اگر بر اساس برهان عقلي، وجود رهبر الهي ضروري باشد، بايد ‏هميشه شاهد رهبران و زمامداران الهي باشیم؛ در حالي كه پس از اسلام، بجز زمان پيامبر (ص) و چند سال از حاكميت اميرالمؤمنين (ع) و امام ‏حسن (ع)، كسي كه رهبري الهي را عهده‌دار باشد نداشته‌ايم.‏‎ ‎

اشخاصي كه علاوه بر دو شرط شناخت اسلام و عدالت، واجد سومين شرط يعني توان اجراي قانون ‏باشند، در غير زمان حاكميّت آن بزرگواران نيز همواره وجود داشته‌اند و مقتضاي برهان، وجود داشتن چنين ‏اشخاصي است نه تحقق حكومت اسلامي؛ زيرا تحقق حكومت، بستگي به شرايطي و من جمله پذيرش ‏مردم دارد؛ چنانكه اميرالمؤمنين (عليه‌السلام) چه پيش از رجوع مردم و چه پس از آن، رهبر الهي بود و عدم ‏پذيرش مردم در آن رُبع قرني كه در مظلوميت به سر مي‌برد، آسيبي به شايستگي و صلاحيت رهبري ايشان ‏نمي‌زد؛ آنچه تغيير كرد، امت بود نه امام؛ يعني مردم كه قبلا ً «امّت بالقوه» بودند، پس از مدّتي به رشد ‏رسيده، «امّت بالفعل» گشتند، ولي حضرت امير (عليه‌السلام) پيش از رجوع آنان نيز از سوي خداوند «امام ‏بالفعل» بود كه شرايط رهبري را بالفعل داشت.‏‎ ‎تذكر: 1ـ مهم، وجود شخصيت حقوقي رهبران الهي است كه گاهي با شخصيّت حقيقي آنان همراه است و ‏زماني با نائبان و اوصياي خاص و گاهي نيز با نائبان و اوصياي عام؛ پس هرگز خلأ رهبري نبوده و نيست.‏‎ ‎‏2ـ مفهوم اضافيِ امامت و امت، متقابل‌اند؛ يعني تا امّت بالفعل وجود نداشته باشد، امام بالفعل نيز وجود ‏نخواهد داشت و بالعكس؛ ليكن از لحاظ شرائط علمي و عملي، تفكيك ممكن است؛ يعني ممكن است ‏شخصي واجد همه شرائط علمي و عملي رهبري باشد، ولي مردم در اثر جهل و غفلت يا تجاهل و تغافل، ‏امامت او را نپذيرند و پس از آنكه به بلوغ سياسي بار يافتند و جهل و غفلت آنان به علم و درايت تبديل شد و ‏تعامي آنان به تعامل سياسي و مشاهده شكوفائي رهبري مبدل شد، امامت وي را پذيرا شوند. در اينجا، ‏آنچه از قوّه به فعليّت آمده، رشد سياسي امت است نه امام؛ گرچه مفهوم اضافي امامت، قبلا ً بالقوه بود و ‏اكنون بالفعل است.‏‎ ‎‏‏‏‏ مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولايت فقيه، ص 368، 369)‏ .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه