آيا اهل سنّت به امام مهدي ـ عليه السّلام ـ اعتقاد دارند، چگونه؟ و تفاوت آنها با تشيّع در اين جهت چيست؟

در عين خفقان عمومي دوران بني اميه و بني عباس و دست‌هاي مرموز و مقتدر سياست وقت و تعصبات شديد مذهبي اخبار مربوط به ولايت و امامت اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و خصوصاً احاديث مربوط به امام مهدي(عج) در كتب روايي اهل سنّت بطور گسترده ذكر شده است توجه به اينگونه احاديث اين حقيقت را اشكار و روشن مي سازد كه موضوع مهدي و قائم، در زمان پيامبر اسلام، امر مسلّمي بوده است. به طوري اين عقيده در بين مردم شايع بود، كه در اصل آن ترديد نداشته و از فروعاتش بحث مي‌كردند؛ گاهي مي‌پرسيدند او كي خواهد آمد؟ گاهي از نام و كنيه‌اش سؤال مي‌نمودند، گاهي مي‌پرسيدند آيا مهدي و قائم يكي است يا نه، گاهي از علّت غيبت و وظايف آن امام جويا مي شدند. پيغمبر هم گاه و بي‌گاه از آن وجود مقدّس خبر مي‌داد و مي‌فرمود: مهدي موعود از نسل من و از فرزندان فاطمه ـ سلام الله عليها ـ و حسين ـ عليه السّلام ـ به وجود خواهد آمد، گاهي نام و كنيه‌اش را بيان مي‌داشت، گاهي علامات و مشخصات او را بيان مي‌كرد، پس از وفات رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مسئله‌ي مهدويت همواره بين اصحاب آن بزرگوار و تابعين مورد بحث بوده است.در كتب صحاح اهل تسنّن ابوابي به نام مهدي ـ عليه السّلام ـ منعقد و احاديثي از پيغمبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شده است از باب نمونه:1. از پيغمبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ روايت شده كه فرمود: «دنيا سپري نخواهد شد تا اين‌كه مردي از اهل بيت من كه نامش نام من است، بر عرب حكومت كند.[1]»ترمذي بعد از نقل اين حديث مي‌گويد: اين حديث صحيح است و نيز مي‌گويد: «در مورد مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ علي ابو سعيد، ام سلمه و ابوهريره روايت از پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل نموده‌اند.ابو سعيد از رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ روايت نموده كه فرمودند: «زمين از ظلم و بيدادگري پر مي‌شود، پس مردي از اهل بيت من ظاهر شده، هفت سال يا نه سال حكومت مي‌نمايد و زمين را از عدل و داد پر مي‌كند.»[2]بسياري از علماي اهل سنت، احاديث مهدي(عج) را متواتر دانسته، يا تواتر آنها را از ديگران نقل كرده‌اند و بدان اعتراضي ننموده‌اند، مانند ابن حجر هيتمي در «الصواعق المحرقه» و «شبلنجي» در «نور الابصار» «ابن صباغ» در «الفصول المهمه» محمد الصبان در «اسعاف الراغبين» گنجي شافعي در «البيان» شيخ منصور علي در «غاية المأمول» سويدي در «سبائك الذهب» و جمعي ديگر، بديهي است كه تواتر، ضعف سندي را كه در بعضي از روايات موجود است جبران مي‌كند.سيد احمد شيخ الاسلام و مفتي شافعي مي‌نويسد: «احاديثي كه در مورد مهدي وارد شده، كثير و متواتر است. در بين آنها هم حديث صحيح وجود دارد و هم ضعيف، اما چون احاديث كثيرند و روات و نويسندگان آنها نيز زيادند، بعض آن احاديث بعضي ديگر را تقويت مي‌كند و بر روي هم مفيد يقين مي‌باشند.[3]اما در مورد تفاوت آنان با تشيّع:تنها تفاوتي كه اهل سنت با شيعيان دارند اين است كه آنها نوعاً تولد حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ را انكار مي‌كنند و مي‌گويند: شخصيتي كه پيامبر اسلام از قيام او پس از غيبت خبر داده، هنوز متولد نشده و در آينده تولد خواهد يافت.[4] اما شيعيان با دلايل و براهين متقن معتقدند كه: امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ در سال 255 ه‍ . ق از نسل امام حسين ـ عليه السّلام ـ و فرزند امام حسن عسكري(ع) متولد گرديده و داراي دو غيبت صغري و كبري مي‌باشد.[5]اضافه بر دلايل تاريخي كه بر تولد امام زمان وجود دارد، اگر امام زمان متولد نشده و زنده نباشد، نبايد پيامبر اسلام مي‌فرمود: «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة الجاهليه» (يعني هر كس بميرد امام، زمانش را نشناخته باشد، به مرگ جاهلي مرده است.»[6] زيرا با نبودن امام زمان چنين كلامي از پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ قابل توجيه نيست.ثالثاً: تعداد قابل توجهي از اهل تسنن از مورخان و محدّثان آنها، تولد حضرت را دركتب خود ذكر كرده و آن را يك واقعيت دانسته‌اند. بعضي از پژوهشگران بيش از صد نفر از آنان را معرفي كرده‌اند.[7]برخي از اهل سنت پس از اقرار به تولد و زنده بودن حضرت مهدي در اينكه از اولاد كيست اختلاف دارند:بعضي مي‌گويند، امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ از اولاد امام حسن مجبتي است.[8] ابن حجر در سرّ اين مطالب مي‌گويد: امام حسن مجتبي(ع) به خاطر شفقت با امت خلافت را ترك كرد و با معاويه صلح نمود، خداوند هم امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ را از اولاد او قرار داد و رواياتي را كه مي‌گويد، مهدي از اولاد امام حسين ـ عليه السّلام ـ است واهي شمرده و مي‌گويد: دليلي بر اين وجود ندارد.[9]اين قول قابل قبول نيست، زيرا اولاً: ممكن است، راوي يا ناسخ اشتباه كرده، باشند. چون حسن و حسين خيلي از نگاه حفظ به هم نزديك مي‌باشند، و قبلاً به دليل نقطه نداشتن كلمات، خيلي از اين اشتباهات رخ مي‌داده است.ثانياً: نسبت امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ به امام حسن مجتبي ـ عليه السّلام ـ مانند خود امام حسن مجتبي ـ عليه السّلام ـ به پيامبر مي‌باشد كه از طرف مادر به حضرت متصل مي‌شود. زيرا مادر امام محمّد باقر، فاطمه دختر امام حسن مجتبي و همسر امام سجاد ـ عليه السّلام ـ بوده است. بنابراين مي‌شود گفت: هم از فرزندان امام حسن مجتبي ـ عليه السّلام ـ باشد و هم از فرزندان امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اين دو نسبت هيچ منافاتي با هم ندارند. و تعارضي بين آنها نيست. براي تأييد اين مطلب رواياتي به اين مضمون هم از علماي شيعه و هم از علماي اهل تسنن نقل شده است.[10]اما مسئله صلح امام حسن مجتبي ـ عليه السّلام ـ با معاويه، هيچ گونه ربط منطقي با وجود امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشّريف ـ ندارد و لازمه اين سخن تأييد معاويه و دستگاه او از طرف خداوند مي‌باشد كه نتيجه آن محكوميت امام حسن مجتبي ـ عليه السّلام ـ است. پس نبايد پاداشي به آن مترتب گردد. گذشته از اينها مي‌تواند، اين حديث جعلي و ساختگي باشد كه جاعلان، آنها به جهت ضديت و مخالفت با اهل بيت(ع) جعل و منتشر نموده اند.معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. آيت الله اميني، دادگستر جهان،.2. آيت الله مكارم شيرازي، كتاب حكومت جهاني امام مهدي.3. طبرسي نوري، مرحوم حاج ميرزا حسين، نجم الثاقب در احوالات امام زمان. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه