دو نوع استدلال در قرآن هست. یک نوع استدلال بر معاد، بر اساس توحید است که قرآن می گوید ممکن نیست خدا، خدا باشد ولی معادی نباشد، یعنی اگر معاد نباشد خلقت عبث است. این خودش یک استدلال است. قرآن خواسته روی این مطلب استدلال کند: «اَفَحَبِسْتُمْ اَنًما خَلَقناکُم عَبَثاً وَ اَنًکُمْ اِلَینا لا تُرْجَعونَ».

دو نوع استدلال در قرآن هست. یک نوع استدلال بر معاد، بر اساس توحید است که قرآن می گوید ممکن نیست خدا، خدا باشد ولی معادی نباشد، یعنی اگر معاد نباشد خلقت عبث است. این خودش یک استدلال است. قرآن خواسته روی این مطلب استدلال کند: «اَفَحَبِسْتُمْ اَنًما خَلَقناکُم عَبَثاً وَ اَنًکُمْ اِلَینا لا تُرْجَعونَ». (مؤمنون/115) قرآن در واقع این طور می گوید: یا باید بگویید خدایی نیست، پس خلقت و آفرینش عبث، باطل و بیهوده است، دنبال حکمت در خلقت نباید رفت و مانعی نخواهد داشت که خلقت بر عبث و بیهوده باشد، و یا اگر خدایی هست که جهان را آفریده است معادی هم باید باشد، معاد متمم خلقت است، مکمل جزئی از خلقت است که با نبودن آن، خلقت ناقص، عبث و بیهوده است.یک سلسله استدلالهای دیگر هم در قرآن هست که همان نظام موجود و مشهود را دلیل بر قیامت قرار می دهد. در اول سوره حج و مؤمنون هست که ایها الناس! اگر در بعث و در قیامت شک و ریب دارید، پس ببینید خلقت خودتان را، بعد خلقت خود ما را می گوید که شما را از نطفه آفریدیم، نطفه را از خاک آفریدیم، بعد نطفه را به علقه و علقه را به مضغه تبدیل کردیم، بعد برای مضغه استخوان قرار دادیم، بعد گوشت پوشاندیم، بعد شما را به صورت طفل در آوردیم، «ثُم انکم بعد ذلک لَمِیّتون، ثُم اِنّکم یومَ القِیامَه تُبعَثونَ» (مؤمنون/15 و 16) همچنین کانه همین راهی را که تا حالا آمده اید ادامه می دهید تا منتهی می شود به قیامت. مجموعه آثار شهید مطهری ج4 - معاد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه