در پاسخ به مطالب ذیل توجه کنید : ۱- آیه حکمت آیه ۲۶۹ سوره مبارکه بقره است : یُؤْتِی الْحِکْمَةَ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً وَ ما یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ (خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى دهد، و به هر کس دانش داده شود، خیر فراوانى داده شده است.

در پاسخ به مطالب ذیل توجه کنید : 1- آیه حکمت آیه 269 سوره مبارکه بقره است : یُؤْتِی الْحِکْمَةَ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً وَ ما یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ (خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى دهد، و به هر کس دانش داده شود، خیر فراوانى داده شده است. و جز خردمندان، (این حقایق را درک نمى کنند، و) متذکر نمى گردند.با توجه به آنچه در آیه قبل گذشت، که به هنگام انفاق، وسوسه هاى شیطانى دائر به فقر و جذبه هاى رحمانى در باره مغفرت و فضل الهى آدمى را به این سو و آن سو مى کشد، در آیه مورد بحث سخن از حکمت و معرفت و دانش مى گوید، چرا که تنها حکمت است که مى تواند بین این دو کشش الهى و شیطانى فرق بگذارد، و انسان را به وادى مغفرت و فضل بکشاند و از وسوسه هاى گمراه کننده ترس از فقر برهاند.یا به تعبیر دیگر خداوند به بعضى از افراد بر اثر پاکى و جهاد با نفس، نوعى علم و بینش مى دهد که آثار و فوائد اطاعت الهى و از جمله انفاق و نقش حیاتى آن در اجتماع را درک کند و میان آن و وساوس شیطانى فرق بگذارد.مى فرماید: خداوند دانش را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى دهد (یُؤْتِی الْحِکْمَةَ مَنْ یَشاءُ).در تفسیر حکمت معانى زیادى ذکر شده از جمله معرفت و شناخت اسرار جهان هستى و آگاهى از حقایق قرآن و رسیدن به حق از نظر گفتار و عمل و معرفت و شناسایى خدا و آن نور الهى که وسوسه هاى شیطانى را از الهامات الهى جدا مى سازد.و ظاهر این است حکمت یک معنى وسیعى دارد که تمام این امور، حتى نبوت را که بعضى از معانى آن شمرده اند شامل مى شود که آن نوعى از علم و آگاهى است، و در اصل از ماده حکم (بر وزن حرف) به معنى منع گرفته شده و از آنجا که علم و دانش و تدبیر، انسان را از کارهاى خلاف باز مى دارد به آن حکمت گفته اند.بدیهى است منظور از جمله مَنْ یَشاءُ (هر کس را که بخواهد) این نیست که خداوند بدون هیچ علتى حکمت و دانش را به این و آن مى دهد، بلکه اراده و مشیت خداوند همه جا آمیخته است، با شایستگى هاى افراد، یعنى هر کس را شایسته ببیند از این سرچشمه زلال حیاتبخش سیراب مى نماید، سپس مى فرماید: و هر کس که به او دانش داده شود خیر فراوانى داده شده است (وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً).و به گفته آن حکیم: هر کس را که عقل دادى چه ندادى و هر کس را که عقل ندادى چه دادى!.قابل توجه اینکه بخشنده حکمت خدا است در عین حال در این جمله نامى از او به میان نیامده تنها مى فرماید: به هر کس حکمت داده شود خیر فراوانى داده شده است.این تعبیر گویا اشاره به این است که دانش و حکمت ذاتا خوب است از هر جا و از ناحیه هر که باشد تفاوتى در نیکى آن نیست.قابل توجه این که در این جمله مى فرماید: به هر کس دانش و حکمت داده شد خیر و برکت فراوان داده شده است نه خیر مطلق زیرا خیر و سعادت مطلق تنها در دانش نیست بلکه دانش تنها یکى از عوامل مهم آن است .تفسیر نمونه، ج 2، ص: 3412- در برخی روایات وارد شده که منظور از خیر کثیر معرفت و شناخت امیر مومنان –ع- و امامان معصوم –ع- است : الخیر الکثیر معرفة امیر المؤمنین و الأئمةتفسیر الصافی، ج 1، ص: 299 و در روایتی از امام صادق –ع- نقل شده که فرمود منظور از خیر کثیر اطاعت از امام –ع- و معرفت امام –ع- است : عن أبی عبد الله علیه السلام فی قول الله عز و جل: «وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً» فقال طاعة الله و معرفة الامام.تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص: 2873- بنا بر بیان این روایات امیر مومنان و ائمه معصومین –ع- نمونه های کامل و جامع صاحبان حکمت و مصداق بارز و تمام عیار خیر کثیر هستند و پر واضح است که تصدی امامت امت و بر عهده گرفتن ماموریت خطیر هدایت ظاهری و باطنی شایسته دارندگان حکمت و برخورداران از خیر کثیر است نه محرومان از حکمت و بی بهره گان ازهر گونه خیرو کمال وفضیلت . (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 6/100126875) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه