شباهتها و تفاوتهای حکومت حضرت امام مهدی(عج)، با حکومت حضرت سلیمان(ع)، چیست؟ آیا حوادث و معجزاتی که در حکومت سلیمان نبی بود، در زمان حکومت حضرت مهدی(عج) هم خواهد بود؟ ولی احتمالا باید حکومت امام زمان(عج)، بسیار با عظمت تر و برتر از حکومت سلیمان(ع) باشد؟

حکومت جهانی حضرت مهدی و حتی وجود مقدس ایشان شباهتهایی به حضرت سلیمان دارد ؛ همان گونه که تفاوتهایی بیز در میان آنها وجود دارد.شباهت حضرت مهدی علیه السلام و حضرت سلیمان 1. جانشینی :حضرت داوود (علی نبینا و علیه السلام)، حضرت سلیمان(ع) را جانشین و خلیفه خود قرار داد در حالیکه هنوز به سن بلوغ نرسیده بود. در حدیثی از امام جواد (ع) آمده است که فرمود: «خداوند تبارک تعالی به داوود وحی فرمود که سلیمان را خلیفه خود سازد، در حالیکه کودک بود و چوپانی گوسفندان می کرد. عباد و علمای بنی اسرائیل این مطلب را انکار کردند، پس خداوند تعالی وحی فرمود: عصاهای آن افراد را بگیر و عصای سلیمان را نیز بگیر و آنها را در اتاقی بگذار و در آن اتاق را به مهر خودشان مهر کن و چون فردا شود عصای هر کس برگ آورده و میوه داده بود او خلیفه است، پس داوود(ع) این مطلب را به آنها خبر داد، گفتند: ما راضی و تسلیم شدیم.کمال الدین، ج 1، ص 156» خداوند قائم (عج) را خلیفه قرار داد در حالیکه کودکی تقریبا پنج ساله بود و در زمان حیات پدرش به سؤالات سعد بن عبدالله قمی پاسخ گفت. 2. ملک و حکومتسلیمان(ع) گفت: «پروردگارا به من ملکی عنایت کن که برای هیچ کس بعد از من شایسته نباشد. » همانطور که متعارف است حکومت سلاطین جهان آمیخته به جور و فساد است ولی سلیمان می خواست حکومتش آنطور نباشد، همچنین سلطنت و حکومت پادشاهان و امرای زمین تنها بر انسانهاست ولی حکومت سلیمان(ع) بر جن و انس و پرندگان بود. خداوند می فرماید: «و لشکریان سلیمان از جن و انس و پرندگان برایش گرد آمدند. »خداوند متعال به حضرت مهدی (ع) نیز ملک و حکومتی عنایت خواهد فرمود که برای احدی از اولین و آخرین از نظر کمیت و کیفیت مانندش نبوده است. از لحاظ کمیت آن حضرت شرق و غرب را می گیرد و از نظر کیفیت، محض عدالت و عدالت خالص است و حکومتش تمام اهل آسمانها و زمین را شامل می گردد.3. تسخیر بادخدای تعالی باد را در تسخیر حضرت سلیمان قرار داده بود. خداوند می فرماید: «پس باد را به تسخیر او در آوردیم تا به نرمی هرکجا خواهد به فرمان او جریان یابد. » خداوند باد را در خدمت قائم(عج) نیز قرار می دهد. چنانچه در حدیثی که در کمال الدین روایت شده امام صادق (ع) فرمود: «پس خداوند تبارک و تعالی بادی برانگیزد که در هر بیابان ندا کند: این مهدی است که به قضاوت داوود(ع) و سلیمان(ع) قضاوت می کند و بینة نمی خواهد.کمال الدین، ج 2، ص671»4. غیبت از قوم : سلیمان مدتی از قومش غائب شد. قائم(عج)، غیبتش طولانی تر از سلیمان(ع) است.5. بازگشت آفتاب : آفتاب برای حضرت سلیمان(ع) بازگشت، حضرت مهدی (ع) نیز آفتاب و ماه را می خواند و آنها او را پاسخ می دهند.سلیمان (ع) حشمة الله بوده، قائم(عج) نیز حشمة الله است. تفاوت های دو حکومت براساس روایات ملک امام زمان(عج) فراتر از مٌلک سلیمان(ع) است . در واقع ملک سلیمان(ع) الگویی کوچک از حکومت امام عصر(عج) است . حکومت امام زمان(عج) از هر جهت فراتر از مٌلک سلیمان است، حکومت امام عصر(عج) تمام مؤلفه های تربیتی مٌلک سلیمان را در خود دارد، تمام معجزات سلیمان و بلکه فراتر، تمام معجزات پیامبران را در خود دارد. اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، نیز حکومت و سلطنت خود در آخرالزمان را حکومتی «عظیم تر» از ملک سلیمان می دانند. از روایات مربوط به حضرت مهدى (ع ) استفاده مى شود که حکومت اسلامى و جهانى اى را که آن حضرت بپا مى کند از فرمانروائى سلیمان و ذوالقرنین (ع ) با عظمت تر است که برخى روایات بر این موضوع صراحت دارد، مانند روایتى که از امام باقر (ع ) نقل شده است که فرمود:((قلمرو فرمانروائى ما از زمامدارى سلیمان بن داوود و حکومت ما از سلطنت او بزرگتر است ))و روایت بعدى حاکى از این است که ابزار و وسائلى در اختیار آن حضرت خواهد بود که در اختیار ذوالقرنین نبوده است و روایاتى که دلالت دارد به اینکه آنچه از پیامبران به ارث مانده است از جمله میراث سلیمان در اختیار وى قرار دارد و دنیا نزد او همچون کف دست او خواهد بود.زیرا قلمرو حکومت حضرت سلیمان (ع ) شامل فلسطین و سرزمین شام بود و مصر و ماوراى آن یعنى قاره آفریقا را در بر نمى گرفت و به گفته روایات یمن تا هند و چین و ممالک دیگر نیز در قلمرو فرمانروائى وى نبوده است ، بلکه طبق روایات شهر استخر واقع در جنوب ایران نیز خارج از حیطه فرمانروائى آن حضرت بوده است در حالیکه طبق روایات ، حکومت حضرت مهدى (ع ) سراسر جهان را فرا مى گیرد بگونه ایکه هیچ آبادى نمى ماند مگر آنکه در آن شهادت به یگانگى خدا و گواهى به رسالت پیامبر (ص ) داده مى شود و روى زمین ویرانه اى نمى ماند مگر آنکه آباد مى گردد.و از طرفى ، امکاناتى که در اختیار مهدى (ع ) مى باشد بیش از امکاناتى است که خداى سبحان در اختیار حضرت سلیمان قرار داد چه آنهائى که معجزه آسا و با عنایت الهى در اختیار وى قرار مى گیرد و چه آنهائى که از لحاظ پیشرفت علوم و بهره بردارى از امکانات طبیعى از آن برخوردار مى گردد و اما از حیث زمان ، طبق روایات و گفته مورخان فرمانروائى سلیمان (ع ) حدود نیم قرن طول کشید و پس از وفات او در سال 931 قبل از میلاد، انحراف بوجود آمد و دولت او از هم پاشید و بین دو مملکت قدس و نابلس جنگ در گرفت .گرچه روایات مربوط به مدت حکومت مهدى (ع ) در طول حیات او و پس ‍ از آن متفاوت است اما آنچه به اعتقاد ما مزیت دارد این است که حکومت جهانى حضرت ، تا پایان دنیا استمرار خواهد داشت و بعد از او، فرزندان وى که ادامه دهندگان راه آن حضرت مى باشند به حکومت مى رسند، آنگاه بعضى از پیامبران و امامان اهل بیت (ع ) به دنیا باز مى گردند و تا پایان این جهان حکمرانى خواهند کرد. معجزات در یاری امام مهدی(عج)نقش امدادهای غیبی در پیروزی حکومت جهانی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف قابل توجه است. حضرت با انجام دادن معجزاتی، مشکلات را از سر راه برمی دارد و یا با رعب و ترسی که خداوند در دل دشمن ایجاد می کند و با ملائکه ای که به یاری آن حضرت می فرستد، موجبات پیروزی آن حضرت فراهم می شود. این امدادهای الهی در طول تاریخ به بهترین نحو ممکن به کمک انسان ها آمده و آن ها را از زوال و نابودی، در حمایت گرفته است. از آیات قرآن به روشنی استفاده می شود که خداوند در مقابله حق و باطل، جانب جریان حق را نگه می دارد و از آن دفاع می کند و این دفاع خداوند، گاهی از طریق نیروهای پنهان و امدادهای غیبی صورت می گیرد. البته، در بزرگ ترین و وسیع ترین رویارویی حق با باطل و انقلابی که در راستای اهداف انبیاء در نظام هستی رخ خواهد داد، این سنت الهی بیش از پیش جلوه خواهد کرد.فرشتگان و جنیان در حدیثی از امام علی علیه السلام آمده است: « خداوند، مهدی را با فرشتگان و جن و شیعیان مخلص، یاری می کند».(1) در سخنی از امام باقر علیه السلام نیز می خوانیم: « فرشتگانی که در جنگ بدر به پیامبر یاری دادند، هنوز به آسمان بازنگشته اند تا اینکه صاحب الأمر را یاری رسانند. تعدادشان، پنج هزار فرشته است».(2)نیروهای طبیعت بخشی از امدادهای غیبی در عصر ظهور همان نیروها و امکانات طبیعی است که خداوند پیامبران خود را با آن ها مجهز کرده است؛ به وسیله نیروهایی چون باد و ابر و ... . این عوامل در اختیار برخی از پیامبران قبل نیز بوده استتابوت موسی علیه السلامدر روایتی از چگونگی استفاده امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از تابوت حضرت موسی علیه السلام، کاخ حضرت سلمیان علیه السلام، فرود آمدن عیسی علیه السلام و نمایان شدن باغ ارم ذات المعاد چنین آمده است: «هنگام ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، حضرت عیسی علیه السلام به زمین فرود می آید و کتاب ها را از انطاکیه گردآوری می کند. خداوند بر روی او از چهره ارم ذات العماد پرده برمی دارد و کاخی را که حضرت سلیمان علیه السلام پیش از مرگش ساخت، آشکار می سازد و حضرت دارایی های کاخ را گرد می آورد و آن را میان مسلمانان تقسیم می کند و تابوتی را که خداوند به ادبیا دستور انداختن آن را در دریای طبرستان داده بود، خارج می سازد. در آن تابوت، آنچه را که خاندان موسی و هارون علیهماالسلام به یادگار گذاشته اند، فرود می آورد. مرغ های بریانی که بنی اسراییل برای آیندگان خود ذخیره کرده اند، در آن است. آن گاه به کمک آن تابوت، شهرها را می گشاید. همان گونه که پیش از او نیز چنین کردند» .(3)فرشتگان زمینمحمد بن مسلم می گوید: «از امام صادق علیه السلام درباره میراث علم و اندازه آن پرسیدم. حضرت پاسخ داد: خداوند، در شرق و غرب عالم دو شهر دارد که در آن گروهی سکونت دارند و هر چند وقت یک بار با آنان دیدار می کنم و آنان از ظهور قائم می پرسند. گروهی از آنان، از روزی که به انتظار قائم بوده اند، سلاح خود را به زمین نمی گذارند. آنان، از خداوند می خواهند که حضرت را به آنان بنمایاند. هنگامی که مهدی قیام می کند، آنان همراه او می باشند ... اجتماع آنان، متشکل از پیر و جوان است. این گروه، از اندیشه و دستورهای امام آگاه هستند و آن را اجرا می کنند. حضرت، این سپاهیان را به جنگ هند، دیلم، روم، بربر، فارس، جابرسا، جابلقا ـ که دو شهر در شرق و غرب است ـ می فرستد. تمام پیروان ادیان را به اسلام، یکتاپرستی و ولایت ما دعوت می کنند که در صورت اجابت، مردم رهایی می یابند و اگر تخلف کردند، به قتل می رسانند که در تمام شرق و غرب عالم، همگان ایمان می آوردند».(4)در روایات از جمله امدادهای الهی به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مسخر ساختن عوامل طبیعی در ذیل اراده حضرت استنصرت الهی در آیه 40 سوره حج آمده است:« وَ لَیَنْصُرَنَّ اللّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللّهَ لَقَوِیٌّ عَزیزٌ» ؛ « و قطعاً خدا به کسی که [دین] او را یاری کند، یاری می دهد؛ چرا که خدا سخت نیرومند و شکست ناپذیر است». در روایات فراوانی از نصرت الهی به عنوان یکی از عوامل پیروزی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در قیام جهانی آن حضرت یاد شده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این باره فرموده است: « قائم اهل بیت من به نصرت الهی تأیید می شود».(5) نیروهای طبیعت بخشی از امدادهای غیبی در عصر ظهور همان نیروها و امکانات طبیعی است که خداوند پیامبران خود را با آن ها مجهز کرده است؛ به وسیله نیروهایی چون باد و ابر و ... . این عوامل در اختیار برخی از پیامبران قبل نیز بوده است. خداوند درباره تسخیر عوامل طبیعی توسط حضرت سلیمان علیه السلام فرموده است: « وَ لِسُلَیْمانَ الرِّیحَ عاصِفَةً تَجْری بِأَمْرِهِ إِلی اْلأَرْضِ الَّتی بارَکْنا فیها وَ کُنّا بِکُلِّ شَیْ ءٍ عالِمینَ»؛ « و تندباد را مسخر سلیمان ساختیم که به فرمان او به سوی سرزمینی که آن را پر برکت کرده بودیم، حرکت می کرد و ما از همه چیز آگاه بودیم».(6) در روایات از جمله امدادهای الهی به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مسخر ساختن عوامل طبیعی در ذیل اراده حضرت است.رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در بیان حوادث شب معراج به نقل از خداوند متعال چنین نقل فرموده است: « بادها را به تسخیر او در می آورم و گردنکشان سخت را رام او می سازم و او را بر نردبان ترقی بالا می برم و با لشکریان خود یاری اش می کنم و با فرشتگانم به او مدد می رسانم تا آنکه دعوتم را آشکار کند».(7) پی نوشت ها:1. دیلمى، ارشاد القلوب، ص 268.2. مستدرک الوسائل، ج 2، ص 448.3. الشیعه و الرجعه، ج 1، ص 136.4. بحارالأنوار، ج 27، ص 41 و ج 54، ص 334.5. کمال الدین، ج 1، ص 257.6. انبیاء: 81.7. کمال الدین، ج 1، ص 254. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه