان گرامی او است که در عین بودن با مردم و رسیدگی به امور و انجام وظایف شخصی و اجتماعی کمال توجه به خداوند را داشتند و دمی از یاد او غافل نبودند و پیروان خود را به همین شیوه و سنت دعوت کرده اند. مطالعه کتاب های زیر در تأمین هدف شما مفید و سودمند است: 1. تهذیب نفس و خودسازی ، استاد ابراهیم امینی 2. خودشناسی برای خودسازی، استاد مصباح یزدی 3. کتاب های شهید دستغیب شیرازی مثل توحید و ایمان و ... .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه