قدرت خوش اخلاقی ۲

در شماره قبل، سه مورد از کارهایی که با قدرت خوش اخلاقی انجام می شود گفته شد. این شماره سه نمونه دیگر بررسی می شود. شنوای نظرات شما هستیم.   4- تقویت موقعیت اجتماعی: انسان موجودی اجتماعی است و جامعه، عرصه ای برای ایفای نقش است. به همین دلیل، برای آدمی ضرورت دارد که برای خویش موقعیت اجتماعی مناسبی بیابد تا بتواند در آن نقش مثبت و مفیدی ایفا کند. خوش اخلاق بودن به انسان کمک شایانی می کند تا بتواند موقعیت اجتماعی خود را در جامعه بهبود بخشد و مقام و منزلت خود را در میان مردم رفعت دهد. البته در عین حال که این حالت برای انسان ذاتا مطلوب است و شهرت و محبوبیت اجتماعی در فطرت انسان وجود دارد، وسیله بسیار خوبی نیز برای خدمت به مردم و رشد شخصیت اخلاقی خود فرد محسوب می شود. ممکن است کسی در ذات خود فرد مهم، بزرگ و صاحب کمالاتی نباشد، اما بتواند با برخورد خوش و ا خلاق نیکو، رفعت مقام بیابد و به مناصب بزرگ اجتماعی برسد و یا کسی که دارای کمالات بسیاری است، به دلیل بد اخلاق بودن از جامعه طرد و منزوی شود و مورد اقبال مردم نباشد. اگر دوست دارید در جامعه خود فردی مورد احترام و عزیز باشید، حتما اخلاق خود را نیکو کنید و مطمئن باشید که به شهرت و محبوبیت دست خواهید یافت و می توانید از این طریق به دین و ملت خود در جهت پیشرفت و کمال خدمت نمایید. امام صادق(ع) در این زمینه فرموده: چه بسیار فرد بی مقداری که خوشرویی اش او را برتری بخشیده است.  کم من وضیع رفعه حسن خلقه. 10 امیر المومنین على(ع) نیز فرموده است: چه بسیار انسان هاى عزیزى که اخلاق بد ایشان را ذلیل ساخته است و چه بسیار انسان هاى ذلیلى که با اخلاق خوش به عزت رسیده اند.   5- تقویت ایمان: یکی از راه های تقویت ایمان نیز خوش اخلاق بودن است. اهل ایمان بر این باوراند که ذات الهی در چهره بندگان خویش ظهور کرده است، بنابراین کسی که به خداوند ایمان دارد و مردم را مظاهر و مخلوقات او می داند و به گفته معصومان(ع) درباره نتایج اخروی اخلاق نیکو باور دارد، با بندگان خدای به خشم سخن نمی گوید، روی بر مظاهر خداوند ترش نمی کند، به صورت خلق خدا اخم نمی نماید و با تمام انسان ها به مهر سخن می گوید، زیرا مسلمان اهل توحید است و این انگاره به او می آموزد که مهرورزی با مردم، چیزی غیر از دوستی با خداوند نیست. رسول گرامی اسلام (ص) در این باره فرموده: آنگاه که خداوند ایمان را آفرید آنرا به خوش اخلاقى و سخاوت تقویت نمود و همچنین هنگامى که کفر را آفرید آنرا نیز به بد اخلاقى و بخل تقویت نمود. کاملترین مردم از حیث ایمان و شبیه ترین آنها به من، خوش اخلاق ترین آنها است. ایمان با حسن خلق کاملا به هم آمیخته است و آدم بد اخلاق را نمی توان مسلمان نامید، زیرا از دیدگاه روایات اسلامی مسلمان بودن با بد اخلاقی در تضاد است. جالب است که در روایتی از آن حضرت آمده است: اسلام، یعنى حسن خلق. در مقابل حسن خلق، خشم، عصبانیت و بد خلقی است که در بسیاری از موارد انسان را به غیبت ، بدگویی ، توهین و تعرض به حیثیت و آبرو و گاهی چپاول اموال و تهدید جان مردم وادار می‌کند و همه اینها خلاف دین و شریعت است و از توان ایمان و تقوای انسان به شدت می‌کاهد.   6- تقویت درجات معنوی: اگر می خواهید درجات معنوی خویش را در دنیا و آخرت رفعت ببخشید و از صراط و محاسبه الهی آسان بگذرید و به برترین منازل بهشت راه یابید، یکی از راه های مطمئن و موثر آن این است که با بندگان خداوند به نیکویی سخن بگویید، گشاده رو باشید و مهر ورزی را شیوه دائمی زندگی خویش سازید. این روش مانع بسیار خوبی برای مقابله با بدبینی، دشمنی و بدرفتاری با مردمان است و خود به خود نامه عمل انسان را از گناه سبک و به انواع ثواب سنگین می کند. در روایات آمده است: اخلاق نیکو حساب را آسان می کند. امام علی(علیه السلام) در این باره فرموده است: اخلاقت را نیکو کن تا خداوند حسابت را آسان کند. حسن خلقک یحفف الله حسابک. 11  از روایات استفاده می شود که خوش اخلاقى، اولین، سنگین ترین، نیکوترین، با فضیلت ترین چیزى است که روز قیامت در ترازوى عمل انسان قرار داده مى شود. رسول خدا (ص) فرمود: اول چیزى که روز قیامت در ترازوى حساب بنده مى نهند اخلاق نیکوی او است . اول ما یوضع فی میزان العبد یوم القیامه حسن خلقه. 12 خوش اخلاقی یکی از مهمترین نیروهایی است که می تواند صاحب خود را وارد بهشت می کند. در این زمینه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: بیشترین امتیازی که امت من به سبب داشتن آن به بهشت می رود، تقوای الهی و خوش خلقی است. اکثر ما تلج به امتی الجنه،تقوی الله و حسن الخلق. 13 گشاده رویی می تواند باعث آمرزش گناهان شود. امام صادق (ع) فرمود: بدرستی که اخلاق نیکو لغزش ها را ذوب می کند، همان گونه که آفتاب یخ را. ان الخلق الحسن یمیت الخطیئه کما تمیث الشمس الجلید.  14 انسان با برخورد شاد اجتماعی و حسن خلق می تواند به برترین درجات بهشت راه یابد. پیامبر اکرم (ص) فرمود:  به درستی که بنده، در سایه خوش خلقی خود به درجات بزرگ و مقامات والایی در آخرت می رسد، در حالی که ممکن است عبادتش ضعیف است. ان العبد لیبلغ به حسن خلقه عظیم درجات الآخره و اشرف المنازل و انه ضعیف العباده.  15 در مقابل نقل شده که فرمود: به راستى ممکن است بنده اى به خاطر بداخلاقى به پائین ترین درکات جهنم سقوط نماید.   پی نوشت ها: 10-  شرح غررالحکم، ج 4، ص 558. 11-  بحارالانوار، ج 71، ص 383. 12-  .  بحار الانوار، ج 68 / 385 ، باب 92. 13-  اصول کافی، ج 2، ص 100. 14-  بحارالانوار، ج 71، ص375. 15-  محجة البیضاء، ج 5، ص 93.     .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه