در سوره انعام از «آزر» بعنوان پدرحضرت ابراهیم (ع) یادشده، درصورتی که نام پدرایشان را تارخ ذکرکرده اند؟ نام مادرحضرت چه بوده است؟

آزر پدر حقیقى حضرت ابراهیم»علیه السلام« نبوده است و کلمه ى «اب»]پدر[، که در قرآن کریم درباره آزر اطلاق شده «و اذ قال ابراهیم لابیه آزر» دلالت ندارد که آزر پدر حقیقى و نَسَبى حضرت ابراهیم»علیه السلام« بوده است; زیرا در زبان عرب با آنکه کمله «اب» به معناى پدر و جدّ است، گاه با قرینه به معناى «عمو» به کار می رفت. از همین رو، در قرآن کریم آمده است: هنگامى که یعقوب در حال احتضار بود از فرزندانش پرسید: شما بعد از من چه مى پرستید؟ گفتند: «نعبد الهک و اله آبائک ابراهیم و اسمعیل و اسحق;خداى تو را مى پرستیم که همان خداى پدران تو ابراهیم و اسماعیل و اسحق است». در این آیه، کلمه «آباء» که جمع «اب» است، هم بر «جدّ» ایشان(حضرت ابراهیم) و هم بر عمویشان که حضرت اسماعیل بوده اطلاق شده است; ، زیرا یعقوب فرزند اسحق و برادرزاده اسماعیل است. براى آگاهى بیشتر در این چند آیه که درباره ى آزر آمده دقّت فرمایید. ـــــــــــــــــــــ (1)1 - سوره بقره، آیه 133. ـ1381ـ حضرت ابراهیم»علیه السلام« در اوایل بعثتش به آزر و مى گوید: «بتهایى را به عنوان خدایان براى خودت انتخاب کرده اى؟ تو و پیروانت همه گمراهید»(1). آزر وعده خداپرستى به ابراهیم»علیه السلام« داد. ابراهیم»علیه السلام« گفت: «لاستغفرن لک»(2); حالا که وعده دادى دست از بت پرستى بردارى، من هم براى تو استغفار خواهم کرد. پس از آنکه حضرت ابراهیم»علیه السلام« دید آزر به وعده اش عمل نکرده، خداپرست نشد و به دشمنى با خدا پرداخت از او دورى جست و کناره گرفت: «فلمّا تبیّن له انّه عدوّ للّه تبرّأمنه»(3). در جاى دیگر قرآن از قول حضرت ابراهیم»علیه السلام« مى خوانیم: «خدایا مرا و والدین مرا و مؤمنین را بیامرز، روزى که حساب برپا مى شود».(4) این آیه حالات و آخرین گفته هاى ابراهیم»علیه السلام« را در پایان عمرش، پس از اتمام بناى خانه کعبه، بازگو مى کند. در آیه قبل دیدید که ابراهیم»علیه السلام« به طور کلّى از آزر بیزارى جست و رابطه خود با او را به کل قطع کرد. آیه اخیر پایان عمر ابراهیم»علیه السلام« را مجسم مى کند. وى مى گوید: ـــــــــــــــــــــ 1 - سوره انعام، آیه 74. 2 - سوره ممتحنه، آیه 4. 3 - سوره توبه، آیه 114. 4 - سوره ابراهیم، آیه 41. ـ1382ـ «خدایا مرا و والدین مرا بیامرز.» بنابراین از در کنار هم نهادن آن دو آیه که یکى مربوط به «آزر» و در اوایل بعثت ابراهیم»علیه السلام« است و دیگرى مربوط به والدین ابراهیم»علیه السلام« و در اواخر عمر اوست به خوبى روشن مى شود که آزر غیر از پدر حقیقى حضرت ابراهیم»علیه السلام« است.و یکى از لطایف آیه شریف این است که تعبیر «والدین» را به کار برده «ربنا اغفرلى و لوالدى» به خلاف کلمه «اب» واژه «والدین» بر غیر پدر و مادر حقیقى اطلاق نمى شود. پدر حضرت ابراهیم»علیه السلام« «تارخ» نام داشته است. نام مادر ایشان «نونا» می باشد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه