مأمون به چه شیوه ای امام(علیه السلام) را به شهادت رسانید؟

امام به وسیله ی سَم به شهادت رسیدند. اباصلت هروی می گوید: بر علی بن موسی الرضا(علیه السلام) درآمدم، ایشان بیمار بودند. وقتی مرا دیدند، فرمودند: اباالصلت، قد سقونی السم؛[ مقاتل الطالبیین، ص 457. ] (مرا زهر دادند.)مأمون ایشان را به نوشیدن آب انار مسموم مجبور کرد و به دست خود، آن را به امام(علیه السلام) خوراند که این زهر سبب شهادت امام شد. دو روز پس از حادثه، حضرت رضا(علیه السلام) به ملکوتِ اعلا پیوستند. شیخ مفید ضمن بیان عامل فوق، به گزارش دیگری درباره ی مسمومیت امام اشاره می کند، مبنی بر این که مأمون به امام انگور مسموم خورانید و حضرت به شهادت رسیدند.[ الإرشاد، ج2، ص 270؛ نک: ابن طقطقی، الفخرى، ص 216.] ابوالفرج اصفهانی نیز به دو گزارش اشاره می کند که شیوه ی مسموم کردن امام را توسط مأمون شرح می دهد. به گزارش او دقت کنید: 1. محمدبن جَهم می گوید: امام رضا(علیه السلام) انگور بسیار دوست می داشتند. برای وی انگور تهیه کرده بودند؛ اما به آن انگور سوزن زده بودند. امام رضا(علیه السلام) در بیماری خود از آن انگورِ سوزن زده که با سَمّ لطیفی آلوده شده بود، خوردند.[ مقاتل الطالبیین، ص458. ] 2. عبدالله بن بشیر می گوید مأمون مرا طلبید و گفت: «با دست خود برای ما آب انار بگیر.» من با همان دست های آلوده انارها را آب گرفتم. مأمون از آن آب انار به علی بن موسی نوشانید. دیگر بیش از دو روز، در این دنیا به سر نبرد.[ مقاتل الطالبیین، ص457 و 458. ]ابن شادی، نویسنده ی مجمل التواریخ (نوشته: 520ق) نیز چنین می نویسد: «مأمون او را به توس زهر داد، اندر آب نار، به دست خویش و بِمُرد.»[ ابن شادی، مجمل التواریخ و القصص، ص458. ] دقت در این نکته نیز لازم و شایسته است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) پیش تر، از شهادت نواده ی خود این گونه خبر داده بودند: «سَیُقْتَلُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِی بِأَرْضِ خُرَاسَانَ بِالسَّمِّ ظُلْماً»[ عیون أخبار الرضا(علیه السلام)، ج2، ص 258. ]؛ «به زودی مردی از فرزندانم در خراسان، مظلومانه با سم کشته خواهد شد».خود امام رضا(علیه السلام) نیز فرموده بودند:«إِنِّی مَقْتُولٌ وَ مَسْمُومٌ وَ مَدْفُونٌ بِأَرْضِ غُرْبَة»[ بحار الأنوار، ج99، ص34. ]؛ «به درستی که من در سرزمین غربت کشته و مسموم خواهم شد و در آنجا مدفون می شوم».حضرت نیز در پاسخ به پرسش اباصلت، قاتل خود را بدترین خلق خدا نامیدند و فرمودند:«شرّ خلق الله فی زمانی یقتلنی بالسّمّ».[ محمدتقی مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ج 8، ص 562.] .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه