چرا قوم يهود مقارن با ظهور اسلام به عربستان هجرت کرد؟

قبل از بعثت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در جزيرة العرب از اديان آسماني هم چون يهوديت و مسيحيت افرادي پيروي مي کردند. يکي از عناصر تشکيل دهنده جامعه حجاز قوم يهود بود که از سال ها و قرن ها پيش بنا به دلايلي به اين سرزمين مهاجرت کرده بودند. از آنجا که یهود، اهل کتاب و پيرو دين آسماني بودند اخباري هم از پيامبر موعود داشتند. چنان چه در برخي روايات به اين امر اشاره شده است. يهود به استناد کتاب هاي خود، نزديک بودن بعثت پيامبري را در مکه پيش بيني مي کردند و بر اين اساس هرگاه ميان قوم يهود و مشرکان درگيري رخ مي داد يهودي ها به مشرکان مي گفتند: به زودي پيامبري در مکه مبعوث خواهد شد و جبهه توحيد و خدا شناسي به وسيله او بر جبهه شرک غلبه خواهد کرد. دانشمندان و نويسندگان در مورد علت هجرت قوم يهود به سرزمين حجاز نظرات و آراء متفاوتي بيان داشته اند که در ذيل به برخي از آنها اشاره مي شود. 1. برخي بر اين باورند که يهود بعد از حمله بخت النصر حاکم آشور به فلسطين آنجا را ترک گفته و به سرزمين عربستان (جزيرة العرب) روي آوردند. چنان چه احمد امين مي نويسد: «يهود توسط بخت نصر از شهر و ديار خود بيرون رانده شد و تعدادي از آنها راهي جزيرة العرب شده و در آنجا اقامت گزيدند». بلاذري مي نويسد: «اين گروه که با ويران شدن بيت المقدس از آنجا راهي شده بودند به حجاز وارد شدند و در وادي القري، تيما و يثرب ساکن شدند. عمالقه و جرهميان را بيرون کرده خود صاحب مزارع آنها شدند». 2. عامل ديگري که براي هجرت يهود به حجاز بيان مي دارند غلبه روميان به شام و فلسطين و ويراني معبد يهود است که در سال 70 م توسط تيتوس اين حمله صورت گرفت و تعدادي از فلسطينيان آواره شدند. بعد از آن نيز در فشار و شکنجه و آزادي که به وسيله آدريان رومي بر يهود تحميل مي شد در سال 132م تعدادي از آنها از سرزمين خويش بيرون رانده شدند. اين گروه جزيرة العرب را به لحاظ دوري از تسلط روميان محيط آزادي براي ادامه حيات تشخيص داده و براي نجات از مظالم روميها به آن پناه بردند. 3. عامل سومي که براي مهاجرت يهود به منطقه حجاز بيان مي کنند عبارت است از اين که چون منطقه شام و فلسطين به عنوان پل ارتباطي بين جزيره العرب و مصر و ديگر نقاط بود لذا اين امر باعث شد که آيين يهود به منطقه حجاز هم رسوخ کند و در پي آن تعدادي از يهوديان به اين منطقه عازم شوند. چنان چه طه حسين مي نويسد:« يهوديت و مسيحيت از راه ارتباط با ملت هاي متمدن همسايه به سرزمين حجاز و جزيرة العرب راه يافته است». هم چنين وقتي که قافله ها و کاروان هاي تجاري کشورهاي عرب به سوي بازارهاي شهرهاي بني اسرائيل و کنعان مي رفتند و بازرگانان و تجار يهود در دوران حضرت سليمان و پس از او به کشور سبأ از حکومت هاي جزيرة العرب، مسافرت مي کردند. 4. عامل چهارمي که براي اين امر بيان کرده اند و برگرفته از اخبار و روايات اسلامي است عبارت است از اين که يهود، به مبعوث شدن پيامبري در جزيره العرب، توسط کتاب هاي خود آگاهي يافته بود و از طرف ديگر مدت ها از حکام قدرتمند ستم ديده بودند. و بر اين اعتقاد بودند که پيامبر آخر الزمان که به عنوان منجي آنها خواهد بود در این منطقه ظهور خواهد کرد، لذا گروهی از يهود هم به اين خاطر به حجاز مهاجرت کردند. ابوبصير از امام صادق ـ عليه السلام ـ روايت مي کند: يهود در کتاب هاي خود خوانده بودند که محل هجرت حضرت محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ ميان دو کوه عير و احد است. پس در جستجوي اين دو کوه راه افتادند تا اين که آنها را يافته در کنارش ساکن شدند. اين روايت با توجه به آيه قرآن کريم که مي فرمايند: يهوديان هنگام درگيري با عرب وعده پيروزي خود به همراه پيامبر موعود را مي دادند، مي تواند دليل قابل توجهي براي کوچ يهود به اين منطقه باشد. البته آن چنان که از آيات قرآن بر مي آيد و به آن تصريح شده است يهود حتي از جزئيات پيامبر موعود مطلع بودند چنان چه خداوند مي فرمايد: «کساني که کتاب آسماني به آنان داده ايم، او (پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ ) را همچون فرزندان خود مي شناسند ولي جمعي از آنان، حق را آگاهانه کتمان مي کنند». لذا در اين مطلب ترديدي نيست که يهود به خاطر شناخت و آگاهي که از محل ظهور پيامبر آخر الزمان داشتند، به سرزمين حجاز مهاجرت کردند. البته عوامل ديگری نيز مدت ها قبل از بعثت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ حدود چهار پنج قرن قبل، باعث کوچ عده اي از يهود به جزيرة العرب شده بود. ولي آنچه بتوان دليل کوچ يهود مقارن ظهور اسلام بيان داشت همان اطلاع يهود از محل پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بوده است. از آنجا که يهود گمان مي کردند اين پيامبر جديد از نسل اسحاق نبي خواهد بود لذا وقتي که ديدند پيامبر از نسل اسماعيل است و انتظار آنها برآورده نشد به دشمني و مخالفت پرداختند. به عبارت ديگر آنها بر اين گمان بودند که پيامبر موعود از بني اسرائيل خواهد بود در حالي که رسول گرامي اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ از قوم عرب ظاهر شد، و حسادت يهود مانع از آن شد که به پيامبري غير از قوم خود ايمان بياورند. در نتيجه دشمني و عداوت را در برنامه هاي خود قرار دادند و با اسلام و پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ به مقابله پرداختند. بنابراين چهار عامل عمده در هجرت يهود به جزيرة العرب مي توان ارائه کرد. 1. ويراني بيت المقدس توسط بخت نصر و آوارگي يهوديان. 2. حمله روميان به بيت المقدس و آزار و اذيت يهوديان. 3. بواسطه ارتباط تجاري جزيرة العرب با سرزمين هاي بني اسرائيل و بالعکس. 4. اطلاع و آگاهي قوم يهود از ظهور پيامبر آخرالزمان در جزيرة العرب. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه