با توجه به این که یک مدیر در جامعه اسلامی باید بتواند مساوات، رفاه و امنیت را در جامعه ایجاد کند، آیا امام علی(ع) توانست در حکومت خود به چنین چیزهایی دست یابد؟

وقتی به فرمان مبارک امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) به مالک اشتر جهت اداره جامعه مصر به دقت می نگریم، می بینیم که حضرت به تمامی مبانی اصولی که برای رسیدن به یک جامعه ایده آل نیازمند است اشاره کرده و آن را به مالک گوشزد کرده اند که این سه گزینه تنها بخشی از آنچه امیرالمؤمنین علی (ع) در نظر داشته اند می باشد. و قطعا این فرمان مبارک، اختصاصی به جامعه مصر آن زمان و شخص مالک اشتر ندارد بلکه از آنجا که موضوع مدیریت در این فرمان، انسان با تمامی استعدادها و امکانات و ابعادی است که در هر دو حوزه فردی و اجتماعی و در هر دو منطقه "آنچنانکه هست" و "آنچنانکه باید" مطرح است. لذا حضرت در این فرمان راه های مدیریت همه انسان ها را در همه شرایط و موقعیت ها و همه دوران ها ارائه می نماید. اما به هر حال این، آن چیزی است که تمامی انبیاء و مرسلین و بندگان صالح خدا و امیرمؤمنان علی (ع) برای تحقق بخشیدن آن از هیچ گونه فداکاری و گذشت از مزایای زندگی خود دریغ ننموده اند و سختی ها و مرارت ها و مشقت ها و اذیت و آزارها فراوانی در راه سعادت و آسایش و امنیت جوامع خود متحمل شده اند، اما داستان غم انگیز بشر همیشه چنین بوده است که هر وقت انسان های بزرگی چه از گروه مقدس انبیاء عظام و چه از شخصیت های رشد یافته بشری برای ترقی دادن بشر از تاریخ طبیعی حیوانی به تاریخ تکاملی انسانی قیام نموده و حرکت کرده اند، موانع بزرگی چون قدرت پرستان و هوا پرستان، از تکاپوی صاحبان رسالت جلوگیری کرده اند. چرا که اینان همیشه امنیت، مساوات تقوی و عدالت را معارض و معاند خواسته های خود می دانند و بدین جهت مانع تحقق این امور و تشکیل حکومت های آنچنانی می شوند، به قول شاعر عرب: ما کل ما یتمنی المرء یدرکه                     تجری الریاح بما لا تشتهی السفن آن چنان نیست که هرگاه مردان بزرگ چیزی را آرزو می کنند بدان برسند باد به خلاف جهتی که ملوان می خواهد می وزد. اما به هر جهت خداوند سبحان همواره با حکمت و مشیت بالغه خود مشعل هایی فروزان برای روشن ساختن جاده رشد و کمال نصب فرموده و جویندگان حقیقی هدف والای حیات را در قلمرو فردی و اجتماعی در تاریکی رها نخواهد ساخت تا آن گاه که وعده ربوبی او محقق گردد « وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ اْلأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصّالِحُونَ » [i] .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه