اولاً، آيا از ايرانيان پيامبري بوده است يا نه؟ اگر بوده ثابت كنيد. ثانياً، دربارة فضيلت ايرانيان احاديثي از پيامبر بياوريد.

«هيچ امتي نبوده مگر اينكه خداوند پيامبري براي هدايت آنان در ميانشان مبعوث كرده است»[1].بي‌ترديد ايرانيان نيز جزو امت­هايي هستند، كه پيامبر يا پيامبراني براي ابلاغ پيام الهي به سوي ايشان فرستاده شد؛ امّا اينكه اين پيامبر چه كسي است دو قول و نظر وجود دارد:1. برخي از پژوهشگران بر اين باورند كه زرتشت همان پيامبر ايرانيان عهد باستان بوده كه هزار و صد سال قبل از ميلاد مسيح ـ عليه السّلام ـ ظهور كرده و با تعاليم كتاب آسماني «اوستا» مردم را هدايت نموده است.2. در مقابل نظر اول برخي ديگر اعتقاد دارند كه زرتشت آن پيامبري نيست كه اسلام به خاطر ظهور او در ميان ايرانيان، حكم بر اهل كتاب بودن آنها داده، بلكه پيامبري ديگر (مجوس: معرّب منج گوش (مردي با گوشهاي كوچك)[2] با كتابي ديگر، در ميان ايرانيان بوده است.بررسي نظرياتپس از ظهور اسلام و تثبيت پايه‌هاي حكومتش در مدينه و آغاز گسترش مرزهاي اين حكومت نوپا، پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ به فرمان الهي غيرمسلمانان را به دو گروه: 1. مشركين؛ 2. اهل كتاب تقسيم كرد. در مورد گروه دوم، پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ بعد از دعوت اينها به اسلام، اگر نمي‌پذيرفتند، بر اساس فرمان الهي به گرفتن «جزيه» از اين گروه اكتفا مي‌كردند.آئين مجوس و كتاب و پيامبرش:پيامبر(ص) فرموده: «مجوس پيامبري داشتند كه او را كشتند و كتابي داشتند كه پيامبرشان در پوست 12 هزار گاو نوشته و آورده بود كه آن را سوزاندند».[3]بعد از تثبيت اين امر كه مجوس نيز داراي كتاب آسماني است، اين سؤال مطرح مي‌شود كه آيين مجوس چه آئيني است و پيامبرش كيست و كتابش چه نام دارد؟اكثر مورخين، زرتشت را پيغمبر آئين مجوس معرفي كرده و به تبع آن نتيجه گرفته‌اند كه كتاب او نيز «اوستا» نام دارد. چنان كه مسعودي مي‌نويسد:«زرتشت در بلخ ظهور كرد... او از اهل آذربايجان بود... او پيامبر مجوس است كه براي آنها كتاب آورد، نام آن كتاب در نزد عوام الناس «زمزمه» است؛ ولي در نزد مجوس «بستاه» (اوستا) ناميده مي‌شود».[4]امّا با مراجعه به منابع حديثي شيعه و روايات ائمه معصومين ـ عليهم السّلام ـ در مي‌يابيم كه آنان بين اين دو فرق گذاشته‌اند و مردم را از يكي دانستن اين دو برحذر داشته‌اند، به عنوان مثال، در روايتي طولاني كه فردي زنديق از امام صادق ـ عليه السّلام ـ در مورد مطالب گوناگون سؤال مي‌كند، وقتي از امام(ع) دربارة آئين مجوس مي‌پرسد، امام مي‌فرمايد: «اِن من امةٍ الّا خلا فيها نذير»[5]؛ هيچ امتي نيست، مگر اينكه از سوي خداوند، انذار دهنده­اي براي آنها مبعوث شده است. براي مجوس نيز از سوي خداوند پيامبري با كتاب آسماني فرستاده شد، لكن آنها او را تكذيب كرده و كتابش را انكار نمودند. زنديق مي‌پرسد: آن پيامبر خالد بن سنان است؟ حضرت مي‌فرمايد: خالد يك نفر عرب بدوي بوده و پيغمبر نبوده است. زنديق مي‌پرسد: آيا زردشت پيامبر مجوس است؟ امام مي‌فرمايد:زردشت در آيين مجوس با زمزمه آمد و ادعاي نبوت كرد و عده‌اي از آنان به او ايمان آورده و عده‌اي او را انكار كرده و بيرونش كردند تا اينكه در بيابان طعمه درندگان شد.[6]در حديث ديگري امام مي‌فرمايد: مجوس پيامبري داشت كه او را كشتند و كتابش را سوزاندند، او كتابي كه در پوست 12 هزار گاو نوشته شده بود، را به ميان آنان آورد و به او جاماسب گفته مي‌شود.[7]طبق اين حديث زرتشت بنيانگذار آئين مجوس نبوده و دو آيين مجوس و زرتشت مترادف هم نيستند، طبق اظهار نظر مولف تاج العروس، «زرتشت» مصلح در ميان مجوس بوده و آيين زردشت در طول آئين مجوس بوده و از شاخه‌هاي آن است كه با گذشت زمان گسترش يافته و جايگزين و تنها قرائت از دين مجوس شده است.[8] بنابراين با توجه به نص قرآن(فاطر/24) و روايت پيامبر(ص) اينكه مجوس پيامبري داشتند نتيجه مي­گيريم كه از ايرانيان نيز پيامبري براي هدايت آنها مبعوث شده است، گرچه نام آن در تاريخ مشخص نيست.جواب قسمت دوم:احاديثي در رابطه با فضيلت ايرانياندر روايات اسلامي به مناسبت‌هاي مختلف خلق و روحيه ايراني مخصوصا از دو جهت، مورد ستايش قرار گفته است: 1. بي‌تعصبي و آزادفكري؛ 2. دانش دوستي.نه تنها در احاديث ايرانيان (با تعبير اهل الفارس و غيره (عجم و...)) مورد ستايش قرار گرفته‌اند، بلكه بالاتر از آن در قرآن هم ايرانيان مورد ستايش و توجه قرار گرفته‌اند. در اينجا تنها به ذكر چند آيه و روايت ازكتاب «خدمات متقابل اسلام و ايران» شهيد مطهري اكتفا مي‌كنيم.سورة نساء، آيه 133: «إن يشا يذهبكم ايها الناس و يأت بآخرين و كان الله علي ذلك قديراً»؛ اگر خدا بخواهد شما را مي‌برد و ديگران را به جاي شما مي‌آورد، خداوند بر هر چيزي تواناست.به نقل تفسير الميزان بيضاوي در تفسير خود آورده: وقتي اين آيه نازل شد پيغمبر دست بر پشت سلمان گذاشت و گفت آنها قوم اين هستند.[9]سورة انعام، آية 89: «اگر اينان (اعراب) به قرآن كافر شوند، همانا ما كساني را خواهيم گمارد كه قدر آن را بدانند به آن مؤمن باشند». امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: اين امر (پشت كردن مردم عرب به قرآن) تحقق پيدا كرد و خداوند به جاي آنها موالي (ايرانيان) را فرستاده و آنها از جان و دل اسلام را پذيرفتند.[10]سورة محمد آيه 38: «اگر شما به قرآن پشت كنيد، گروهي ديگر جاي شما را خواهند گرفت كه مانند شما نباشند.»در ذيل اين آيه امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «منظور از قوم ديگر، موالي (ايرانيان) هستند».[11]پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ در ضمن روايتي مي‌فرمايد: «اگر ايمان به ستارة ثريا آويخته باشد، مرداني از عجم بدان دست خواهند يافت». در جاي ديگر به جاي «ايمان» «علم» نقل شده است.[12]سوره شعرا، آيه 198 و 199: «اگر قرآن را بر فردي از عجم فرو مي‌فرستاديم، اينان (اعراب) هرگز ايمان نمي‌آوردند.»امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: آري اگر قرآن بر عجم نازل شده بود عرب به آن ايمان نمي‌آورد، ولي بر عرب نازل گشت و عجم ايمان آورد و اين فضيلت عجم است.البته كلمة عجم ملطق و شامل غير اعراب است؛ ولي ظاهرا منظور از كلمة عجم كه در حديث آمده خصوص ايرانيان است.[13]علي ـ عليه السّلام ـ در جواب اعتراض يكي از سرداران معروف عرب نسبت به ايران فرمود:اين شكم‌گنده‌ها (اعراب) خودشان روزها در بستر نرم استراحت مي‌كنند و آنها (موالي و ايرانيان) روزهاي گرم به خاطر خدا فعاليت مي‌كنند و آن گاه از من مي‌خواهند كه آنها را طرد كنم، تا از ستمكاران باشم، قسم به خدا كه دانه را شكافت و آدمي را آفريد كه از رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ شنيدم فرمود: به خدا همچنان كه در ابتدا شما، ايرانيان را به خاطر اسلام با شمشير خواهيد زد، بعد ايرانيان شما را با شمشير به خاطر اسلام خواهند زد».[14]معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. رابطه ايران با اسلام و تشيع،،نويسنده: محمد محمدي اشتهاردي.2. خدمات اسلام و ايران،،نويسنده: شهيد مطهري.3. مروج الذهب،،نويسنده: مسعودي. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه