ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره احزاب چیست؟

نام: تنها نام این سوره «اَحزاب» به معنای حزب ها و گروه هاست و سبب نامگذاری آن آیه 20 و 22 این سوره است که سخن از احزاب و گروهها گفته شده است. شمارگان: دارای 73 آیه و 1280 کلمه و 5796 حرف است. نزول: سوره احزاب در مدینه بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد و هشتاد و نهمین سوره ای است که بر پیامبر صلی الله علیه و آله فرود آمده است یعنی بعد از سوره آل عمران و قبل از سوره ممتحنه و در بین سال دوم تا پنجم هجری نازل شده است. فضایل: در مورد فضیلت تلاوت این سوره از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله حکایت شده که: «هر کس سوره احزاب را تلاوت کند، و به خانواده خود آموزش دهد، از عذاب قبر در امان خواهد بود.»(1) تذکر: آموزش سوره احزاب اعم از قرائت و عمل به محتوای آن است. و این است که انسان را از عذاب الهی مصون می دارد. ویژگی ها: آیه مهم تطهیر که در مورد اهل بیت علیهم السلام و پاکی آنان نازل شده در آیه 33 سوره احزاب قرار دارد. و در این سوره به داستان جنگ مهم احزاب اشاره شده است. اهداف: اساسی ترین هدف های این سوره عبارتند از: 1. سازماندهی زندگی اجتماعی مسلمانان با بیان مقررات و قوانین زندگی برای آنان. 2. هدایت مسلمانان در دوره سخت هجوم مشرکان و خیانت یهودیان طی دو جنگ احزاب و بنی قریظه. 3. مبارزه با رسوبات خرافات جاهلی در میان مسلمانان. مطالب: مهمترین مطالبی که در این سوره به چشم می خورد عبارتند از: الف) عقاید: 1. دعوت پیامبر به اطاعت از خدا و وحی و ترک پیروی از کافران و منافقان. (آیات 1-2) 2. بیان راه نجات در رستاخیز. (آیه 67) 3. بیان آخرین پیامبر بودن، حضرت محمد صلی الله علیه و آله. (آیه 40) 4. بیان پاکی و عصمت پیامبر و اهل بیت علیهم السلام. (آیه 33) 5. اولویت پیامبر صلی الله علیه و آله بر مؤمنان که لازمه آن ولایت است. (آیه 6) و نیز لزوم اطاعت محض از پیامبر صلی الله علیه و آله. (آیه 36) ب) اخلاق: 1. دستورات اخلاقی و تربیتی در مورد همسران پیامبر صلی الله علیه و آله که باید الگوی دیگران باشند. (آیات 28-34) 2. زنان پیامبر صلی الله علیه و آله مادران مؤمنان هستند. (آیه 6) 3. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله الگو و اسوه نیکو است. (آیه 21) 4. آداب معاشرت با پیامبر صلی الله علیه و آله. (آیه 53) ج) احکام: 1. ردّ خرافات جاهلیت مثل ظِهار و حرام بودن ازدواج با پسر خوانده که آن را وسیله جدایی زن و شوهر قرار می دادند. (آیات 3-4 و 37) 2. دستور حجاب به زنان مؤمن. (آیه 59) 3. مطالبی پیرامون قوانین طلاق زنان. (آیه 49) 4. ممنوعیت ازدواج با زنان پیامبر صلی الله علیه و آله بعد از او. (آیه 53) 5. دستور به صلوات و سلام بر پیامبر صلی الله علیه و آله. (آیه 56) د) داستان: 1. داستان جنگ احزاب (خندق) و بیان نقش یهود بعنوان ستون پنجم دشمن و پیروزی اعجازآمیز مسلمانان بر کفار. (آیات 9-22) 2. داستان زینب و زید و پاسخ قرآن به بهانه جویان. (آیه 37) 3. یادآوری میثاق پیامبرانی همچون پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، نوح علیه السلام، ابراهیم علیه السلام، موسی علیه السلام و عیسی علیه السلام. (آیه 7) ه) مطالب فرعی: 1. حمایت خدا از پیامبر در برابر کارشکنی مخالفان. (آیه 38 به بعد) 2. امانت داری انسان در تعهدات و تکالیف و مسئولیت ها. (آیه 72) 3. افشاگری منافقان و رسوایی مردان و زنان قریش. (آیه 57-61) 4. هشدار جدّی در مورد اذیت کردن به پیامبر صلی الله علیه و آله که موجب لعنت و عذاب می شود. (آیات 53 و 58) 5. علم قیامت نزد خداست. (آیه 63) پی‌نوشت‌: (1) مجمع البیان، ذیل سوره احزاب. منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه