زندگاني امام هادي (عليه السّلام) را توضيح دهيد.

امام ابوالحسن علي النقي الهادي عليه السلام پيشواي دهم شيعيان، در نيمه ذي حجه سال 212 ه.ق در اطراف مدينه در محلي به نام «صُريا» به دنيا آمد.[1] پدرش پيشواي نهم، امام جواد (عليه السّلام) و مادرش بانوي گرامي سمانه است كه كنيزي با فضيلت و تقوا بود. مشهورترين القاب امام دهم، نقي و هادي است و به آن حضرت ابوالحسن الثالث نيز مي‌گويند.[2]امام هادي (عليه السّلام) در سال 220ه پس از شهادت پدر گراميش كه هنوز بيش از هشت سال نداشت [3]، به امامت رسيد. آن حضرت در مدت امامت خود، با چند تن از خلفاي عباسي معاصر بود كه عبارتند از:1. معتصم، برادر مأمون2. واثق، پسر معتصم3. متوكل، برادر واثق4. منتصر، پسر متوكل5. مستعين، پسر عموي منتصر6. معتزّ، پسر ديگر متوكل[4]به دستور متوكل، آن امام عزيز را به اجبار به سامرا آوردند.[5] امام عليه السلام تا پايان عمر خود ـ بيش از بيست سال‌ـ در اين شهر به سر برد. شيخ مفيد با اشاره به اقامت اجباري امام در سامرا مي‌نويسد: آن حضرت به ظاهر مورد احترام خليفه بود، ولي در باطن به وسيله متوكل دسيسه‌هايي عليه آن حضرت مي‌شد كه هيچ يك از اين نقشه‌ها در عمل موفق نبود.[6] عصر زندگي امام هادي عليه السلام ، عصر اختناق و استبداد بود و امام عليه السلام براي فعاليت فرهنگي در سطح گسترده آزادي عمل نداشت، ولي در همان شرائط نامساعد، علاوه بر فعاليت هاي فرهنگي از طريق مناظره با مكاتب عقيدتي متعددي همچون «معتزله» و «اشاعره»،[7] مكاتبات، پاسخگويي به سوال ها و شبهات و تبيين بينش درست در برابر مكاتب كلامي منحرف، راويان و محدثان و بزرگاني از شيعه را تربيت كرد و علوم و معارف اسلامي را به آنان آموزش داد. شيخ طوسي، تعداد شاگردان آن حضرت در زمينه‌هاي مختلف علوم اسلامي را 185 نفر مي‌داند.[8]امام هادي (عليه السّلام) در مدت اقامت خود در سامرا. چندين بار، روياروي فقيهان درباري قرار گرفت؛ وقتي كه در ميان فقهاي دربار اختلاف فتوا به وجود مي‌آمد، آنان ناگزير براي حل مشكل به امام عليه السلام مراجعه مي‌كردند و آن حضرت با دانش امامت و استدلال روشن، چنان مسئله را مي‌شكافت كه فقها در برابر آن ناگزير به تحسين و تسليم مي‌شدند.[9]امام هادي (عليه السّلام) در طول زندگي خود، با غلات ( كساني كه در حق ايشان غلو مي‌كردند) ، مبارزه كرده و آنان را از خود طرد مي‌نمودند كه از جملة آنان علي بن حسكه استاد قاسم شعراني يقطيني كه از بزرگان غلات و مطرود ائمه طاهرين عليهم السلام است.[10] از انحرافاتي كه غلات شيعه پديد آورده و سبب حمله ديگر فرق اسلامي به آنها شدند، مشكل تحريف قرآن بود، امام هادي عليه السلام ضمن رساله مفصلي كه ابن شعبه حرّاني از آن نقل كرده، به شدت بر تحريف نشدن قرآن و اينکه قرآن کريم همه جا اصل و محور مي باشد، تكيه و اصرار مي ورزيده و آن را در مقام سنجش روايات و تشخيص صحيح از ناصحيح به عنوان معياري دقيق اعلام نمود.[11]امام هادي (عليه السّلام) همواره در سامرا از چنان شخصيت والا و عظمت روحي برخوردار بود كه همگان در مقابل وي فروتني نشان مي‌دادند و ناخواسته در برابرش تواضع كرده و سخت محترمش مي‌داشتند.[12]آن حضرت در سامرا تحت كنترل و مراقبت قرار داشت، اما با وجود همة رنج ها و محدوديت ها هرگز به كم ترين سازش با ستمگران تن نداد، سرانجام در زمان معتز مسموم گرديد [13] و در ماه رجب سال 254 هجري پس از بيست سال و نه ماه اقامت در سامراء به شهادت رسيد و در خانه خويش به خاك سپرده شد.[14]معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. سيره پيشوايان، ، نويسنده: مهدي پيشوائي2. زندگاني عسگريين، ، نويسنده: ابوالقاسم سحاب3. ستارگان درخشان (علي النقي)، ، نويسنده: محمد جواد نجفي .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه