در حدیثی در کافی آمده: «إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا هَمَّ بِالْحَسَنَةِ خَرَجَ نَفَسُهُ طَیِّبَ الرِّیحِ فَقَالَ صَاحِبُ الْیَمِینِ لِصَاحِبِ الشِّمَالِ قُمْ فَإِنَّهُ قَدْ هَمَّ بِالْحَسَنَةِ فَإِذَا فَعَلَهَا کَانَ لِسَانُهُ قَلَمَهُ وَ رِیقُهُ مِدَادَهُ فَأَثْبَتَهَا لَهُ وَ إِذَا هَمَّ بِالسَّیِّئَةِ خَرَجَ نَفَسُهُ مُنْتِنَ الرِّیحِ فَیَقُولُ صَاحِبُ الشِّمَالِ لِصَاحِبِ الْیَمِینِ قِفْ فَإِنَّهُ قَدْ هَمَّ بِالسَّیِّئَةِ فَإِذَا هُوَ فَعَلَهَا کَانَ لِسَانُهُ قَلَمَهُ وَ رِیقُهُ مِدَادَهُ وَ أَثْبَتَهَا عَلَیْهِ». آیا می‌توان از این حدیث برداشت کرد که فرشتۀ سمت راست مسؤول کتابت سیّئات است، و فرشتۀ سمت چپ مسؤول کتابت حسنات؟ آیا ممکن است که راوی این حدیث دست چپ و راست را اشتباه کرده باشد؟با تشکّر

خیر به نظر می رسد اشتباهی صورت نگرفته و مفاد این روایت نوشتن اعمال خوب توسط فرشته سمت راست و اعمال بد توسط فرشته سمت چپ است دقت کنید که در فرض انجام کار نیک ملک سمت راست می گویدبرخیز چون ماموریت من آغاز شده شاید تصور شما این باشد که مقصود این است که برخیز و بنویس در حالی که در روایت نیامده برخیز و بنویس و متعلق آن محذوف است که ظهور روایت این است که برخیز چون ماموریتی نداری که این مطلب در بخش بعدی که تعبیر توقف کن بجای بایست آمده آشکارتر است  در این بخش  فرشته سمت چپ می گوید توقف کن یعنی دیگر نوشتن تو تمام شده و ماموریت من آغاز شده ذیلا ترجمه بخش مورد نظر از روایت را که ترجمه آقای مصطفوی است می آوریم ضمن آن که در شرح مرحوم مجلسی بر کافی که معمولا ایشان متعرض اشکالاتی که در روایت به ذهن می رسد می شود چنین اشکالی را مطرح نکرده : فرمود: همانا بنده چون آهنگ کار نیک کند نفسش خوشبو بیرون آید، پس فرشته دست راست بفرشته دست چپ گوید: برخیز (و دنبال کار خود رو) زیرا این بنده آهنگ کار خوب کرده، و هنگامى که آن کار خوب را انجام داد زبانش قلم او باشد و آب دهانش مرکب او و آن را براى او ثبت کند، و هر گاه آهنگ گناه کند نفسش بد بو بیرون آید، پس فرشته دست چپ بدست راستى گوید: توقف کن (و دست نگهدار و چیزى ننویس) زیرا او آهنگ گناه کرده، و چون آن گناه را بجا آورد زبانش قلم او است و مرکبش آب دهان او، و آن گناه را بر او ثبت کند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه