فصل چهارم : در بیان عدد ماثور در بعضى ادعیه و اذکار

فصل چهارم : در بیان عدد ماثور در بعضى ادعیه و اذکار در بعضى از ادعیه و اذکار بیان عدد دعا و ذکر و یا عدد ایام آنها از معصوم صادر شده است . در حفظ عدد سهل انگارى نشود با اینکه اعمال مستحبه اند. و باید به دستور اهتمام داشت چه در حفظ و مراعات صورت آن و چه در عدد آن ، یعنى هر چه دستور العمل است به هر صورت و عدد باید به همان منوال عمل شود و هیچ نحوه تخطى و مدخله در آن روا نبود چه عمل به دستور عددى خود یک نحوه تادیب و تعوید نفس است . علاوه اینکه عالم جلیل محمود بن محمد دهدار متخلص به عیانى و صاحب ((مفاتیح المغالیق )) در اول رساله ((خلاصه جواهر الاسرار)) گوید: ((حضرت امام به حق ناطق جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام ) فرموده است که : بدانید اسماءالله به منزله دفائن اند و عدد به منزله ذراع آن مساحت ، اگر ذراع کمتر فرانهى به دفین نرسى و اگر زیاده بگیرى نیز نرسى بلکه در گذرى )). فاضل شوشترى فتح الله بن محمدرضا حسینى مرعشى در اوائل کتاب شریف ((وفق المراد فى الاوفاق و الاعداد)) گوید: ((اکابر اهل تحقیق گفته اند که عدد به منزله حوض ‍ آبى است که در آن غسل ارتماسى کنند اگر عمق آب زیاده از حد باشد موجب غرق مى شود و اگر کم ، غوطه خوردن میسر نیست . و گفته اند که عدد حکم دندانه کلید دارد که به زیاد یا کم نمودن آن در وا نمى شود کما قیل : ((الاعداد ارواح و الحروف اشباح ، و العدد کاءسنان المفتاح اذا نقصت اءوزادت لایفتح الباب . و الزیاده على العدد المطلوب اسراف ، و النقص منه اخلال )) یکى از مشایخ روایت مى کرد که در سوره مبارکه یس اسمى هست که بر طرف مى شود به برکت آن کورى مادرزاد و پیسى . او را گفتند که آیا اگر کسى تمام سوره را بخواند نفعى از این مقوله که مى گویى به او خواهد رسید؟ جواب داد: هر گاه حکیم یک دوا را براى مرضى مقرر کرده باشد و آن دوا در دکان عطارى باشد و مریض برود و تمام ادویه دکان او را بخورد آیا نفعى به او خواهد رسید؟ همچنین است این اعمال )). این بود آنچه را شوشترى نقل کرده است . و ما به ذکر دو حدیث شریف در این موضوع تبرک مى جوییم و بدان اکتفا مى کنیم : حدیث اول : ثقه الاسلام کلینى در کتاب دعاء ((اصول کافى )) (حدیث 17 باب القول عند الاصباح و الامساء ج 2 ص 383 معرب )، روایت فرموده است به اسنادش عن العلاء بن کامل قال : سمعت اءبا عبدالله (علیه السلام ) یقول : ((و اذکر ربک فى نفسک تضرعا و خیفه و دون الجهر من القول )) عندالمساء: لا اله الا الله وحده لا شریک له ، له الملک و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت و یحیى و هو على کل شى ء قدیر. قال : قلت : بیده الخیر. قال : ان بیده الخیر ولکن قل کما اقول لک عشر مرات ، و اعوذ بالله السمیع العلیم حین تطلع الشمس و حین تغرب عشر مرات . در این حدیث ملاحظه مى فرمایید که علاء خواست بیده الخیر را زیاده گراند و یا از روى استفهام گفت بیده الخیر اضافه شود، امام فرمود که البته خیر در دست اوست ، ولکن همانطور که من به تو گفته ام بگو. حدیث دوم : دعاى غریق است که شیخ اجل صدوق در ((اکمال الدین )) به اسنادش روایت فرمود: عن عبدالله بن سنان قال : قال ابو عبدالله (علیه السلام ) ستصیبکم شبهه فتبقون بلا علم یرى و لا امام هدى ، لا ینجو منها الا من دعا بدعاء الغریق . قلت : و کیف دعاء الغریق ؟ قال : تقول : یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبى على دینک . فقلت : یا مقلب القلوب و الابصار ثبت قلبى على دینک . فقال : ان الله عزوجل مقلب القلوب الاءبصار و لکن قل کما اءقول : یا مقلب القلوب ثبت قلبى على دینک (بحار ط 1 جزء دوم ج 19 ص 276) ((عبدالله سنان گفت : امام صادق (علیه السلام ) فرمود: بزودى شبهه اى به شما مى رسد پس بدون علمى یعنى پرچم و نشانه اى راهنمایى کند و بدون پیشوایى هدایت نماید مى مانید، از آن شبهه رهایى نمى یابد مگر کسى که دعاى غریق بخواند. گفتم دعاى غریق چگونه است ؟ فرمود: مى گویى : یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبى على دینک . من گفتم : یا مقلب القلوب و الا بصار. امکام فرمود: البته خداى عزوجل مقلب القلوب و الابصار است ولکن چنانه مى گویم بگو: یا مقلب القلوب ثبت قلبى على دینک )). در این حدیث مى بینید که عبدالله سنان خواست و الابصار را اضافه نماید امام اجازه نفرمود، فتبصر. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه