درباره گروه «شیخیه» توضیح دهید.

شیخى گرى، نوعى انشعاب از تشیع است که در قرن دوازدهم هجرى پدید آمد. بنیان گذار آن شیخ احمد احسائى است. وى که در زمان فتحعلى شاه در کربلا مى زیست، ذاتاً مرد تیزهوش و زبان دارى بوده و شاگردان زیادى هم داشت که در ایران و عراق و جنوب عربستان بسیار معروف شدند. شیخ احمد احسائى، از آنجا که هم به تشیع دلبستگى داشت و هم به فلسفه یونان و نمى توانست از یکى بریده و به دیگرى بپیوندد، راهى تازه و چاره اى نو اندیشید و سرانجام تغییرات و دگرگونى هایى در تشیع پدید آورد و آن را در قالب هایى عنوان نمود که باعث خشم شیعیان گردید. بعضى از دیدگاه هاى منسوب به او و طرفدارانش چنین است:1. آفریننده این جهان امامان بوده و روزى دهنده و گرداننده نیز آنها هستند و خدا رشته کارها را به دست آنان سپرده است.2. پیامبر(ص) چون به معراج رفت در گذشتن از کره آب، «عنصر آبى» و در گذشتن از کره باد، «عنصر هوایى» و در گذشتن از کره آتش «عنصر آتشى» خود را انداخت تا بتواند از تن و چارچوب مادى به درآید و رها گردد و قادر باشد از کره هاى آسمانى بگذرد.3. انسان در معاد با جسم و عنصر ظاهر نمى شود؛ بلکه در قالب «هور قلیائى» دوباره جان مى گیرد.4. انسان دو جسم و دو جسد دارد:الف. نخست جسدى است که از عناصر زمانى آب، خاک، هوا و آتش ترکیب شده است. گاهى مانند لباس آن را مى پوشد و گاهى درمى آورد. هیچ گونه لذت و رنج، طاعت و معصیت به او نسبت داده نمى شود ؛ در هنگام مرگ این لباس را وامى گذارد.ب. جسد هور قلیائى یا برزخى، همان طینت انسان و واسط بین عالم ملک و ملکوت است و پس از مرگ در قبر مرده، باقى مى ماند. اما هنگام نفخ صور اول (نفخ اماته) روح از آن جدا مى شود و هنگام صور دوم (نفخ احیاء) دوباره روح به آن باز مى گردد. پس روح انسان در قیامت با همین جسد هور قلیائى، بازخواهد گشت و حساب پس خواهد داد و داخل بهشت یا دوزخ خواهد شد.جهت آگاهى بیشتر در رابطه با جسم اول و دوم نیز بنگرید : رضا برنجکار، آشنایى با فرق و مذاهب اسلامى، ص 174 و 175.5. اصول دین چهار اصل است: توحید، نبوت، امامت و اعتقاد به «رکن رابع».6. واژه «امام» به مفهوم پیشواى شیعه کامل و «رکن رابع» است. زمین هرگز از وجود امام و حجّت خالى نیست تا آنکه خود امام «یعنى حضرت صاحب(عج )» ظاهر شود. از این رو به کار بردن اصطلاح امام و حجّت، بر «شیعى کامل»، اشکالى ندارد و مهم آن است که در هر عصرى و زمانى، عادلانى خواهند آمد که وظیفه شان دفاع از دین و ارشاد خلایق است.7. مقصود از امام زمان در این باب نگا: مدرس چهاردهى، شیخیگرى، بابیگرى، کتابفروشى فروغى تهران، بى تا ؛ مجموع کتاب و تاریخ جامع بهائیت (نوماسونى )، بهرام انواسیبابى، انتشارات سخن، تهران، چاپ پنجم 1374 صص 24 - 68، فصل دوم. . در روایات، حضرت صاحب الامر(عج ) نیست؛ بلکه مقصود «شیعه کل» و یا «رکن رابع» است که همان حجت هاى خداوند بر خلق و واسطه هایى میان امام غایب و خلق هستندبرخى برآنند که منشأ اکثر آراى نادرست و غلوآمیز شیخیه؛ سید کاظم رشتى شاگرد شیخ احمد احسایى است و شیخ به آنها اعتقاد نداشته است.سید محسن الامین، اعیان الشیعه، ج 2، ص 590. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه