‌ در سیره حضرت شعیب چه نکاتی وجود دارد؟

اول:‌ شعیب از سلاله پیامبران عرب بوده و با قوم مدین هم نژاد است،‌ از این رو در سوره هود به عنوان برادر آنان معرفی شده است:‌ «وَإِلی مَدْیَنَ أَخاهُم شُعَیْباً» هود/84.دوم:‌ حضرت شعیب، بر اساس روایتی که از رسول اکرم رسیده است خطیب انبیاست.سوم:‌ حضرت شعیب (ع) علاوه بر هدایت مردم مدین،‌ مأموریت هدایت مردم (ایکه) را بر عهده داشت و چون آن سرزمین دارای درختان فراوان بود (اَیکَه) نامیده شد و چون آن حضرت اهل آن منطقه نبود،‌ قرآن او را برادر مردم (ایکه) ننامید، بلکه فرمود: «کَذَّب أَصْحاب الئیَکة المرسلین * إِذْ قالَ لَهُمْ شُعَیْب اَلاّ تَتَقون * إِنّی لَکُمْ رَسُول أَمین» شعراء/176 ـ 178.چهارم: ممکن است مردم یک منطقه بیش از یک پیامبر نداشته باشند ولی خداوند تکذیب همان یک پیامبر را تکذیب همه انبیا می داند،‌ زیرا دعوت همه پیامبران یکسان است و جز در برخی از فروعات با هم اختلافی ندارند.پنجم: فضایلی که در قرآن برای انبیا ثابت می شود درباره حضرت شعیب به عنوان آن که یکی از انبیاست صادق خواهد بود، گذشته از آن که به طور صریح رسالت و امامت و مصلح جامعه بودن درباره شخص آن حضرت وارد شده است.ششم: یکی از مزایای حضرت شعیب (ع) آن است که موسای کلیم چند سال خدمتگذار وی بوده و داماد آن حضرت شد.هفتم: مردم (اَیکَه) بر اثر طغیان، گرفتار عذاب الهی شدند، چنانکه قوم لوط بر اثر تبهکاری نابود شدند: «فَجَعْلنا عالِیها سافِلها وَأَمْطَرْنا عَلَیْهِم حِجارَةً مِنْ سِجّیل» حجر/74. و منازل و آثار ویران شده هر دو گروه در کنار جاده اصلی حجاز به شام در معرض تماشای رهگذران است: «وَإِنْ کانَ أصْحاب الْأیَکة لِظالمین* فَانْتَقَمنا مِنْهم وَإِنَّهُما لَبِإمامٍ مُبینٍ» حجر 78 ـ 79.هشتم: مردم مَدیَن براثر کم فروشی و داعیه آزادی بیجا داشتن و رهایی مذموم را با آزادی ممدوح خلط کردن و افساد در زمین بعد از اصلاح آن،‌ گرفتار چنان عذاب ویرانگر الهی شدند که گویا اصلاً مردمی با سابقه در آن سرزمین زندگی نمی کردند و کسی جز حضرت شعیب و مؤمنان نجات نیافت: «وَیا قَوْمْ اعْمَلواُ عَلَی مَکانَتِکُمْ إِنّی عامِل سَوْفَ تَعْلَمون... وَلَمّا جاء أَمْرُنا نُجَّینا شُعَیباً وَالَذین ءامَنُوا مَعَه بِرَحْمةٍ مِنّا وَأَخَذَتِ الَذین ظَلَموا الصَّیْحَة فَأَصْبَحوا فِی دِیارِهِم جاثِمین * کَأنْ لَمْ یَغْنوا فیها أَلا بَعداً لِمَدْین کَما بَعُدَت ثَمُود» هود/93 ـ 95.نهم: گرچه سرزمین مَدین و منطقه سرسبز مجاور آن، (ایکه)،‌ هر دو تخریب شدهاست،‌لیکن تعبیر قرآن کریم در نحوه تعذیب اهالی آن دو منطقه یکسان نیست؛ درباره عذاب مَدین تعبیر به صیحه شد و درباره تعذیب سرزمین (ایکه) تعبیر به ظُله شده است: «فَکَذَّبُوه فَأَخْذَهم عَذاب یَوْمَ الظُلّة إِنَّه کانَ عَذابَ یَوْمٍ عَظیمِ» شعراء/189؛ یعنی حامل عذاب بر بالای سر آنها سایه انداخت چنانکه خودشان پیشنهاد کرده بودند: «فَأَسْقَطَ عَلَیْنا کَسِفاً مِنْ السَّماء إِنْ کُنتَ مِنَ الصادِقین» شعراء/187.آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 7 (سیرة پیامبران(ع) در قرآن)به نقل از سایت تبیان .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه