وظیفه یک مسلمان در قبال اسلام و امام زمانش چیست؟

مهمترین وظیفه یک مسلمان شناخت صحیح اسلام و تقویت مبانى اعتقادى خویش ، عمل به احکام و تکالیف الهى در ابعاد مختلف فردى و اجتماعى خصوصا در زمینه پیروى از ولایت الهى ، اهتمام به سرنوشت جامعه اسلامى و دفاع فکرى وعملى از اسلام در مقابل تهاجمات بیگانگان است و در زمان غیبت مهمترین وظیفه انتظار فرج است . در یک جمع بندى مى‌توان برخى وظایف منتظر امام زمان ( ع ) را چنین ذکر کرد : {J . 1 اولین شرط انتظار J} معرفت است تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد منتظر او نخواهد شد . تنها هنگامى انسان در انتظار کسى مى‌نشیند که او را خوب بشناسد اما اگر انسان کسى را نشناسد ولو بداند که آن شخص خواهد آمد برایش اهمیتى نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند . در مورد انتظار امام زمان ( عج ) هم چنین است . کسانى که آن حضرت را نمى‌شناسند مانند کفار و یا اهل ادیان دیگر ، هرگز انتظار او را نمى‌کشند اما کسانى که او را مى‌شناسند و ارزش او را مى‌شناسند و مقام او رامى‌دانند منتظر او مى‌مانند . کسانى که امام زمان ( عج ) را نمى‌شناسند اگر چه به ظاهر مسلمان باشند چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته‌اند . چنانکه پیامبر اکرم ( ص ) فرمود : H « من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه E هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است » 1 بنابراین اولین شرط انتظار ، معرفت به امام زمان ( عج ) است و طبیعى است که هر مقدار معرفت انسان نسبت به امام زمان ( عج ) بیشتر باشد انسان ارزش او را بیشتر درک خواهد کرد و به عظمت او بیشتر پى خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد . در حالى که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت ، هرگز احساس تشنگى و عطش نسبت به وجود مقدس آن حضرت نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران او بیرون هستند . آرى : {S وصل خورشید به شب پره اعمى نرسد # که در این آینه صاحب‌نظران حیرانند S} البته شناخت امام زمان دو گونه است . اول ، شناخت تاریخى وجود آن حضرت مانند اینکه امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالى است و مانند آن . اما گونه دیگر شناخت امام زمان ( ع ) ، شناخت مقام نورانیت آن حضرت است که این شناخت کار هر کسینیست و ظرفیت و لیاقت زیادى مى‌خواهد . و در حقیقت اصحاب خاص امام زمان ( ع ) کسانى هستند که آن حضرت را به مقام نورانیت شناخته‌اند براى آگاهى از مقام عظیم امامت رجوع به زیارت جامعه کبیره و تأمل در معانى عمیق و عجیب آن توصیه مى‌شود . همچنین خواندن کتب معتبرى که در مورد امام زمان ( ع ) نوشته شده است مى‌تواند انسان را تا حدى به مقام و عظمت امام زمان ( ع ) آشنا سازد . {J . 2 محبت به امام زمان ( ع ) J} وظیفه دیگرى است که منتظران آن حضرت باید در خود ایجاد کنند و آن را افزایش دهند . بدیهى است که تا انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد هر چند هم که او رابشناسد نمى‌تواند واقعا منتظر آمدن او باشد اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید چگونه مى‌تواند منتظر قدم او باشد و خود را براى پذیرایى از او آماده کند ؟ پس تا محبت به امام زمان ( عج ) در وجود انسان شکل نگرفته و شعله‌ور نشده باشد نمى‌تواند به وظایف منتظران واقعى عمل نماید . محبت به امام زمان ( عج ) وظیفه‌اى است که پیامبر اکرم ( ص ) نیز به دستور خدا از ما خواسته است . آنجا که در قرآن کریم مى‌فرماید : « قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فى القربى » 2 {J . 3 ایجاد سنخیت با امام زمان ( ع ) J} منتظران واقعى وضعیت روحى و فکرى و عملى خود را به گونه‌اى سامان مى‌دهند که سنخیت کاملى با امام زمان ( ع ) داشته باشند . آیا مى‌توان منتظر قدوم کسى بود و با او مشابهت و سنخیت نداشت ؟ ایجاد سنخیت با امام زمان ( عج ) از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقى و درجات معنوى حاصل مى‌شود . و تنها در این صورت است که مى‌توان ادعاى محبت به امام زمان ( عج ) را داشت . در صورتى که انسان رفتارش مطابق میل امام زمان ( عج ) باشد شعله محبت او در دلش زبانه خواهد کشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دورى‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت . طبیعى است که هر چقدر این سنخیت بیشتر باشد محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون‌تر خواهد گشت . {J . 4 ارتباط با منتظران دیگر J} منتظر امام زمان ( عج ) مى‌داند که برنامه آن حضرت یک برنامه جهانى است و باید یاوران زیادى داشته باشد تا حرکتش پیروز شود . بنابراین به فکر گسترش یاران و منتظران آن حضرت خواهد افتاد و باارتباط با آنها به تقویت روحیات ایمانى خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس تعاونوا على البرّ و التقوى به کمک مؤمنان منتظر دیگر خود را آماده ظهور حضرت بنماید . {J . 5 دعا براى تسریع در ظهور امام زمان ( ع ) J} منتظر واقعى هر لحظه انتظار محبوب را مى‌کشد و از خدا مى‌خواهد که هر چه زودتر او را برساند بنابراین دعاى فراوان براى فرج آن حضرت از وظایف همیشگى منتظرآن حضرتش مى‌باشد . دعا براى تسریع در فرج امام زمان ( عج ) مورد توصیه آن حضرت نیز مى‌باشد . {J . 6 ارتباط با امام زمان ( ع ) به شکل‌هاى مختلف J} اگر انسان منتظر ، محبوب خویش را نیابد سعى مى‌کند عدم دورى محبوب خویش را از طریق دیگرى مانند تلفن و نامه جبران نماید تا اگر به ملاقات او موفق نشده است لا اقل ارتباط ضعیفى با او داشته باشد . همچنین منتظر امام زمان ( عج ) وقتى موفق به زیارت آن حضرت نمى‌شود از طریق خواندن دعاى ندبه ، زیارت آل یاسین ، دعاى عهد که از طرف بزرگان بسیار توصیه شده است ، و نیز از طریق رفتن به مسجد جمکران ارتباط خود را با آن حضرت حفظ مى‌کند . {J . 7 یاد فراوان حضرت J} یاد کردن از محبوب عادت دیرینه منتظران عاشق است که چندى منتظر محبوب خویش هستند اما نتوانسته‌اند پس از مدتها انتظار او را ببینند و حال خود را لا اقل با یاد او و نام او آرام مى‌کنند . به یاد آوردن امام عصر ( عج ) و عنایت او به شیعیان با ذکر احادیث ، کرامات ، مقام امام و عنایت امام به شیعیان وظیفه دیگرى است که منتظران واقعى احساس مى‌کنند و بدین طریق همواره نام و یاد آن حضرت را زنده نگه مى‌دارند . {J . 8 J} دادن صدقه براى سلامتى آن عزیز و یا حواله نمودن ثواب‌هایى براى آن حضرت {J . 9 J} رفع شبهه و مبارزه با شبهه‌افکنان درباره وجود ، طول عمر و آثار وجودى آن حضرت در بین منتظران . {J . 10 J} امیدوارى بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا ( س ) و امید دادن به دیگران {J . 11 J} ایجاد آمادگى دائم رزمى براى ظهور حضرت چنانکه در روایت آمده است : H « لیعدن احدکم لخروج القائم و لو سهما E هر یک از شما براى قیام قائم ( عج ) باید آماده گردد هر چند با تهیه یک تیر باشد » 3 منتظران و یاوران مصلح جهانى باید خود صالح باشند بنابراین براى فراهم کردن زمینه ظهور حضرتشان ، ما باید از خود آغاز کنیم و با اراده‌اى محکم ، عزمى راسخ و برنامه‌اى دقیق به اصلاح افکار و اندیشه‌ها و نیز تغییر و اصلاح رفتار و کردارمان بپردازیم و با آگاهى ازوظایف عملى و گسترش شناخت خود از مبانى دینى و معرفتى ، در راه تقویت بنیه اعتقادى و اخلاقى خویش ، تلاش و کوشش کنیم . و در یک جمله با اجتناب از معاصى ، لغزش‌ها و گناهان و انجام دادن واجبات و وظایف دینى در هر محیطى که هستیم به خودسازى اقدام کنیم و باتوبه از اعمال گذشته ، قلب خویش را براى تجلّى نور الهى آماده سازیم . بنابراین گناهان گذشته هر چند زیاد باشد نمى‌تواند مانع مهمى در راه رشد و کمال و پیوستن به جرگه منتظران و یاوران واقعى امام زمان ( عج ) باشد . پس با توبه واقعى ، مى‌توان سیئات و بدى‌هاى گذشته را به حسنه و نیکى تبدیل کرد و به اصلاح گذشته همت گماشت . قرآن راجع به حضرت مهدى ( ع ) و اصحاب ایشان مى‌فرماید : « الدین ان مکناهم فى الارض اقاموا الصلاه و آتوا الزکاه و آمرو بالمعروف و نَهوا عن المنکر کسانى که اگر در زمین به آنان توانایى دهیم ، نماز را به پا داشته و زکات را [ به مستحق ] مى‌بخشند و به معروف امر نموده و از منکر نهیمى‌کنند 4 امام باقر ( ع ) در تفسیر این آیه مى‌فرماید : « این آیه براى آل محمد و مهدى ( ع ) و اصحاب او است » . در نتیجه اگر ما مى‌خواهیم از اصحاب و یاران آن حضرت باشیم ، باید به این امور اهتمام ورزیم . در این رابطه به راه‌کارهاى زیر توجه فرمایید : . 1 ارتباط معنوى خود را با خداى متعال تقویت کنید . 2 نمازهاى یومیه را در اول وقت و حتى المقدور به جماعت بخوانید . 3 سعى کنید در نماز حضور قلب داشته باشید و همیشه خود را در محضر خداوند متعال بدانید . 4 از هر گونه گناه و معصیتى اجتناب کنید . 5 حجاب ، متانت و وقار خود را کاملاً رعایت کنید . 6 بدانید که هر هفته ، نامه اعمال شما به حضور امام زمان ( عج ) عرضه مى‌شود و مورد بررسى قرار مى‌گیرد . 7 اکنون که در دوران تحصیل علم هستید ، بیشترین توجه خود را به درس و موفقیت تحصیلى داشته باشید . 8 با مطالعه کتاب‌هایى که درباره امام زمان ( ع ) ، آگاهى و شناخت خود را در این زمینه تعمیق و گسترش بخشید . 9 براى اصلاح اوضاع فرهنگى دانشگاه ، به تنهایى یا به کمک دیگر دانشجویان متدین و دلسوز و یا به کمک بعضى از تشکل‌هاى مذهبى دانشگاه ، امر به معروف و نهى از منکر کنید و بدین وسیله جلو بعضى اعمال خلاف را بگیرید . در این راه نهراسید و خجالت هم نکشیدزیرا خشنودى و رضایت امام زمان ( ع ) ، در گسترش ارزش‌هاى دینى و اخلاقى و اجتناب از گناه و خلاف است . در حدیثى از حضرت صادق ( ع ) آمده است : « من سره ان یکون من اصحاب القائم فلینتظر و لیعمل بالورع و محاسن الاخلاق و هو منتظر ، فان مات و قام القائم ( ع ) بعده ، کان له من الاجر مثل اجر من ادرکه هر کس دوست دارد از یاوران قائم ( ع ) باشد باید در انتظار بماند و تقوا بورزد و اخلاق نیکو را پیشه خود سازد اگر قبل از قیام آن حضرت ( ع ) از دنیا برود ، همان پاداش اخروى که زمان حضور را درک کرده اند به آنها مى دهند » 5 خواندن دعایى که از حضرت صادق ( ع ) وارد شده در زمان غیبت بسیار نافع است . حضرت صادق ( ع ) این دعا را به یکى از نزدیکترین یارانش یعنى « زراره » آموختند و آن دعا چنین است : « اللهم عرفنى نفسک ، فانک ان لم تعرفنى نفسک لم اعرف نبیک . اللهم عرفنى رسولک فانک ان لم تعرفنى رسولک ، لم اعرف حجتک . اللهم عرفنى حجتک فانک ان لم تعرفنى حجتک ضللت عن دینى خدایا ! خودت را به من بشناسان ، چون اگر خود را به من نشناسانى ، پیامبرت را نمى شناسم . خدایا رسولت را به من بشناسان ، چون اگر چنین نکنى ، حجت تورا نمى شناسم . خدایا حجتت را به من بشناسان چون اگر حجتت را به من شناسایى از دینم منحرف و گمراه خواهم شد » 6 ( 1 ) ( بحارالانوار ، ج 32 ، ص 331 ) . ( 2 ) ( شورى ، آیه 23 ) . ( 3 ) ( بحارالانوار ، ج 52 ، ص 366 ، ح 146 ) . ( 4 ) ( حج ، آیه 41 ) . ( 5 ) ( اثبات الهداه ، ج 3 ، ص 536 ، ح 488 ) . ( 6 ) ( بحارالانوار ، ج 52 ، ص 146 ، روایت 70 ) . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه