موضوع زكات دادن حضرت علي عليه السلام در ركوع تا چه اندازه صحت دارد و آن حضرت چگونه يك بار در ركوع به فقير انگشتر مي دهد و زماني در حال نماز از پايش تير خارج مي كنند و ايشان متوجه نمي شود؟

داستان بخشيدن انگشتر به فقير در ركوع و نزول آيه 55 سوره «مائده» در شأن حضرت علي عليه السلام را عده زيادي از اصحاب پيامبر خدا صلي الله عليه و آله نقل كرده اند. ابن عباس، عمار ياسر، عبدالله بن سلام، انس بن مالك، جابر بن عبدالله و ابوذر غفاري در شمار گويندگان اين روايتند.در كتاب غاية المرام 24 حديث دراين باره از كتاب هاي اهل سنت آورده شده است. منابع آن حديث، عبارتند از:1. محب الدين طبري، ذخائر العقبي، ص 88؛2. قاضي شوكاني، فتح الغدير، ص 50؛3. جامع الاصول، ج 9، ص 478؛4. واحدي، اسباب النزول، ص 148؛5. لباب النقول سيوطي، ص 105؛6. تفسير طبري، ص 165؛7. تفسير فخر رازي، ج 3، ص 431؛8. جلال الدين سيوطي، تفسير درالمنثور، ج 2، ص 393؛ (1)9. علاءالدين علي المتقي بن حسام الدين الهندي، كنز العمال في سنن الاقوال و الافعال، ج 6، ص 391.اين حديث از جمله احاديث متواتر است كه هيچ ترديدي در آن نيست، ولي چگونه امام علي عليه السلام زماني در نماز، انگشترش را به فقير مي دهد و زماني نيز در نماز تير از پاي حضرت بيرون مي كشند؟بايد گفت حالات انسان همواره يكسان نيست؛ يعني نمي توان چنين ادعايي كرد كه حضرت علي عليه السلام هرگز در نمازهاي خود توجهي به اطراف يا بدن خود نداشته است. بنابراين، اشكالي ندارد كه در يكي از نمازها به اطراف توجه كند و به فقير انگشتر بدهد و در نمازي نيز آن چنان غرق در عبادت باشد كه بر كشيدن تير از پاي را حس نكند.بر اين اساس، شرايط گوناگون زماني، مكاني و روحي فرد، در هر زمان نيازهايي دارد، چنان كه پيامبر خدا صلي الله عليه و آله نيز گاهي در نماز به اطراف توجه مي كرد. براي مثال، روزي پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله هنگام نماز متوجه شد كه ديوار گلي مسجد، آلوده به اخلاط سينه است. حضرت در حين نماز چند قدم به جلو رفته و با چوبي، آلودگي را از مسجد دور كرد.(2)در ضمن، بايد توجه داشت كه ميان «خارج كردن پيكان از بدن» و «بخشيدن انگشتر به فقير» تفاوت بسياري است؛ زيرا خارج كردن پيكان از بدن، جنبه شخصي و جسمي دارد و از مقام توجه كامل به خداوند و غرق شدن در ذات او حكايت دارد؛ ولي توجه به حال بنده فقير و محرومي كه در مسجد پيغمبر اسلام صلي الله عليه و آله ناله مظلومانه سر داده و درخواست كمك مي كند، حركتي خدايي و قربي است و با توجه به خدا تناسب دارد.بنابراين حضرت در آنجا كه به فقير عطايي مي بخشد، در حقيقت، توجه او به خدا بوده است نه خود. به عبارت ديگر، كمک به خلق خدا و مستمندان و فقيران، يكي از عبادت هاي بزرگ است و با نماز هم خواني كامل دارد. بدين ترتيب، جاي تعجب نيست كه ناله سوزان و نافذ آن فقير محروم و استرحام در مسجد، دلِ آگاه امام علي عليه السلام را هنگام نماز متوجه خود سازد. اين عمل به قدري شايسته و ارزنده بود كه آيه اي درباره آن نازل شد.(3)پی نوشتها:1. در اين مورد مطالعه کتاب رويا جعفري، بررسي و استخراج روايات وارده در فضايل علي علیه السلام در تفسير الدر المنثور، مفيد است.2. وسائل الشيعه، ج 5، ص 191.3. نک: مائده: 55.منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389) .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه