مسیحیها و یهودیها که نماز و روزه را انجام نمی دهند در صورتی که در دین آنها طبق قرآن وجود دارد، می توانند به بهشت بروند؟

1ـ قاعده کلّی که خداوند متعال در باب تکلیف بیان نموده این است که: « لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَتْ. ـــــ خدا هیچ کس را جز به اندازه ی توانایی اش تکلیف نمى کند. نیکیهاى هر کس به نفع خود او و بدیهایش نیز به ضرر خود اوست.» ( بقره:286)بر این اساس ، اگر کسی از دین حقّ مطلع و بر حقآنیّت آن واقف است مکلّف به تبعیّت از دین حقّ بوده غیر از دین حقّ از او پذیرفته نمی شود ؛ « وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ ــــــ و هر کس جز اسلام آیینى براى خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد؛ و او در آخرت، از زیانکاران است.» (آل عمران:85). امّا اگر کسی از دین حقّ مطلع نباشد یا حقّانیّت آن ــ در عین اینکه تحقیق نموده ــ برایش اثبات نشود یا اساساً توانایی تحقیق نداشته باشد ، بر اساس آن دین مورد مواخذه قرار نخواهد گرفت و حساب اخروی او بر اساس حقایق و احکام الهی خواهد بود که در اختیار دارد. بر این مبنا آن عدّه از اهل کتاب که از حقانیّت اسلام اطّلاع ندارند و در این عدم اطّلاع نیز مقصّر نیستند ، بر اساس دین خودشان بازخواست خواهند شد البته آن مقدار از دینشان که مطابق با حقّ است. در میان این ادیان آسمانی برخی مثل یهودیّت ، نماز و روزه و حجاب و امثال آن را بر پیروانشان واجب می دانند لذا اگر به آنها پایبند باشند اجر مناسب خود را خواهند داشت و الّا به خاطر ترک آن معذّب می شوند. امّا برخی ادیان آسمانی تحریف شده مثل مسیحیّت ، گرچه نماز و روزه و حجاب و امثال آن را به رسمیّت می شناسند ولی انجام آن را بر پیروان خود واجب ندانسته لذا ترک آن را هم مستلزم عذاب نمی دانند. البته هیچ دین الهی ــ هر چند تحریف شده ــ نیست که پاره ای از حسنات و بخصوص حسنات اخلاقی را بر پیروانش واجب نشمرده باشد ؛ لذا همه ی اهل کتاب اعمال واجبی دارند که باید به آنها پایبند باشد ؛ بخصوص که بسیاری از این اعمال ، افزون بر حکم دین ، فتوای عقل نیز می باشند ؛ لذا در باب این اعمال حقّ حجّت بر آنان تمام است. 2ـ امّا اینکه تعدادی از اهل کتاب با شرائط پیش گفته اجر اعمال خود را خواهند داشت ، به این معنا نیست که دین تحریف شده ی آنها ، دین حقّ است یا دین آنها نصیبی از حقّانیّت دارد. باید توجّه داشت که بحث حقّانیّت یک دین جدا از بحث نجات پیروان آن دین است. تابعین حقیقی دین حقّ یقیناً اهل نجات نیز خواهند بود ولی چنین نیست که هر اهل نجاتی دارای دین حقّ نیز باشد. برای مثال بسیاری از کودکان و عقب مانده های ذهنی و مستضعفین فکری نیز در آخرت وارد جهنّم نمی شوند ولی این بدان معنا نیست که آنها بر اساس عمل به دین حقّ ، اهل نجات شده اند ؛ چون آنان اساساً دین نمی دانستند یا فهم درستی از دین نداشتند تا بر اساس آن اهل نجات بوده باشند. اهل کتابی هم که به علل موجّه دسترسی به دین حقّ نداشته اند ، در مساله ی حساب رسی اعمال تا حدودی شبیه همین افرادند. 3ـ همچنین باید توجّه داشت که همه ی اهل جهنّم تا ابد در جهنّم نخواهند ماند ، بلکه بسیاری از اهل جهنّم که مراتبی از ایمان به خدا را داشته و در مقابل خدا استکبار نداشته اند ، بعد از تطهیر توسّط جهنّم ، سر آخر از آن رها گشته به بهشت وارد می شوند. لذا در مساله ی نجات اخروی طبق منطق اهل بیت (ع) شیعه با مسلمان غیر شیعه برابر نیست و مسلمان غیر شیعه نیز با اهل کتاب در یک رتبه نیست و اهل کتاب نیز با خداباوران غیر اهل کتاب همتراز نیستند و خداباوران غیر اهل کتاب نیز با منکران خدا یکسان نیستند و منکران غیر عنود نیز با منکران مستکبر در یک سطح نمی باشند. همینطور اهل عمل صالح با غیر عاملین در یک رتبه نخواهند بود. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه